İsrail hükümeti, Filistinli ailelerin birleşmesini engelliyor

İsrail İçişleri Bakanı Ayelet Shaked, istisnai durumlar dışında Filistinli ailelerin birleşmesini engelleyen yasanın geçmesinde ısrarcı olduklarını ilan etti. Bakan’ın bu açıklaması, Meclis’te (Knesset) Binyamin Netanyahu liderliğindeki muhalif sağ partilerle yasa ile ilgili ortak bir formül bulmak için müzakereler yürüttüğü yönündeki bilgilerin doğru olduğu izlenimi oluşturdu.

Shaked, İsrail’in, geri dönen Filistinli mülteci akınını önlemek için muhalif sağın yüksek ulusal çıkarı önceleyecek sorumlu bir tavır almasını beklediğini belirtti. Shaked’in bu açıklaması, koalisyon hükümetinde yer alan iki partinin, Sağlık Bakanı Nitzan Horowitz liderliğindeki solcu Meretz Partisi ve Milletvekili Mansur Abbas başkanlığındaki Birleşik Arap Listesi’nin (İslami Hareket) söz konusu yasaya muhalefet etmesinin ardından geldi. Meretz ve Birleşik Arap Listesi Temmuz ayında yasa için evet oyu kullanmış, ancak o dönem koalisyon partilerinden üç milletvekili karşı çıktığı için yasa geçmemişti. Başbakan Naftali Bennett’in liderliğindeki Yamina Partisi Milletvekili Amichai Chikli yasaya ret oyu verirken, Meclis’te Birleşik Arap Listesi’nden seçilen Bağımsız Milletvekili Mazen (Ghanaim) Ganim ve Said el-Harumi ise çekimser kaldı. Muhalefet ve koalisyon hükümeti oylarının eşit olması (58-58) nedeniyle yasa geçmedi.

Milletvekilleri Mansur Abbas, Velid Taha ile Meretz Partisi milletvekilleri dün yaptıkları açıklamada yasaya ret oyu vereceklerini ilan etti. Daha önceki oylamada kullandıkları oy halkın büyük bir kesiminin tepkisiyle karşılaştı. Milletvekili Taha dün yaptığı açıklamada, “Yasayı oylamak hataydı. Halkımıza karşı zulmü derinleştiren yasayı oylamaya gerek yok. Yasanın lehine oy verdiğimizde hatalıydık. Yasaya karşı oy kullanacağız” dedi.

Yasaya karşı oy kullanılması yasanın geçemeyeceği anlamına gelir. Fakat Shaked yasayı hükümetin hazırladığı şekliyle geçen hafta İsrail hükümeti İsrail Hükümeti Bakanlar Kurulu Yasama Komisyonu’ndan geçirdi. Shaked, önceki gün (pazar) yasanın Filistinlilere karşı daha sert şeklini geçirmeye çalıştı. Bezalel Smotrich liderliğindeki aşırı sağcı Dini Siyonizm Partisi Milletvekili Simcha Rotman yasayı sundu. Bu adım, hükümet ile muhalif sağ partilerin yasayı kurtarmak için ortak bir formül üzerinde uzlaştıkları izlenimi oluşturdu. Dışişleri Bakanı Yair Lapid’in Komite’nin kararına itiraz etmesi, yasanın hükümet içinde daha geniş bir şekilde tartışılmasını gerektirecek.

Söz konusu yasa parçalanmış ve dağılmış Filistinli ailelerin birleşim taleplerinin onaylama imkanını sınırlandırıyor. Birleşmiş Milletler (BM) İnsan Hakları Konseyi yasayı, ‘ırk ayrımcılığı yasası’ olarak nitelendirdi.

İsrail vatandaşı Filistinliler tarafından kurulan Arap Azınlıkların Hakları İçin Hukuk Merkezi (Adalah) İsrail hükümetinin yargı danışmanı Avichai Mandelblit, İçişleri Bakanı Shaked ile Adalet Bakanı ve İsrail Bakanlar Kurulu Yasama Komisyonu Başkanı Gideon Sa'ar’a yazdığı mektupta, yasa teklifinin onaylanmamasını ve teklifin geçmesinden kaçınılmasını talep etti. Adalah mektubunda, İsrail'in temel yasalarından biri olan ‘Yahudi Ulus Devlet Yasası’nda ifade edildiği gibi Yahudi etnik üstünlüğü yaklaşımıyla özdeşleşen bu yasanın vatandaşlık temelinde ırk ayrımcılığı oluşturma tehlikesi yaratabileceği uyarısında bulundu.

Adalah, bu yasa teklifinin, Ağustos 2003’te geçici bir kararla çıkarılan, her yıl uzatılan (21 kez) ve Temmuz 2021’deki son uzatma girişiminin başarısız olması sebebiyle iptal edilen Vatandaşlık Yasası’nın bir uzantısı olduğuna dikkat çekti. Adalah, yeni yasaya, içişleri bakanına her yıl sınırlı sayıda talebi onaylama yetkisi veren yeni bir madde eklendiğini belirtti. Aile birleşimiyle ilgili yasa teklifini hazırlayanlar, alternatif ve sürekli olan “Göç ve İsrail’e Giriş Yasası” onaylanana kadar bu yasanın uzatılmasını ve uygulanmasını talep ediyor.

Adalah, Vatandaşlık Yasası’nın 2003’te çıkarılmasından bu yana Yeşil Hat’ın her iki tarafında, kuşatma altındaki Gazze Şeridi ve Kudüs’te ister dağılmış eşler ister evlatlarıyla görüşmekten mahrum bırakılan bir baba ister annelik ve babalık duygusundan mahrum kalan bir çocuk olsun on binlerce Filistinlerce ailenin aynı evde birlikte yaşamasını engellediğini kaydetti. Bu nedenle aile birleşimini engelleyen yeni yasayı ‘dünya çapındaki en ırkçı yasalardan biri’ diye niteleyerek derhal kaldırılmasını talep eden Adalah, “Dünyada vatandaşlarının eşlerini, onları düşman gibi sınıflandırarak ulusal ve etnik kökenlerine göre yerleştirmeyi ve bir araya getirmeyi seçen tek bir ülke yoktur” ifadesini kullandı.

İsrail ve Filistin yönetimi, yaklaşık 13 bin 500 Filistinliye aile birleşimi izni verilmesi konusunda anlaştı. Bu anlaşma İsrail Savunma Bakanı Benny Gantz ve Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas arasında iki kez gerçekleşen görüşme sırasında yapıldı. Yaklaşık 90 kişi de ailelerine kavuşmak için vatandaşlık almayı bekliyor.

İsrail askerleri bir Filistinliyi daha öldürdü

İsrail askerlerinin darbettiği yaşlı Filistinli hayatını kaybetti