İsrail gazıyla özel sektör ilgileniyor

İsrail Başbakanı Binyamin Netenyahu’nun İsrail Meclisi’nde soruları yanıtlarken “doğalgaz satışı konusunda Ankara ile görüşüyoruz” ifadesini kullanması, Rusya krizi nedeniyle Türkiye’nin İsrail’e yöneldiği iddialarını gündeme getirdi. Deniz Zeyrek'in Hürriyet'teki haberine göre Enerji Bakanlığı yetkilileri, devletten devlete bir görüşme olmadığı, ancak enerji şirketleri arasında görüşmeler olabileceğini vurguladılar.

Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın da Mavi Marmara konusunda uzlaşmaya varılan adımların atılması halinde Türkiye’nin gerekli adımları atacağını söyledi.

TÜRKİYE-RUSYA, İSRAİL-MISIR DENKLEMİ

Türkiye ile Rusya arasındaki kriz Türkiye’yi yeni doğalgaz kaynakları bulmaya yönlendirirken, Mısır’ın doğal gaz almayı durdurduğu İsrail de yeni doğalgaz müşterisi bulmak için harekete geçti. İsrail’den ilk sinyal Ulusal Altyapı, Enerji ve Su Kaynakları Bakanı Yuval Steinitz’den geldi. Steintz, sahip oldukları sahalardan elde edilen gazı ihraç edebilecekleri Türkiye dahil tüm alternatifleri dikkate aldıklarını söyledi. Ardından İsrail Başbakanı Benjamin Netenyahu, İsrail Meclisi’nde soruları yanıtlarken Ankara ile doğal gaz satışı konusunu görüştüklerini duyurdu. 

ÖZEL SEKTÖR GÖRÜŞÜYOR

Netenyahu’nun bu açıklamalarını sorduğumuz Enerji Bakanlığı yetkilileri, İsrail’in Doğu Akdeniz’deki doğalgaz rezervini çıkarmaya başlamasından beri BP gibi dünya devlerinin doğalgaz satmak için Türkiye’de temaslarda bulunduğuna dikkat çektiler. İsrailli bir yetkili de İsrail’de doğalgaz çıkaran uluslararası şirketlerin, üç ayrı Türk şirketle temasta olduğunu kaydetti. 

MAVİ MARMARA VE GAZZE ŞARTI

Bir Türk yetkili, “Mavi Marmara konusundaki sorun tam olarak çözülmediği için İsrail’le devlet olarak bir görüşme yapmadık. Ancak özel sektöre görüşme yapabileceklerini bildirdik” dedi. Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın da dünkü basın toplantısında bir gazetecinin “İsrail ile doğalgaz konusunda görüşme yapılması söz konusu mu” sorusu üzerine, Türkiye-İsrail arasındaki genel siyasi ilişkilerin normalleşme sürecinin söz konusu olduğunu, İsrail’in Mavi Marmara gemisine yönelik saldırıya ilişkin tazminat ve Gazze’ye uyguladığı ambargoyla ilgili atılması gereken adımlar bulunduğunu söyledi. Türkiye’nin bu konulardaki tavrının belli ve net olduğunu vurgulayan Kalın, “İsrail tarafı bu konuda adımlar atarsa biz de tabii ki o çerçevede gerekli adımları atarız, ama burada özellikle tazminat konusunda daha önce varılan mutabakatın hayata geçirilmesi, yapılan müzakerelerin neticelendirilmesi önem arz ediyor” diye konuştu.

DEVLETLER ARASI ANLAŞMA

Doğalgaz mevzuatı özel şirketlerin doğalgaz ithal etmesinin önünü açıyor. Bu nedenle devlet yerine bir özel şirket de doğalgaz anlaşması imzalayabilir. Ancak, ithal edilecek doğal gazın Türkiye’de sisteme verilebilmesi için İsrail İle Türkiye hükümetlerinin de bir anlaşma imzalaması gerekiyor. Bu nedenle, özel sektörler aralarında anlaşma imzalasa bile hayata geçirilmesi için devletler arası anlaşmayı beklemek zorunda kalacaklar.