İSO Başkanı Bahçıvan: Enerji krizinde azalan yatırımların da etkili

İSO Meclisi'nin ağustos ayı olağan toplantısı, "Enerji Arzındaki Gelişmelerin Avrupa ve Türkiye'ye Etkileri" ana gündemiyle gerçekleştirildi.

İstanbul Sanayi Odası (İSO) Yönetim Kurulu Başkanı Erdal Bahçıvan, toplantının açılışında yaptığı konuşmada, Rusya-Ukrayna Savaşı nedeniyle Rusya'ya uygulanan yaptırımlara bağlı olarak Avrupa'ya gaz sevkiyatının azaldığını ve sürecin enerji krizine dönüştüğünü söyledi.

Son günlerde bazı Avrupalı sanayi firmalarının enerji maliyetleri nedeniyle üretime ara verdiğini anımsatan Bahçıvan, şöyle konuştu:

"Yaşanan krizin ana nedenlerinden biri de son yıllarda enerji sektöründeki yatırımların azalması. Yakın geçmişe baktığımızda, 1980'lerden başlayarak hızla özelleştirilen enerji sektörünün, sabit yatırım üzerinden kar etmeye çalıştığını ve kapasite artırmadığını görüyoruz. Bununla birlikte bankaların fosil yakıtlı santrallere kredi vermekte isteksiz davranması da arama ve yatırımlara ket vuran önemli bir faktör oldu. Uluslararası Enerji Ajansı'nın verilerine göre 2022'de enerji yatırımlarının ağırlıklı bir şekilde temiz enerji olmak üzere yüzde 8 artarak 2,4 trilyon dolara ulaşması bekleniyor. Ancak bu yatırımların ne geleceğin beklentilerini ne de günümüz enerji krizini karşılamaktan oldukça uzakta olduğu bir gerçek."

"Sanayiye gaz kesintisi akla gelen ilk çare olmasın"

Bahçıvan, Türkiye'de doğalgaz ve petrol kaynaklarına yönelik arama çalışmalarını, gaz depolama kapasitesinin artırılması ve farklı enerji kaynaklarının çeşitlendirilmesine yönelik faaliyetleri takdirle izlediklerini dile getirdi.

Türkiye'nin zengin yenilenebilir enerji potansiyeline dikkati çeken Bahçıvan, "Enerjide yeşil dönüşümü gerçekleştirebilmemiz için gerekli yenilenebilir enerji yatırımlarının en güçlü enstrümanlarla sürekli olarak teşvik edilmesi gerekiyor." dedi.

Bahçıvan, öte yandan, Türkiye'nin elektrik kurulu gücünde doğalgaz santrallerinin payının yüzde 25'i bulduğunu anımsatarak, şunları kaydetti:

"Elektrik arz-talep gelişmelerinin yönetilmesinde önemli rol oynayan doğalgaz çevrim santrallerinin maliyetleri yaşadığımız küresel eğilimlerden maalesef olumsuz etkileniyor. Söz konusu olumsuz etkiler özellikle sanayi sektörü üzerinde çok daha ağır sonuçlar doğuruyor. Temmuz ayı ne yazık ki yüzde 145'e yakın bir ÜFE ve yüzde 80'lik bir TÜFE enflasyonuyla kapandı. ÜFE'deki bu artışın nedenlerinden biri de elbette sanayicimizin önemli girdi kalemlerinden birini oluşturan enerjideki maliyet artışlarıdır. Zorlu geçmesi beklenen önümüzdeki kış döneminde sanayide enerji kesintisinin, bir daha ilk akla gelecek çare olmaması en büyük beklentimizdir."

"Kuzey Akım 2 açılırsa gaz fiyatları düşer"

Akdeniz Ülkeleri Enerji Şirketleri Birliği Petrol ve Gaz Direktörü Dr. Sohbet Karbuz da Avrupa'da doğalgaz fiyatlarının an itibarıyla bin metreküp için 2 bin 770 dolarla rekor seviyelerde olduğunu söyledi.

Doğalgaz fiyatlarını hızla düşürebilecek tek bir etken olduğunu belirten Karbuz, "Bu da Kuzey Akım 2 doğalgaz boru hattının açılması. Hat, gaz akışına müsait fakat AB ve ABD bu hattın açılmaması için her türlü yaptırımı uyguluyor. Şu anda Avrupa'daki enerji krizinin nedeni varlık içinde yokluk. Enerji politika yapıcılarının basiretsizliği de tüm gelişmelerin üzerine eklendi, şu anda gidişat iyi gözükmüyor." diye konuştu.

AB'nin Rus gazını ikame etmek için daha fazla sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) alması gerektiğine işaret eden Karbuz, şu bilgileri paylaştı:

"AB, geçen yıl Rusya'dan 155 milyar metreküp gaz ithal etti. Bu alımın üçte ikisinin yıl sonuna kadar, tamamının da 2027'de bitirilmesi yönünde karar var. Bunu yaparken de AB 50 milyar metreküp LNG alacaktı. 50 milyar metreküp LNG, 500 LNG kargosu demek. Dünyanın en büyük LNG ithalatçısı olan Güney Kore'nin 2021'deki toplam LNG ithalatına karşılık geliyor bu rakam. Ortada 500 LNG kargosu yok. Şu an Avrupa'nın LNG bulabilmesinin nedeni kapanma nedeniyle Çin'in ithalatındaki düşüş. Çin'de kapanma olmasaydı gazın bin metreküpüne 2 bin 770 dolara şu an bedava derdik."