IŞİD her gün para basıyor

IRAK Şam İslam Devleti (IŞİD) terör örgütünün para kaynakları tartışılmaya devam ediyor. Geçtiğimiz hafta Amerikan Senato’sunda da ele alınan konuyla ilgili Financial Times gazetesi çarpıcı bir makale yayınladı. Makalede, IŞİD’in günlük gelirinin 1 ila 5 milyon dolar arasında değiştiği tahminine yer verilirken, en büyük gelir kaynaklarından biri olan kaçak petrol ticareti de irdelendi. Makalede, Irak ve komşu ülkeler arasındaki kaçak petrol ağından şöyle bahsediliyor: “Enerji uzmanları ve Batılı yetkililere göre, IŞİD karaborsada günde 80 bin varile kadar petrol aklıyor ve bunun da değeri birkaç milyon doları buluyor.  Petrol bazen engebeli dağ ve çöl yollarından, hatta bazen Reyhanlı, Zaho veya Penjwin gibi meşru geçitlerden Türkiye, İran ve Ürdün’de tüketim için kaçırılıyor.”

GELİR KESİLEREK DURDURULUR

FT makalesinde, uluslararası yetkililere dayandırılarak, IŞİD’in gelirlerinin büyük çoğunluğunu Irak ve Suriye’de ele geçirdiği bölgelerden sağladığı kaydediliyor. IŞİD’in ilerleyişini durdurmak için günlük gelir kaynaklarını kurutmak gerektiği vurgulanıyor. Makalede ayrıca şunlar kaydediliyor: “IŞİD’in gelirini çökertmek için, batılı hükümetler ve Ortadoğu’daki müttefiklerinin, öncelikle onyıllardır devam eden kaçak petrol ağına bakmaları gerekiyor. Çünkü bu ağ şimdi IŞİD tarafından da kullanılıyor.  Uluslararası uzmanlara göre, bu kârlı gayriresmi ticaret, Irak’ın kuzeyi, kuzeydoğu Suriye, Türkiye’nin güneyi, İran’ın bazı bölümlerini kapsıyor ve IŞİD parasının büyük kısmını buradan kazanıyor.”

SINIR ÖNLEMLERİ İŞE YARADI

Haberde ayrıca Irak, İran, Suriye ve Türkiye’deki sınır görevlilerinin, nakliyatların geçişine izin vermek için rüşvet aldığından şüphe edildiği vurgulanıyor. Bir Türk yetkilinin,  ele geçirilen kaçak petrol miktarının 2011 yılında 35 bin ton iken, 2014’ün sadece ilk altı ayında 50 bin tonu aştığını söylediği kaydediliyor. Ancak Türkiye sınırındaki kontrollerin sıkılaşması sonucunda son dönemde pazarın değiştiği de belirtilerek, “Türkiye ve Irak Kürdistan hükümetleri yeni önlemler açıkladı. Suriye’de ham petrol fiyatları 25 dolardan 41 dolara çıktı, bu da Türkiye’nın sınırda uyguladığı yeni önlemlerin ardından petrol üretiminin azaldığına işaret ediyor” deniliyor. Haberde ayrıca İngiliz küresel risk ve stratejik danışmanlık şirketi Maplecroft’un en son raporundan bilgilere yer verilerek, IŞİD’in Suriye’de 10 petrol yatağından 6’sını, Irak’ta da en az dört küçük petrol sahasını ele geçirdiği belirtiliyor.

Elektriğe fatura mağazaya vergi

FT makalesinde, IŞİD bağışlarının Endonezya’ya kadar uzandığı ve müfettişlerin Körfez’de banka hesap numaralarını incelemeye aldığı kaydediliyor. IŞİD’in ayrıca ele geçirdiği bölgelerde perakende mağazalarından ayda 2 dolar civarında vergi aldığı belirterek, “Suriyeli bir aktiviste göre, IŞİD önümüzdeki günlerde ele geçirdiği bölgelerde elektrik ve su tüketimi için fatura kesmeye başlayacak” deniliyor.