İşçi alacaklarına iptal tehlikesi

2010’dan sonra Anayasa değişiklikleri ile kurulan ve iş davalarına bakmakla görevlendirilen Yargıtay 22. Hukuk Dairesi, yıllardır devam eden bir uygulamaya son verdi. Daire, ‘kıdem tazminatı, ücret, asgari geçim indirimi ile yıllık izin alacaklarının belirsiz alacak olmadığı’nı, dolayısıyla belirli bir miktar belirtmeden açılan davaların, ‘hukuki yarar’ yokluğundan reddedilmesi gerektiğine hükmetti.

Kemal Göktaş'ın Milliyet'teki haberine göre bu karar halen iş mahkemelerinde devam eden ve yüzbinlerce işçiyi ilgilendiren alacak davalarının Yargıtay’ca bozulması riskini doğurdu. Yargıtay’ın eskiden beri iş davalarına bakan 9. Hukuk Dairesi, iş davalarının tamamında belirsiz alacak davasını kabul ediyordu.

BELİRSİZ ALACAK DAVASINA RET

22. Hukuk Dairesi’nin aldığı karar şöyle: “İş hukukunda belirsiz alacak davasının açılması gerekli şartların varlığına bağlı. Fazla çalışma, hafta tatili ve genel tatil alacakları yönünden davacı haftada kaç saat fazla çalışma yaptığını, hangi hafta tatili ve genel tatillerde çalıştığını belirleyebilmekte ise de hâkimin hesaplanan miktardan hangi oranda takdiri indirim yapacağını bilebilecek durumda değil. Bu nedenle fazla çalışma, hafta tatili ve genel tatil alacakları belirsiz alacak davasına konu edilebilir. Kıdem tazminatı, ücret, asgari geçim indirimi ile yıllık izin alacağı bakımından; talep içeriğinden de açıkça anlaşıldığı üzere, davacı çalışma süresini, en son ödenen ücreti, alması gerektiğini iddia ettiği aylık ücret miktarını, yıllık izin süresini ve kaç gün ücretli izin kullandığını, aile durumuna göre ödenmesi gereken asgari geçim indirimi tutarını, kaç aylık ücret alacağı olduğunu belirleyebilmekte.

Tazminat hesabında alınacak aylık ücrete ek para veya parayla ölçülebilen sosyal menfaatleri de belirleyebilecek durumda. Taraflar arasında ücret miktarı tartışmalı olması da alacağı belirsiz hale getirmez. Kıdem tazminatı, ücret, asgari geçim indirimi ile yıllık izin alacakları belirsiz alacak değil. Dava konusu edilen alacaklar, belirsiz alacak davasına konu edilemeyeceği anlaşılmakla, kıdem tazminatı ile ücret, asgari geçim indirimi ve yıllık izin alacakları yönünden hukuki yarar yokluğundan davanın reddi gerekir.”

İÇTİHADI BİRLEŞTİRME KURULU TOPLANACAK

22. Hukuk Dairesi ve 9. Hukuk Dairesi’nin farklı kararları nedeniyle de iş mahkemeleri arasında önemli bir farkın ortaya çıkması olasılığı doğdu. İçtihat farkını gidermek üzere önümüzdeki günlerde İçtihadı Birleştirme Kurulu toplanacak.
Kurul, 22. Daire’nin yorumunu benimserse yüzbinlerce davada mahkemelerin ret kararı vermesi gerekecek.