İş dünyasında büyüme coşkusu

Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, Türkiye ekonomisinin ilk çeyrek büyüme rakamlarına ilişkin, "Yüzde 7 büyüme memnuniyet verici. Başta hizmetler kesimi olmak üzere, salgından en fazla olumsuz etkilenen ve büyümeden yeteri kadar pay alamayan sektörlerimiz için destek adımlarının sürdürülmesini istiyoruz." ifadelerini kullandı.

Hisarcıklıoğlu, yaptığı yazılı açıklamada, Türkiye ekonomisinin tüm dünyayı etkisi altına alan salgın şartlarına rağmen dinamizmini devam ettirdiğine dikkati çekti.

Dünya genelinde yaşanan daralmaya karşın Türkiye'nin büyümesini sürdürmesinin, ekonominin temellerinin ne kadar sağlam ve hükümetin zamanında aldığı tedbirlerin etkisinin ne kadar güçlü olduğunu gösterdiğini vurgulayan Hisarcıklıoğlu, şöyle devam etti:

Yılın ikinci çeyreğinde, elbette baz etkisinin de devreye girmesiyle çift haneyi geçen çok daha yüksek bir büyümeye ulaşılması da beklenmektedir. Ülkelerin pek çoğunu imrendirecek bu büyümeyi sağlayan tüccar ve sanayicilerimize, üreticilerimize ve çalışanlarımıza minnettarız. Bu süreçte iş dünyamızın sesini duyan ve sağladıkları destek tedbirleriyle yanında yer alan Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan'a teşekkürlerimizi sunuyoruz.

Hisarcıklıoğlu, yıllık ihracatı 200 milyar dolar seviyesinin üzerine taşımak ve böylece tarihi bir eşiği daha aşmak için oda ve borsa camiası olarak ülke çapında çalışmaya devam ettiklerini ifade etti.

"Destek adımlarının sürmesini bekliyoruz"

Güçlü büyümeyi sürdürebilmek için kredi faizlerinde ve enflasyonda düşüş, döviz kurlarında istikrar sağlanması gerektiğini ve geçmişteki gibi yine bunun başarılabileceğini düşündüklerini belirten Hisarcıklıoğlu, şunları kaydetti:

Bu konuda hükümetimizin de iş dünyasını, üretimi, yatırımı ve istihdam piyasasını destekleyici politikaları devam ettireceğine inanıyoruz. Yüzde 7 büyüme memnuniyet verici. Başta hizmetler kesimi olmak üzere, salgından en fazla olumsuz etkilenen ve büyümeden yeteri kadar pay alamayan sektörlerimiz için destek adımlarının sürdürülmesini istiyoruz. Kapalı kalan işletmelerin borç ödemelerinin ertelenmesini, yeme-içme sektörümüzün uygun tedbirlerle açılabilmesini bekliyoruz. Salgından etkilenen ekonomik faaliyetlere destek amacıyla başlatılan ve süresi 31 Mayıs'ta dolacak olan stopaj ve KDV indirimlerinin pandemi süreci boyunca devamında fayda görüyoruz.

“SALGINA RAĞMEN BEKLENTİYİ AŞAN, DENGELİ, SÜRDÜRÜLEBİLİR VE KALİTELİ BÜYÜME KOMPOZİSYONU SEVİNDİRİCİ”

Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) Başkanı Nail Olpak, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan 2021 yılı ilk çeyrek büyüme rakamları ile ilgili yazılı bir değerlendirme yaptı.

Olpak değerlendirmesinde şunları ifade etti:

“2021 ilk çeyreğinde büyüme verilerine ilişkin öncü göstergeleri yüksek büyümenin sinyallerini vermişti. Sanayi üretimi ilk çeyrekte yıllık olarak yüzde 12,3 oranında büyürken ihracat ilk çeyrekte yıllık yüzde 17,2 oranında büyüyerek 50 milyar dolar seviyesini aşmıştı.  PMI verileri de dönem boyunca eşik değer olan 50’nin üzerinde gerçekleşmişti. Bu anlamda açıklanan veri beklediğimiz gibi yüksek gerçekleşti. Veriler doğrultusunda, Türkiye artık sadece büyüyen değil büyümenin ivmesini de artıran bir döneme girdi diyebiliriz.

Büyümenin detaylarına baktığımızda daha önceki dönemlerde pozitif büyüme eşlik edemeyen sektörlerin de pozitif büyümeye geçmesiyle tüm sektörlere yayılan kapsayıcı bir büyüme verisi gözlemlemek çok sevindirici oldu. En yüksek büyüme performansı dijitalleşmenin yaygınlaşmasıyla bilgi ve iletişim sektöründe gözlemleniyor. Bu da salgının ekonomi üzerindeki olumsuz etkisini azaltmakla beraber gelecekte hazırlanmamız gereken dijital dönüşüm için de fırsatları iyi değerlendirdiğimizi gösteriyor. Bunun dışında öncü sektörlerden izlediğimiz gibi sanayi sektörünün yüzde 11, 7 oranında büyüyerek ekonomik büyümede önemli bir rol oynadığını görüyoruz. Üretimin artması son derece değerli.

Büyümenin harcama kompozisyonuna bakıldığında ise en büyük artışın yüzde 11,4 oranında yatırımlar kaleminde olması da ayrıca sevindirici. Yatırım odaklı bir büyüme, büyümenin sürdürülebilir ve kapsayıcı olması bakımından önemli bir kazanım. Özellikle makine ve teçhizat yatırımlarındaki yüzde 30,5 oranındaki artış önümüzdeki dönem büyüme verisi için de önemli bir gösterge olarak değerlendiriyoruz.  Önümüzdeki dönemde makine ve teçhizat yatırımına, bu dönem yüzde 4,7 oranında daralan inşaat sektöründeki yatırımların da eşlik etmesi için çalışmalarımızı sürdürmeliyiz.

Buna ilaveten, yurt içi tüketim harcamalarının yüzde 7,4 oranında büyümesine ilave olarak mal ve hizmet ihracatının yüzde 3,3 oranında büyümesi de hem yurt içi pazarın hem de yurt dışı pazarların etkin olarak kullanıldığını gösteriyor.

Özet olarak büyümenin yüksekliği kadar, iç ve dış talebin daha dengeli olduğu, sürdürülebilir ve kaliteli bir büyüme kompozisyonun olduğunu gözlemlemek sevindirici oldu.

Biz, en başından beri yıllık büyüme oranının yüzde 5’in üzerinde gerçekleşeceğini öngörüyorduk. Bugünkü rakamlar bu öngörümüzü teyit kuvvetlendiriyor. Yılın ikinci çeyreğinde büyüme oranlarının geçen yılın düşük bazının da etkisiyle çift hanelere çıkmasını bekliyoruz. Yıl sonunda ise yüzde 5’in üzerinde, yüzde 6 civarında bir büyüme tahminimizi korumaya devam ediyoruz.

Küresel ticaretin yeniden rotasına kavuşması, ekonomik aktivitenin canlanması ve yatırım ortamının olumlu yönde ilerlemesi ile Türkiye’nin büyümede hız kesmeden, yoluna emin adımlarla devam edeceğine inancımız tam. Türk iş dünyasının da güçlü sanayisi, üretim gücü ve yüksek potansiyeli ile büyüme trendinin en önemli itici güçlerinden biri olacağına eminiz.

DEİK olarak, ülkemizin küresel ticaretten daha fazla pay alması için ticari diplomasi faaliyetlerimizi hızla sürdürecek ve 146 İş Konseyimizle birlikte dünyanın dört bir yanında var gücümüzle çalışmaya devam edeceğiz.”

"YÜZDE 7’LİK BÜYÜME, İŞ DÜNYASININ EKONOMİYE GÜVENİNİ TEYİT EDİYOR"

Müstakil Sanayici ve İşadamları Derneği Genel Başkanı Abdurrahman Kaan, yüzde 7 olarak açıklanan büyüme rakamına ilişkin, bunun iş dünyasının ekonomiye güvenini teyit ettiğini söyledi.

Müstakil Sanayici ve İşadamları Derneği (MÜSİAD) Genel Başkanı Abdurrahman Kaan, yeni tip korona virüsün (Kovid-19) bütün negatif etkilerine rağmen yılın ilk çeyreğinde gerçekleşen yüzde 7’lik bu büyümenin, iş dünyasının Türkiye ekonomisine olan güvenini teyit eder nitelikte olduğunu belirtti.

MÜSİAD Genel Başkanı Kaan, büyüme rakamlarına ilişkin yazılı bir açıklama yayımladı.

Kaan, Kovid-19 bütün negatif etkilerine, salgın koşullarında beklentilerin oldukça üzerinde gerçekleşen vaka sayıları ve kapanma tedbirlerindeki artışlara rağmen yılın ilk çeyreğinde gerçekleşen yüzde 7’lik bu büyümenin, iş dünyasının Türkiye ekonomisine olan güvenini teyit eder nitelikte olduğunu kaydetti.

İlk çeyrekte gözlenen bu yüksek büyüme oranının, yıllık büyümenin YEP kapsamındaki yüzde 5,8’lik büyüme hedefine yakınsayacağını göstermesi adına da oldukça önemli olduğuna işaret eden Kaan, “Güney Kore’nin yüzde 1,8, Fransa’nın yüzde 1,2, ABD’nin yüzde 0,4 büyüyebildiği, Euro Bölgesi, Almanya, İtalya ve Rusya gibi ülkelerin ise küçülme açıkladığı bu dönemde Türkiye ekonomisinin Çin’in ardından G20 içerisinde en çok büyüyen ekonomi olması, geçtiğimiz yıl olduğu gibi 2021 yılı genelinde de diğer ülkelerden pozitif ayrışacağımıza işaret etmektedir.” ifadelerini kullandı.

"İlk çeyrekte "topyekun bir büyüme" gerçekleşti"

Kaan, ilk çeyrekte iç talebin büyümenin lokomotifi olma niteliği sürmüş olsa da hem yatırımlar hem de net dış talebin büyümeye pozitif katkı vermesinin bu dönemde "topyekun bir büyüme" gerçekleştiğini gösterdiğini belirterek, "Bu gelişmede bilhassa yıllık bazda 11,4 puan genişleyerek büyümeye 2,9 puan katkı veren yatırımlardaki artış memnuniyet vericidir. Bilhassa makine ve teçhizat yatırımlarının yüzde 30,5 artmış olması da kalıcı ve reel bir büyüme sinyali vermesi bakımından önemlidir.” değerlendirmesinde bulundu.

Bu dönemde büyümenin sektörlerin tamamına yayılmış olmasının bir diğer olumlu gelişme olduğunun altını çizen Kaan, şöyle devam etti:

Özellikle sanayi sektörüne yönelik yıllık bazlı 11,7 puanlık genişleme ve imalat sanayi özelinde kaydedilen yüzde 12,2’lik büyüme, yılın ilk çeyreğine yönelik büyüme verisinde belirleyici bir rol oynamıştır. Tarımda kaydedilen yüzde 7,5’lik büyüme ve hizmetler sektöründeki yüzde 5,9’luk gelişme de büyümede olumlu bir rol üstlenmiş, yüzde 2,8 büyüyen inşaat sektörü ise toparlanma sinyali vermiştir. MÜSİAD olarak bilhassa haziran ayı itibarıyla “'kademeli normalleşme' sürecinin sona erecek olması ve bu kapsamda birçok kısıtlamanın kaldıracağına yönelik beklentilerimiz ışığında, iktisadi faaliyetin hız kazanacağını ve Türkiye ekonomisindeki pozitif büyüme eğiliminin önümüzdeki dönemde de hız kesmeden süreceğine inanıyoruz. Bu bağlamda ilk çeyrek verileri, pandemiden çıkışın habercisidir. Yüzde 7’lik büyüme, yatırım, üretim ve ticaretin merkezinin Türkiye olduğunu dünyaya göstermiştir.

"YÜZDE 7’LİK İLK ÇEYREK BÜYÜMESİ EKONOMİNİN TÜM AKTÖRLERİNE MORAL OLDU"
 
İstanbul Ticaret Odası (İTO) Başkanı Şekib Avdagiç, üretim başta olmak üzere, hizmetlerden imalata kadar her kalemden destek alan yüzde 7’lik ilk çeyrek büyümesinin ekonominin tüm aktörlerine moral olduğunu belirterek, "Ana ihracat pazarımız AB ve gelişmiş ülkelerin PMI verilerindeki yüksek artış, ihracattaki yükseliş trendinin ve büyümemizin devam edeceğine işaret ediyor. Bu sanayicimizin makina ve teçhizat yatırımlarına devam etmesi için de en güçlü motivasyon kaynağı." ifadelerini kullandı.

Avdagiç, Türkiye ekonomisinin 2021'in ilk çeyreğinde yüzde 7 büyümesine ilişkin olarak yazılı açıklama yaptı.

Yılın ilk 3 ayında yüzde 7’lik büyümenin Türkiye ekonomisinin potansiyelini ortaya koyduğunu belirten Avdagiç, bir önceki çeyreğe göre büyümenin 1,7 artmış olmasının da çıkış eğiliminin sürdüğünü göstermesi bakımından önemli olduğunu kaydetti.

Avdagiç, hizmetler sektörünün ilk çeyrekte yüzde 5,9 büyüdüğünü hatırlatarak, "Hizmetler sektörünün tüm zorluklara rağmen ‘direnç’ göstererek yüzde 5,9 ile büyüme hamlesine katılması da bu sektöre bundan sonra da verilecek her desteğin ekonomiye çarpan etkisiyle geri döneceğini ispat ediyor." değerlendirmesinde bulundu.

İTO Başkanı Avdagiç, şunları kaydetti:

Büyüme rakamları, Türkiye'nin pandeminin olumsuzluklarına rağmen büyümeye devam edebildiğini, hızlı büyüme kabiliyetine sahip olduğunu gösterdi. İlk çeyrekte tarımda yüzde 7,5, sanayide 11,7, imalatta 12,2, hizmetlerde 5,9 ve inşaatta 2,8’lik büyüme, salgın ve sonrasındaki yeni dünyada Türkiye’nin güçlü bir pay almaya istekli olduğunun bir ifadesi oldu. Salgından en çok etkilenen hizmetler sektörümüz ise çok kısa sürede toparlanma kabiliyetine sahip olduğunu gösterdi. Bu da bize gelecek için umut veriyor. Ana ihracat pazarımız AB ve gelişmiş ülkelerin PMI verilerindeki yüksek artış, ihracattaki yükseliş trendinin ve büyümemizin devam edeceğine işaret ediyor. Bu sanayicimizin makina ve teçhizat yatırımlarına devam etmesi için de en güçlü motivasyon kaynağı.

“Son 6 çeyrektir makina teçhizatta müthiş bir yatırım trendi devam ediyor”

Şekib Avdagiç, makina ve teçhizat yatırımlarındaki yüzde 30,5’lik büyümenin kendilerini memnun ettiğini ifade ederek, "Son altı çeyrektir makina teçhizatta müthiş bir yatırım trendi devam ediyor. Şirketlerimiz kendilerini pandemi sonrası döneme hazırlıyor. Bu rakamlar ihracattaki yükselen ivmenin devam edeceğine ilişkin de en büyük kanıt. Bu noktada finansman maliyetlerinin de aşağı geldiği bir ortam oluşursa Türkiye onlarca yıllık büyümeyi garanti altına alacak yatırımlarını rahatlıkla yapacaktır." açıklamasında bulundu.

Yatırımların tüketimden daha yüksek bir performans göstermesinin önemli olduğuna dikkati çeken Avdagiç, “Sabit sermaye yatırımlarındaki yüzde 11,4’lük yüksek oranlı artış dikkat çekici. İthalatın üzerinde kalan ihracat artışı üzerinden dış dengenin de büyümeye önemli bir katkı verdiği görülüyor. Büyümenin kapsayıcılığı, kalitesi ve sürdürülebilirliği birincil önemde. Türkiye’nin potansiyel büyümesini yukarı çekecek dönüşüm sağlaması ve bunu sürdürülebilir kılması önemlidir." ifadesini kullandı.

Avdagiç, ocak-mart dönemini kapsayan bu büyüme verisinin 2021 yılı için beklentileri yukarı yönlü güçlendireceğine işaret ederek, "Açılmalarla birlikte talebin hızlı cevap veriyor olması, yılın kalanında tüketimden gelen desteğin daha da güçleneceği sinyalini veriyor. Yatırımlardaki yüzde 11,4'lük güçlü ivmenin devam etmesi ekonomi için sevindirici." değerlendirmesinde bulundu.

"YÜZDE 7'LİK BÜYÜMEYLE TÜRKİYE EKONOMİSİNİN TEMELİNİN SAĞLAM OLDUĞU BİR KEZ DAHA KANITLANDI"

Ankara Ticaret Odası (ATO) Yönetim Kurulu Başkanı Gürsel Baran, ilk çeyrekte beklentilerin üzerinde gerçekleşen yüzde 7'lik büyümenin, Türkiye ekonomisinin temelinin sağlam olduğunu bir kez daha kanıtladığını belirtti.

Baran, yazılı açıklama yaparak TÜİK tarafından açıklanan 2021 yılının birinci çeyreğine ilişkin Gayri Safi Yurt İçi Hasıla (GSYH) verilerini değerlendirdi.

Geçen yılın başından bu yana tüm dünyayı etkisi altına alan yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınının sınırların kapanmasına, ekonomik faaliyetlerin sekteye uğramasına neden olduğunu hatırlatan Baran, "Tüm olumsuzluklara rağmen Türkiye ekonomisi, geçen yılın ikinci çeyreğindeki küçülme dışında ekonomisini geriletmeden süreci yönetti. Türkiye ekonomisi 2021 yılının ilk çeyreğinde beklentilerin üzerinde yüzde 7 büyüdü." değerlendirmesinde bulundu.

TÜİK verilerine bakıldığında, 2021 yılı birinci çeyreğinde zincirlenmiş hacim endeksi olarak bilgi iletişim faaliyetlerinin yüzde 18,1, diğer hizmet faaliyetlerinin yüzde 14,4, sanayinin yüzde 11,7, tarım sektörünün yüzde 7,5 ve hizmetler sektörünün yüzde 5,9 düzeyinde büyüme ifade eden aktaran Baran, şunları kaydetti:

Dünya tedarik zincirinin bozulması ve ham madde fiyatlarındaki yükselişe rağmen Türkiye'nin yeni pazarlara ulaşması ve ürün gamını çeşitlendirmesi sanayi üretimindeki gelişimini sürdürmesine yol açtı. İklim olumsuzlukları göz önüne alındığında tarımda küçülme beklentisi hakim olsa da aşılamanın yaygınlaşmasıyla turizm başta olmak üzere hizmet sektörü altındaki işletmelerin faaliyete geçmesi, bu alandaki büyümenin yükseleceğini gösteriyor. Bu veriler, Türkiye ekonomisinin temelinin sağlam olduğunu bir kez daha kanıtlarken, hükümetin istihdamı korumak başta olmak üzere üretim ve ticaretin devamlılığı için verilen desteklerinin azami ölçüde yerine ulaştığını gösteriyor. Aşı yaşının düşmesi ve aşılama hızının artmasıyla birlikte salgının ekonomimiz üzerindeki izlerinin kısa sürede silineceğine ve ekonomimizin bu süreçte alınan dersler doğrultusunda ilerleme kaydedeceğine inanıyoruz. Bu süreçte salgından en çok zarar gören hizmet sektörü desteklenmeye devam edilebileceği gibi, 31 Mayıs itibarıyla sona erecek olan KDV indirimlerinin de devam etmesi büyüme sürecine katkı sağlayacaktır.

“SANAYİ ÜRETİMİNİN ÜLKEMİZİN BÜYÜMESİNDE LOKOMOTİF OLDUĞUNU GÖSTERİYOR"

Organize Sanayi Bölgeleri Üst Kuruluşu (OSBÜK) Başkanı Memiş Kütükcü, Türkiye ekonomisinin ilk çeyrek büyüme rakamlarına ilişkin, "Bu dönemde büyümeye, yatırımların katkısı yüzde 2,9, ihracatın katkısı ise yüzde 1,1 oldu. Tüm bu oranlar, sanayi üretiminin ülkemizin büyümesinde lokomotif olduğunu gösteriyor." ifadesini kullandı.

Kütükcü, yaptığı yazılı açıklamada, büyümenin lokomotifinin sanayi üretimi olduğunu vurgulayarak, OSB'leri, iş dünyasını, sanayicileri ve çalışanları kutladı.

Ekonomideki tüm zor koşullara rağmen özel sektörün dinamizmi ve üreten sanayi altyapısıyla Türkiye'nin yılın ilk çeyreğinde de büyümeyi başardığını belirten Kütükcü, şu değerlendirmelerde bulundu:

Yüzde 7'lik büyüme, beklentilerimizin bir miktar üzerinde geldi. Bu son derece memnuniyet verici. Ayrıca yine ilk çeyrekte, sanayinin yüzde 11,7, imalat sanayisinin ise yüzde 12,2 büyüdüğünü görüyoruz. Bu dönemde büyümeye, yatırımların katkısı yüzde 2,9, ihracatın katkısı ise yüzde 1,1 oldu. Tüm bu oranlar, sanayi üretiminin ülkemizin büyümesinde lokomotif olduğunu gösteriyor.

Yatırım iştahı devam ediyor

Kütükcü, bu yılın ilk çeyreğinde Türkiye'de makine ve teçhizat yatırımının yüzde 30,5 arttığına işaret ederek, bunun Türkiye'de yatırım iştahının devam ettiğini göstermesi açısından önemli olduğunu vurguladı.

Sürdürülebilirliği sağlamanın çok kıymetli olduğunun altını çizen Kütükcü, şunları kaydetti:

Özellikle yüksek faiz, kurdaki dalgalanmalar, yüksek enflasyon ve maliyet artışları sanayi üretimini zorlamaya devam ediyor. Bu kalemlerde gerçekleşecek her iyileşme, sanayi üretimine güç verecektir. Ayrıca salgın sürecinde ülkemizin aşılamada gösterdiği performansın devam etmesi de üretim hayatımıza, ekonomik performansımıza olumlu yansıyacaktır.

Türkiye, 2021 yılı ilk çeyreğinde yüzde 7 büyüdü

Elvan: Büyümenin finansman kalitesi önceliğimiz

İlk çeyrekte TL'de değer artışı büyümeyi destekledi