İran'daki protestolarda ölü sayısı artıyor

İran'ı sarsan protesto dalgası yeni yıla girerken de neredeyse ülkenin her bölgesinde sürdü, gösteriler beşinci gününde. Devlet televizyonu, son dakika koduyla geçtiği haberde dün geceki protestolarda 10 kişinin öldüğünü duyurdu. Kanalın haber metninde "Dün geceki gösterilerde maalesef birçok şehirde 10 kişi öldü" denildi. İlk dört günde yaşamını yitirenlerin sayısı 12'ye çıkarken, dünya gözünü kırpmadan İran'ı izliyor.

ABD BAŞKANI TRUMP: İRAN'DA DEĞİŞİMİN ZAMANI 

Trump, Twitter hesabından yaptığı açıklamada, "İran Obama yönetiminin kendileriyle yaptığı berbat anlaşmaya rağmen her seviyede başarısız oluyor. Mükemmel İran halkı yıllardır baskı altında bulunuyor. (Onlar) yiyecek ve özgürlüğe açlar. İnsan haklarıyla birlikte, İran'ın varlığı yağmalanıyor. DEĞİŞİMİN ZAMANI" ifadesini kullandı. 

Devlet televizyonu ayrıca silahlı göstericilerin polis karakolları ve askeri üsleri ele geçirmeye çalıştığını ancak güvenlik güçlerinin protestocuları engellediğini izleyicilerine aktardı. Sokağa çıkan muhalifler, ülke çapında yüzlerce göstericinin gözaltına alındığını bildiriyor. Gözaltına alınanların sayısının ise en az 377 olduğu bildirildi. Sosyal medyaya yansıyan çarpıcı bir görüntüde ise, ruhani lider Ayetullah Hamaney'in posterinin indiriliyor. Görüntüler Tahran yakınlarındaki Pardis'te akşam saatlerinde çekildi.

İsfahan yakınlarında da polisin göstericilere ateş açtığı, çıkan çatışmalarda bazı araçların ateşe verildiği bildiriliyor. Nurabad ve Takestan gibi şehirlerin sokaklarında da alevler yükseldi. Sosyal medyada paylaşılan video kayıtlarından birinde ise, gözaltına alınan bir protestocu polislere "Polis, git ve hırsızları yakala" diye bağırıyor.

Umman Körfezi'ndeki liman kenti Chabahar'da protestocular yeni yıla girilirken yürüyüş gerçekleştirdi. Kirmanşah yakınlarındaki Nurabad'da da benzer görüntüler kaydedildi. Yılın ilk günü muhalifler yarın için genel grev çağrısı yapıyor.

Hükümet ise sosyal medyaya erişim engellerini genişletiyor. Twitter ve Facebook'a erişimin sadece yetkili (proxy) sunucularla mümkün olduğu ülkede, protestoların başlamasından bu yana mesajlaşma uygulaması Telegram ve Instagram'a da erişim sınırlandırıldı.

RUHANİ: İRANLILAR  PROTESTODA ÖZGÜRDÜR

İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, ülkede günlerdir devam edem kitlesel gösterilerin ardından ilk kez dün konuştu. Ruhani açıklamasında, "İranlılar, İran hükümetini protesto etmek ve eleştirmekte özgürdürler. Protestolar, İslam Cumhuriyeti'ndeki durumun iyileşmesine yol açacak bir şekilde yapılmalı. Şiddet ve kamusal alanlara zarar vermek eleştiri değildir. Ama eleştiri ve protestoların ülkenin ve halkın durumunu iyileştirmesi için çaba harcamalıyız. Hükümet vandallık yapan ve çevreye zarar veren gruplara tolerans göstermeyecektir" demişti. ABD Başkanı Donald Trump'ın açıklamalarına karşılık Ruhani, "İranlılara terörist diyen bir kişinin İranlılar hakkında açıklama yapma hakkı yok" ifadesini kullanmıştı.

BASIN PROTESTOLARA NE KADAR YER VERİYOR?

BBC İzleme Servisi, İran televizyon ve gazetelerinin protestoların ilk gününde gösterileri haber yapmadığını, dördüncü gün eylemlerin haber bültenlerine girmeye başladığını aktarıyor.
IRINN ve IRTV1 kanalları dün bültenlerini protestolarla dair haberlerle açarken, Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani'nin göstericilere yönelik çağrılarına da geniş yer verdi. Hükümete yakın IRINN televizyon kanalı, Batılı ülkeleri protestolara destek vererek ülkeyi karıştırmaya çalışmakla suçladı.

IRTV2 televizyon kanalı ise göstericileri 'bir avuç fırsatçı' olarak niteledi. Devlet televizyonu IRIB'in gerçekleştirdiği sokak röportajlarında ise Tahran'da konuşulan yaklaşık 10 kişinin tamamı protestoculara tepki gösteriyordu.
IRIB'de yer alan bir diğer haberde ise 'Sosyal medyanın tehlikeleri' üzerinde duruluyor ve özellikle Telegram uygulamasındaki bazı hesapların şiddet çağrıları yaptığı iddia ediliyordu.

ABD: GÖSTERİCİLERE DESTEK VERİYORUZ

ABD, İran’da devam eden protestolarla ilgili yaptığı açıklamada İran halkının kendini ifade edebilme hakkını desteklediklerini dile getirdi. 
Beyaz Saray Basın Sözcüsü Sarah Huckabee Sanders açıklamada, “İran halkının kendilerini barışçıl şekilde ifade etme haklarını destekliyoruz. Sesleri duyulmayı hak ediyor” dedi. Sanders, tüm tarafları, barışçıl yollarla temel ifade hakkını korumaya ve sansüre katkı sağlayacak herhangi bir eylemden kaçınmaya çağırdıklarını sözlerine ekledi.