İran'a ABD yaptırımları resmen başladı

ABD Başkanı Donald Trump’ın, İran ile nükleer anlaşmadan tek taraflı olarak çekilmesinin ardından işaretini verdiği yaptırımların ilk aşaması TSİ 07.00'de devreye girdi.

Böylece İran hükümetinin, ABD doları satın alması, altın ve değerli madenlerle ticaret yapması yasaklanıyor. İran’ın çelik, kömür, alüminyum ticareti ile otomotiv sektörüne yaptırım uygulanacak. Bugünden itibaren Tahran’a sivil havacılık yaptırımları geri getiriliyor. Yaptırımlar kapsamında İran’ın yolcu uçakları ve uçak parçası ithalatı engellenecek. İran’ın para birimi tümen üzerinden ülke dışında gerçekleşecek önemli işlemlere kısıtlamalar uygulanacak. ABD’ye İran tarafından yapılan el yapımı halı ve gıda ürünlerinin ihracatı yasaklanıyor. İran’ın dış borcuna bağış yapılması ve satın alınmasına yaptırımlar kapsamında yasak getiriliyor.

AB NE YAPACAK?

Yaptırımlar, ABD’nin tek taraflı kararlarına uymayarak İran ile ticaretini sürdüren diğer ülkeleri kapsayacak şekilde uygulanacağı için söz konusu ambargolardan üçüncü ülkeler de etkilenebilecek. Buna rağmen ABD Hazine Bakanlığı’na bağlı Yabancı Varlıkları Kontrol Ofisi (OFAC) yaptırımlar nedeniyle ülkelerin uğrayacağı zararların tazmin edilmeyeceğini açıkladı. ABD Başkanı Trump, 8 Mayıs’ta Kapsamlı Ortak Eylem Planı (KOEP) olarak adlandırılan nükleer anlaşmadan ülkesini tek taraflı çekerek İran’a yaptırımları geri getireceğini açıkladı. Anlaşmayı “ABD tarihinde yapılmış en kötü anlaşmalardan biri” olarak nitelemekten geri durmayan Trump, göreve geldikten kısa süre sonra anlaşmadan ülkesini çekti. Trump’ın anlaşmadan ayrılarak İran’a yaptırımları geri getirmesine anlaşmanın tarafı diğer ülkeler tarafından destek verilmedi. Bununla birlikte ABD’nin anlaşmadan çekilmesinin ardından 90 gün geçmesine rağmen Avrupa ülkeleri, İran’ı ABD’nin tek taraflı yaptırımlarından koruyacak ciddi önlemler alamadı. AB, İran’ın anlaşmaya riayet ettiği sürece anlaşmaya bağlı kalacağını duyursa da bunu pratikte nasıl uygulayacağı henüz netleşmedi.

"Yaptırımlar nedeniyle 1 milyon kişi işsiz kalabilir"

Enerji sektörünü de kapsayan ikinci bölümü 5 Kasım'da yürürlüğe girecek yaptırımların, son aylarda krizin eşiğine gelen İran ekonomisine büyük zarar vereceği belirtiliyor.

İran Çalışma Bakanı Ali Rebii de "yaptırımlar nedeniyle yaklaşık 1 milyon İranlının işsiz kalabileceğini" belirterek, ABD'nin tek taraflı bu adımının ülkesine büyük maliyeti olacağına işaret etti.

2’NCİ PAKET 4 KASIM’DA

ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, ABD’nin, İran Nükleer Anlaşması’ndan dolayı askıya aldığı yaptırımları bugün itibarıyla tekrar devreye sokacağını bildirdi. Pompeo, “ABD bu yaptırımları devreye sokacak. Bunlar İran’ın kötü niyetli faaliyetlerine karşı çabalarımızın önemli bir parçasıdır” ifadesini kullandı. Trump’ın kararının ardından ABD Hazine Bakanlığı’ndan, İran’a yönelik ilk yaptırım paketinin 6 Ağustos’ta, ikinci yaptırım paketinin ise 4 Kasım’da devreye gireceği bildirilmişti.