İnşaattan 178 milyar dolar geldi

EMLAK - TEBERNÜŞ KİREÇCİ

40 yıl önce yurtdışında faaliyet göstermeye başlayan Türk müteahhitleri, o günden bu yana 83 ülkede 178.3 milyar dolar değerinde 5 bin 630 proje üstlenmiş durumda. 33 milyar dolarla aslan payını alan isim ise Rusya Federasyonu. 1972-2010 yılları arasındaki proje dağılımında Rusya Federasyonu yüzde 18.5 ile lider konumda bulunuyor.
Rusya’yı yüzde 14.8 ile Libya, yüzde 11.1 ile Türkmenistan, yüzde 7.3 ile Kazakistan ve yüzde 5.2 ile Irak izliyor. Bu arada Türk firmalarının sadece Türk işçiler açısından bakıldığında da yarattığı istihdam oldukça dikkat çekici. İlk projenin başladığı 1972 yılından itibaren Türk müteahhitleri yurtdışında 1 milyon 299 bin 927 işçi gönderdi.
Dış Ticaret Müsteşarlığı’nın (DTM) açıkladığı ‘yurtdışı müteahhitlik hizmetleri raporu’nda yer alan bilgilere göre, bu performansa ulaşılmasında özellikle son 10 yılda ortaya konulan süreç son derece etkili oldu. Raporda son 10 yılda her yıl, belirlenen hedeflerin aşıldığı belirtilirken, kaydedilen gelişmenin de altı şu cümlelerle çizildi: 

BDT başı çekiyor
“Daha önceleri küçük ölçekli ve emek yoğun teknoloji ile çalışan Türk müteahhitlik firmaları, artık konut inşasına ilave olarak havalimanı, metro, endüstriyel tesisler, doğalgaz petrol rafinerileri, otoyol ve enerji santrali inşası gibi büyük ölçekli ve katma değeri daha yüksek projeler üstlenmeye başladı. 2002 yılında ortalama proje bedeli yaklaşık 19 milyon dolar iken, 2010 yılında yaklaşık 4.7 milyar dolar olarak gerçekleşti.”
Raporda Türk müteahhitlerinin farklı coğrafyalardaki ilerleyişine de dikkat çekildi. Türk müteahhitlerinin özellikle Bağımsız Devletler Topluluğu’nda (BDT), daha sonra Ortadoğu ve Afrika’da büyük projele imza attığı ifade edilirken, bugüne kadar üstlenilen projelerin bölgesel dağılımda şu sözlerle dile getirildi: 

İrlanda hariç Avrupa
“Türk müteahhitleri BDT’da yüzde 43.6 oranında ve 77.7 milyar dolarlık, Ortadoğu’da yüzde 24.1 oranında, 42.9 milyar dolarlık, Afrika’da yüzde 21.1 oranında, 37.6 milyar dolarlık, Avrupa ve Amerika’da yüzde 8.4 oranında 15.1 milyar dolarlık, Asya Pasifik bölgesinde ise yüzde 2.8’lik oran ile 4.9 milyar dolarlık iş üstlendi.”
Raporda altı çizilen noktalardan biri de Avrupa’da İrlanda haricinde Batı Avrupa bölgesinde iş yapıldığı yönünde oldu.
Bu arada müteahhitlik hizmetlerinin yoğunlukla Balkan ülkelerinde gerçekleştiği dile getirilirken, başı çeken ülkeler olarak Romanya, Bulgaristan ve Makedonya’ya işaret edildi.

Çinliler kuleyi bitiremeyince Ruslar, Türklere başvurdu
Rusya’da önemli projeler geliştiren isimlerden biri olan Ant Yapı Yönetim Kurulu Üyesi Mehmet Okay da ülkenin Türk müteahhitler açısından son derece önemli olduğuna dikkat çekti. Rusya’daki 240 metre yüksekliğindeki Mirax Kulesi’ni kendilerinin 2 yıl önce teslim etmelerine rağmen 340 metre yüksekliğindeki diğer kuleyi Çinliler’in halen bitiremediğine dikkat çekerek, Türk firmalarının tercih edilme nedenlerinden birini ortaya koyan Okay, “Eksik kuleyi bizim tamamlamamız söylendi ama biz istekli olmadık. Birde Çin hükümeti araya girdi. İnşaat işleri artık dünyada uluslararası arenalarda takip ediliyor” şeklinde konuştu.
Özellikle son 15 yıldan bu yana Moskova’da inşaat projeleri gerçekleştirdiklerini belirten Okay, Türk müteahhitlerin tercih edilmelerindeki ana nedenleri ise hızın yanı sıra kalite ve uygun fiyat olarak gösterdi. Okay, “Bizim yaptığımız işleri daha önce Yugoslavlar, Hırvatlar ve Ruslar yapıyordu. Artık pazar Türkler’in tarafına kaydı. Son alıcının Türk inşaatlarını tercih etmesi de bunda etkili oldu” diye konuştu.

 milliyet