İngiltere'de demiryolları yeniden kamulaştırılıyor

Şu anda ülkede demiryolları hatları farklı özel şirketler tarafından işletiliyor. Bu hem altyapının güvenliği, hem hizmet kalitesi, hem de bilet fiyatları bakımından yıllardır büyük şikayetlere konu oluyor.

Plan kapsamında 2023 yılına kadar Büyük Britanya Demiryolları adı altında, devletin sahibi olduğu yeni bir yapı oluşturulacak. Trenlerin tarifeleri, fiyatları, bilet satışı ile demiryolu altyapısının bakım ve onarımının sorumluluğu bu kuruma ait olacak.

Fakat özel şirketler yeni düzenlemede de yine bir çok seferin işletmesini ihaleyle üstlenecek ve büyük değişiklikler için 2023'ün beklenmesi gerekecek. Ulaştırma Bakanı Grant Shapps mevcut sistemin fazla karmaşık ve çok fazla parçalanmış olduğunu söyledi.

Yaklaşık 30 yıl önce yine Muhafazakar Parti iktidardayken Margaret Thatcher hükümeti tarafından özelleştirilen demiryollarında verilen servis yıllardır kamuoyunu tatmin edemiyordu.

Yeni planla hükümet hem servisi iyileştirmeyi, hem biletleri ucuzlatmayı hem de daha şeffaf bir yönetim sağlamayı umuyor.

Demiryolu çalışanları sendikası ise sistemin büyük mali sıkıntılarla karşı karşıya olduğunu kaydederek, planları "büyük çatlakların sıvanarak örtülmesi çabası" diye niteledi. Sendikacılar, yeni sistemin özel şirketleri kamu aleyhine kayırmaya devam edeceğini savundu.

Daha güvenilir hizmet, daha esnek biletler

2018 yılında özel şirketler işlettiği trenlerin tarifeleriyle ilgili karma karışık yeni sistem büyük eleştirilere yol açmış ve hükümet demiryolları ile ilgili bir şeyler yapmak gereğini kabul etmişti.
Aslında 2019 yılında açıklanması beklenen planlar genel seçimler ve koronavirüs salgını nedeniyle ertelenmişti.

İlan edilen değişikliklerin en önemli unsuru olan Büyük Britanya Demiryolları (Great British Railways) adlı devlet kuruluşunun oluşturulması ve şu an demiryolu altyapısından sorumlu olan Network Rail adlı yapının yerini alması 2023 yılını bulacak.

Hükümet yeni yapılanmanın şu anda başkent Londra çapında toplu taşımadan sorumlu üst kuruluşa benzer bir işlev göreceğini söylüyor. Bu da tek bir yönetim altında farklı özel işletmecilere hizmetin farklı kısımlarının verilebilmesi ama hepsinin tek bir kamu kuruluşuna karşı sorumlu olması ve kamuoyuna da bu merkezi kuruluşun hesap vermesi demek.

Planın mimarı eski British Airways Genel Müdürü Keith Williams, müşterilerin demiryollarından beklentilerini tespit edip ona göre hareket ettiklerini, bu beklentilerin "Zamanında kalkan güvenilir tren seferleri ve bilet alımı konusunda kolaylıklar" olduğunu söyledi. Bu noktada hem bilet alımında kolaylıklar, hem de farklı bilet esneklikleri konusunda büyük fırsatlar olduğunu ekledi.

Hangi adımlar atılacak?

Devlet kontrolündeki merkezi demiryolları yapılanması oluşmadan önce bilet alımını kolaylaştıracak bir dizi adım atılması planlanıyor. Bunlar arasında kontörlü biletlerin artırılması ile kartla temassız ödeme ya da telefonla alınabilecek dijital bilet uygulamaları düşünülüyor.

Yeni esnek seyahat kartları ile belli tren hatlarında, özellikle pandemi sonrası ortaya çıkan çalışma koşulları gereği her gün değil ama haftada 2-3 gün seyahat edenlerin daha ucuza yolculuk yapabilmesi planlanıyor. Örneğin 21 Haziran'da satışa çıkarılacak ve Haziran sonundan itibaren kullanılabilecek bazı seyahat kartları, yolcuların 28 günlük bir dönemde 8 gün seyahat etmesini sağlayacak ve ona göre fiyatlandırılacak.

Bitcoin yeniden yükselebilir mi?

Bitcoin’de sonun geldiğini söylemek için erken

Türkiye ile BionTech 90 milyon doz aşıda anlaştı