İmalatta sert daralma!

İmalat sanayi satın alma yöneticisi endeksi (PMI) Eylül ayında 48.8'e gerileyerek önceki ay başlayan daralmanın hızlandığına işaret etti. Üretim Nisan'dan bu yana en sert gerilemeyi kaydederken, yeni siparişlerdeki daralma hız kazanarak dokuzuncu ayına girdi, şirketler satın alma faaliyetlerini yavaşlattı. Buna karşılık ihracat siparişleri güçlenirken, istihdam ılımlı artış kaydetti.

Markit ve İstanbul Sanayi Odası (İSO) tarafından hazırlanan imalat PMI, bu yıl Mayıs ve Temmuz hariç tüm aylarda sektörde koşulların zayıfladığına işaret eden 50 düzeyinin altında bir değer aldı. Ağustos'ta 49.3 değerini alan endeks Eylül'de 48.8'e gerileyerek son beş ayın en düşük değeri aldı.

Üretimde nisandan bu yana en sert daralma

İmalat sektöründe üretim Temmuz ve Ağustos aylarında neredeyse yatay seyretmiş olsa da Eylül'de 49.9'dan 46.8'e gerileyerek Nisan'dan bu yana en sert daralmayı kaydetti. Yeni siparişler endeksi ise 49.6'dan 48.6'ya geriledi. İki alt endeks de dokuz aydır daralmaya işaret eden 50 seviyesinin altında yer alıyor. Şirketlerin ankete verdikleri cevaplara göre üretim ve yeni siparişlerdeki daralma zayıf piyasa koşulları ile siyasi ve ekonomik belirsizlikten kaynaklanıyor. Kur hareketlerinin yarattığı maliyet ise üretim üzerinde ek baskı yaratıyor.

İhracat siparişleri büyümeyi sürdürdü

Yeni siparişlerdeki daralmaya karşılık ihracat siparişleri Eylül ayında büyümeyi sürdürdü. Ağustos'ta 50.4 değerini alan ihracat siparişleri alt endeksi 51.6'ya yükseldi. Endeks tarihsel ortalamanın altında kalsa da Nisan'dan bu yana en yüksek değeri alırken, şirketler yükselişi yeni müşteriler ve TL'nin değer kaybına bağladı.

Mamul mal stokları arttı

Mamul mal stokları iki aylık daralmanın ardından Eylül'de talepteki gerilemeye paralel olarak artış kaydetti. Önceki ay yatay seyreden fabrika çıkış fiyatları geçen yıl Şubat ayından bu yana en hızlı artışı kayderken, girdi fiyatları da 19 ayın en hızlı yükselişini kaydetti. Şirketler fiyatlardaki artışı kura bağlarken, istihdam uzun vadeli ortalamanın altında artış kaydetti.

İmalat PMI istihdam, üretim, yeni siparişler, girdi stokları ve tedarikçilerin teslim süreleri alt endekslerinin ağırlıklandırılması yöntemiyle hesaplanıyor.