Hayvancılık desteklerinde büyük şaibe

Hükümetin, hayvancılığı destekleme politikasını seçim yatırımı olarak kullandığı ortaya çıktı. Tarım Bakanlığı’nın “Hayvancılık Desteklerinde Ödemeye Esas Tablosu”na göre, çoğunluğunu Güneydoğu ve Doğu’daki illerin oluşturduğu pek çok ilde desteklenen hayvan sayısı, desteklenmesi gereken hayvan sayısını geçerken, pek çok ilde de desteklenecek hayvan sayısında bir yılda yüzde 348’e varan açıklanamayacak artışlar meydana geldi. Üst düzey bir yetkili, “2010 yılı destekleme ödemelerinin bu hafta başlayacak. Seçim öncesi belirli illerde ödemelerin önemli bölümleri bazı kişilere ve/veya gruplara toplu olarak gidecek” dedi.
Hükümetin, hayvancılığı destekleme politikasında ortaya çıkan şaibeli süreç şöyle yaşandı:
Desteklenecek hayvan tahminle belirleniyor: Resmi gazetede yayımlanan küçükbaş hayvancılıktaki destekleme kararına göre 2011 yılında “yeni kurulmamış” işletmelerde hayvan başına 15 TL, yeni kurulan işletmelerde ise 40 TL destek veriliyor. Henüz kayıt sistemi oturmadığından desteklenecek hayvan sayısı Tarım Bakanlığı il müdürlükleri tarafından toplam hayvan varlığı miktarı üzerinden tahmin edilmeye çalışılıyor.
Bitlis’te fazladan 115 bin hayvan desteklendi: Tarım Bakanlığı’nın “Ödemeye Esas Tablo”suna göre, 2009 yılında Bitlis’te 335 bin 160 hayvanın desteklenmesi gerekirken, Tarım Bakanlığı 450 bin 452 hayvanı destekledi. Buna göre Bitlis’te fazladan desteklenen havyan sayısı 115 bin 292 oldu. Bitlis’te fazladan yapılan destekleme bedeli 1 milyon 729 bin 380 bin TL olarak hesaplandı.
Havaya yapılan ödeme
Toplam 13 milyon lira fazla ödeme: Aynı şekilde Siirt’te 100 bin 390, Konya’da 90 bin 359, Mersin’de 78 bin 380, Sivas’ta 66 bin 839, Mardin’de 62 bin 982, Balıkesir’de 54 bin 254, Iğdır’da 48 bin 678, Batman’da 42 bin 358, Ankara’da 42 bin 326, Kayseri’de 41 bin 72, Denizli’de 32 bin 498 adet “olmayan” hayvan desteklendi. Fazladan desteklenen toplam hayvan sayısı 868 bin 699 baş olurken, olmayan hayvana yapılan ödeme miktarı da 13 milyon 30 bin 485 TL olarak hesaplandı.
Destek doğurganlığı 4 kat arttırmış: Tarım Bakanlığı verilerine göre 2010 yılında desteklenecek hayvan sayıları bazı illerde 2009 yılına göre ciddi miktarlarda arttı. Örneğin Tarım Bakanlığı Hatay’da 2009 yılında 16 bin 576 baş hayvanın desteklenmesine karar verirken bu rakam 2010’da 74 bin 293’e çıktı. Artış yüzde 348 oldu. Artış Bilecik’te yüzde 180, Giresun’da yüzde 148 olarak gerçekleşti. Yüzde 60’ın üstündeki artışlar şaibeli olarak kabul ediliyor.
Sahte kulak numarasıyla alıyorlar: Bir kaynak, Cumhuriyet’e “Olmayan hayvanlara yapılan ödemelerde sahte kulak numaraları kullanılarak olmayan hayvanların var gösterilmesi, hayvanları gerekli süre kadar kiralayıp sahte kulak küpesi takılması, başkalarının hayvanlarını gösterip onun üzerinden destek almak gibi yöntemler kullanılıyor” dedi.
Murat Kışlalı/Cumhuriyet