HANGİ BES ŞİRKETİ DAHA BAŞARILI?

BES şirketleri bugünlerde çok konuşuluyor. Sektörün önemli şirketlerİ ve grupları genel müdür ararken, bazı şirketlerin genel müdürleri de iş görüşmeleri yapıyor. Yeni genel müdür seçimlerinde ise şirketlerin performansı, kriter olarak baz alınıyor. Ekonomi rakamsal göstergelerden ibaretse, son bir yıldır hangi şirketin daha başarılı olduğu konusunda rakamları konuşturabiliriz. Neden son bir yıl? Çünkü sektördeki bir çok değişim bu süreçte oldu. Ankara Emeklilik el değiştirdi. Koç Grubu ile Allinaz'ın yolları ayrıldı. Oyak Emeklilik ING Grubu'na satıldı. Ak Emeklilik ve AvivaSA Emeklilik şirketleri birleştirildi. Bu gelişmelerin hepsi ya 2007'nin sonlarında ya da geçen yıl oldu. Yani sektörde taşlar yerine oturmaya başladı. Biz de bu değişimden yola çıkarak 2008 yılı başından 2009'un şubat ayı sonuna kadar olan sürede hangi şirketin pazar payını koruduğunu hangisinin kaybettiğini, daha da önemlisi böyle bir dönemde hangi şirketin pazar payını artırdığını araştırdık. Elbette istatistik biliminin en büyük yalan söyleme sanatı olduğunu biliyoruz. Bunu da bildiğimiz için değerlendirmelerimizi tek bir kriter üzerine yaptık. Bilindiği gibi BES çok yalın anlatımıyla bir para biriktirme sistemi. Para da parayla kazanılıyor. Bunun için de şirketlerin fon büyüklerine göre değerlendirdik. Bir anlamda BES şirketlerinin topladığı fonları değerlendiren portföy yönetim şirketlerini el uzattık.... 2008'in ilk ayı verileri ile 2009'un şubat ayı verilerini kıyasladık. Emeklilik Gözetim Merkezi (EGM) verilerine bakarak 7 Ocak 2008 tarihindeki şirketlere göre katılımcıların toplam fon tutarları ile 13 Mart 2009 tarihindeki aynı verileri baz aldık. Hemen belirtelim amacımız bir şirketi ya da yöneticisini eleştirmek değil. Çünkü bu işi basın değil şirketlerin yönetim kurulları yapar. Biz sadece mevcut tabloyu ortaya koyduk. 2008 yılının başında Ak Emeklilik ile AvivaSA Emeklilik'in birleşmesi damgasını vurmuştu. Şirket fon büyüklüğünde yaklaşık yüzde 25 pazar payı ile en yakın rakibine 5 puan far atmıştı ve pazarda liderliğe yükselmişti. Hatta bu liderlik kamuoyunda çeşitli tartışmalara bile neden olmuştu. Çünkü bu sistemde "hayat fonları", "BES fonları" ve "katılımcı sayıları" olmak üzere üç ayrı katagaride değerlendirme yapılabiliyordu ve liderlik değişiyordu... O tarihte AvivaSA Emeklilik yüzde 24.71 pazar payı ile liderdi. Anadolu Hayat ve Emeklilik ise yüzde 19.87 pazar payı ile ikinci sırada yer alıyordu. Yapı Kredi Emeklilik 15.36 pazar payı ile üçüncü, yüzde 12.54 pazar payı ile Garanti Emeklilik dördüncü sırada yer alıyordu. Peki bugün ilk dört şirket arasındaki rekabet ne durumda? Hemen belirtelim sıralamada değişiklik yok. Ancak AvivaSA ve Yapı Kredi'de gerileme, Anadolu ile Garanti Emeklilik'te ise büyüme var... Bir başka anlatımla birinci ile ikinci arasındaki fark kapanırken, dördüncü ile üçüncü arasındaki fark da kapanıyor. Biz şimdiden söyleyelim böyle giderse sıralama bu yıl değişebilir.... Anadolu Hayat ve Emeklilik pazar payını yüzde 1.05 puan artırarak yüzde 21.3'e çıkarırken, bu süreçte yüzde 2.6 pazar payı kaybeden AvivaSA Hayat ve Emeklilik'in pazar payı yüzde 22.11'e geriledi. Aradaki yüzde 5'e yakın pazar payı farkı 1.08'e kadar düştü. Üçüncü ile dördüncü arasındaki tabloda buna benzer şekilde... Örneğin 2008 başında yüzde 15.36 pazar payı ile üçüncü sırada yer alan Yapı Kredi Emeklilik bu süreçte 0.44 pazar payı kaybederek yüzde 14.92'ye geriledi. Bu süreçte Garanti Emeklilik ise yüzde pazar payını yüzde 1.86 artırarak yüzde 14.4'e çıkardı. Aradaki makas kapanmak üzere... Bu süreçte pazar payında düşüş olan şirketler arasında Aegon, AvivaSA, ING, Yapı Kredi yer alıyor. Böyle bir tablo şirketlerin yeni yönetici, mevcut yöneticilerin de yeni şirketler aramaları normal değil mi? Emeklilik Şirketi Anadolu Hayat Emeklilik Ankara Emeklilik Avivasa Emeklilik ve Hayat * Başak Groupama Emeklilik Fortis Emeklilik ve Hayat Garanti Emeklilik ve Hayat Allianz Hayat ve Emeklilik (KOÇ) ING Emeklilik (Oyak) Vakıf Emeklilik Yapı Kredi Emeklilik Genel Toplam Fon tutarı (7 ocak 2007) 912167220 62877198 1134098744 252057242 139596573 575871679 237246179 277121941 293197867 705262189 4589496833 Fon tutarı (13 Mart 2009) 73.919.793 346.331.287 1.426.536.186 1.500.007.216 396.866.888 1.438.720 1.086.965 254.129.941 976.909.743 370.078.435 422.937.274 1.011.984.419 6.782.226.867 Pazar payı değişim 1,05 -0,29 -2,6 0,36 0,7 1,86 0,06 -0,58 0,15 -0,44