Halkın önüne 2 sandık mı konacak?

AK Parti’nin, MHP ile büyük oranda uzlaşmaya varılan, Cumhurbaşkanlığı sistemini içeren Anayasa değişikliği paketinde sistemin tüm ayaklarının sağlam oturtulması için titiz bir çalışma yürütülüyor. MHP’nin önerilerini de dikkate alarak, sistemde yaşanılabilecek sorunların çözümleri de pakete ekleniyor. Böylelikle sistemin “denge-denetim” unsurunun tam oturtulması sağlanmış olacak.

5 YILLIĞINA İKİ DÖNEM

AK Parti’nin MHP’ye ilettiği teklife göre Cumhurbaşkanı, 5 yıllığına seçilecek ve iki kez üst üste seçilme hakkına sahip olacak. Başkan adayı olabilmek için, üniversite mezunu ve 40 yaşını doldurmuş olması ve milletvekili seçilme yeterliliğine sahip olması gerekecek. Cumhurbaşkanlığına, son genel seçimde en az yüzde beş oranında oy almış olan siyasi partiler ile en az yüzbin vatandaş aday gösterebilecek.

PARTİYLE BAĞI SÜRECEK

Cumhurbaşkanı’nın, partisiyle bağı kopmayacak. MHP’nin, “Parti Genel Başkanlığından istifa etsin. Parti üyeliği sürsün” formülü, AK Parti’de sıcak karşılanmadı. AK Parti’nin, MHP’ye ilettiği son metinde de partisiyle “genel başkanlık” düzeyinde bağını sürdürebileceğine dair ifadeyi koruduğu öğrenildi. MHP’nin de “olumlu” yaklaşması durumunda Cumhurbaşkanı, partisinin başında seçime gidecek ve seçildiği takdirde de partisinin genel başkanı olmaya devam edecek. Bu durumda partide ayrıca bir genel başkan olmayacak. Cumhurbaşkanı, Hükümetin de başı olacağı için “Başbakan” sıfatı da ortadan kalkmış olacak.

KARARNAME YETKİSİ

Cumhurbaşkanı, Devletin ve yürütmenin başı olacak. Yürütme yetkisi Cumhurbaşkanı’na ait olacak. Türk Silahlı Kuvetleri’nin Başkomutanlığını temsil edecek. Sıkıyönetim ve olağanüstü hal ilan edip buna ilişkin kararnameler çıkarabilecek. Ayrıca temel hak ve hürriyetler dışında, genel siyasetin yürütülmesinde ihtiyaç duyduğu konularda Cumhurbaşkanlığı kararnamesi çıkarabilecek. Bir konuda Cumhurbaşkanlığı kararnamesi çıkarılabilmesi için kanunlarda o konuyu düzenleyen uygulanabilir açık hükümlerin bulunmaması gerekecek. Kişi hak ve hürriyetleri kararname ile düzenlenemeyecek. Cumhurbaşkanı, kanunların uygulanmasını sağlamak üzere ve bunlara aykırı olmamak şartıyla, yönetmelikler de çıkarabilecek

OBAMA TECRÜBESİ

Cumhurbaşkanı, seçimi kazandıktan sonra hükümetini oluşturacak. Teklifte, ABD’de Başkan Barck Obama’nın yaşadığı “bütçe krizi” dikkate alınarak, bu konuda değişikliğe gidildi. Bütçesi onaylanmadığı için hükümeti düşme aşamasına kadar gelip, ciddi bir devlet krizi yaşayan Obama’nın bu olumsuz tecrübesinin benzerinin Türkiye’de de yaşanmaması için de düzenleme yapıldı. Yeni pakette Cumhurbaşkanı, bütçeyi tam kapsamlı hazırlayarak uygulamaya koyma imkanına sahip olacak. Meclis, mevcut durumda olduğu gibi bütçe görüşmeleri sırasında bütçeye müdahale edebilecek. Ancak Bütçe Yasası Meclis’ten geçtikten sonra Meclis’in, bütçede “gider artırıcı” ve “gelir azaltıcı” yasal düzenleme yapma yetkisi bulunmayacak.

AYNI ANDA SEÇİM

AK Parti’nin metninde, Cumhurbaşkanı’na Meclis’i fesih yetkisi veriliyor. Cumhurbaşkanı, bir kriz ortamı doğması durumunda seçimlerin yenilenmesine karar verebilecek. Ancak Cumhurbaşkanı, Meclis seçimlerinin yenilenmesini isterse, kendisi de seçime gitmek zorunda kalacak. Aynı şey, Meclis için de geçerli olacak. Cumhurbaşkanlığı seçimiyle parlamento seçimi, aynı anda yapılacak. MHP’nin, itirazlarından birinin, “Cumhurbaşkanı ve Parlamento seçiminin aynı anda yapılması”na olduğu belirtildi. MHP, Cumhurbaşkanlığı ve Parlamento seçimlerinin ayrı tarihlerde yapılmasını önerdi. Star