Göktürk-1’in kendinden önce fiyatı fırladı!

Habertürk yazarı Güntay Şimşek, Türkiye’nin istihbarat amaçlı uzaya göndereceği Göktürk-1 uydusunun Rusya değil Fransa tarafından fırlatılacak olmasıyla ilgili çarpıcı bir iddia ortaya attı. Fırlatma bedelinin 2 kat arttığına dikkat çeken Şimşek, muhalefetin bu konuya duyarsız kalmasını da eleştiriyor…
İşte Güntay Şimşek’in o yazısı;
Malumunuz üzere bu köşede Göktürk-1 uydusuna yönelik kamuoyunun ilk defa duyduğu bilgileri, detayları paylaşmıştım. Göktürk-1'in amacı, coğrafi sınırlama olmaksızın dünya üzerinde herhangi bir bölgesinden istihbarat amaçlı yüksek çözünürlüklü görüntü elde etmek. İlave olarak da Türkiye'nin ihtiyaç duyduğu orman alanlarının kontrolü, kaçak yapılaşmanın takibi, doğal afet sonrası en kısa sürede hasar tespiti, ürün rekolte tespiti, coğrafi harita verilerinin üretilmesi gibi pek çok sivil faaliyet alanında da görüntü ihtiyacını gidermekti.
Göktürk-1 ihale aşamasında ciddi problemler yaşadı. Uzatmalar neticesinde Milli Savunma Bakanlığı (MSB) Savunma Sanayi Müsteşarlığı (SSM), arkasına güya Türkiye'nin ihaleye girmemesi için ambargo koyduğu Fransa'nın desteğini alan İtalyan Telespazio ile anlaşma imzaladı. (İtalyan Telespazio S.p.A. yüzde 67 ve Fransız Thales Group yüzde33 hisseyle ortaklar.) İtalyanlar böylece ilk defa bir uyduyu hayata geçirecekleri için mutlu oldular. Bu sebeple 13 Temmuz 2009 tarihinde imza attıkları anlaşma onlar için önemlidir. Türkiye içinse adeta İsrail'in ürün tedarikinde problem çıkarması, optik vermemesi gibi nedenlerle kâbus günlerin başlangıcıdır. Telespazio hem uydu konusunda acemi, hem tedarikte hazırlıksız olunca proje uzadı durdu. Göktürklerden ikincisinin, birincisinden önce fırlatılmasıyla da tartışmalar başladı.
Göktürk-2 Uydusu, TÜBİTAK kaynaklarıyla gerçekleştirilen ilk milli yer gözlem uydusu, TÜBİTAK - TAI ortaklığıyla Türk mühendislerinin kabiliyetleriyle hayata geçirildi. Milliliği ise kendi mühendislerimizin tasarımı olmasından ileri geliyordu. Optiğinin Güney Kore menşeli olmasından değil. Tasarım milli olduktan sonra, uyduya ne koyacağınıza sizin karar vermeniz, o ürünü milli yapar. Göktürk-2, bu hazırlık aşamasından sonra Aralık 2012'de fırlatılınca, muhalefetin aklına bunun birincisinin de olduğu gelmişti, o kadar.
Halbuki ihaleyi kazanan Telespazio'nun bu tartışmalı başarısında, en önemli etken altyapısı ve ilk defa uydu yapmaya soyunmada gösterdiği cesareti yani tecrübesizliği değildi. Soyuz fırlatıcısıydı. Yani Göktürk-1 yapıldıktan sonra fırlatılmasını hesaplı kılacak bir faktördü. İşte bu faktörü de Savunma Sanayi Müsteşarlığı değiştirdi ve yerine Vega fırlatıcısını devreye soktu. Mayıs ayında, dere geçilirken yapılan bu at değiştirme işiyle sözleşmenin fırlatma tarafı altüst oldu.
Şimdi soru şu: Mayıs ayında SSM bu anlaşmayı neden imzaladı? Çünkü Rus Soyuz'un fırlatma bedeli 40 milyon euro iken, Fransız Guyana'sındaki Fransız Vega'da bu rakam fırlatma bedeli olarak 80 milyon euroya çıkarılmış durumda? Neden acaba?
Fransızlara uyguladığımız ambargonun bedelini mi ödedik, yoksa yaşanan sorunların çözümüne katkı sağladıkları için ödüllendirdik mi? Ya da bu 40 milyon nereye gidecek? Muhalefet cephesi, bunu anlayıp sorana kadar, uydu çoktan fırlatılmış olabilir. Beni birisi aydınlatabilirse sevinirim.
BAKAN ERGÜN’ÜN GÖKTÜRK-1'İ
Muhalefet partilerinin, hükümetin yaptığı icraatları, ortaya koyduğu işleri anlamaktan çok uzak olduklarını dolayısıyla nasıl muhalefet edeceklerini şaşırdıklarını bu köşeden defalarca yazdım. Bu kanaate, muhalefet parti liderlerinin sözde eleştirel yaklaşımlarından, grup başkanvekilleri ve her şeye meraklı milletvekillerinin TBMM çatısı altında gündeme getirdikleri önergelerden varıyorum. Ortada. Kendilerine de teşekkür ediyorum, hiç yanıltmıyorlar.
Mesela, CHP Grup Başkanvekili Muharrem İnce, Göktürk-2'nin Aralık 2012'de uzaya fırlatılmasının ardından, Nisan 2013'te Göktürk-1'in durumuna ilişkin Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'a yönelttiği soru önergesi var. İnce, dersine iyi çalışmadan, çalakalem soru önergesi hazırladığı için Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Nihat Ergün de Başbakan Erdoğan adına aynı kolaylıkla ve kolay yoldan şu cevabı vermişti:
"Göktürk-2'nin uzaya fırlatılmasının ardından Göktürk-1 de 2014 yılı sonunda uzaya fırlatılacak, toplam maliyeti 261.5 milyon euro olacak."
Sayın Ergün'e sormak istiyorum: "Bu rakama fırlatılmış, fırlatma bedeli de dahil mi? Veya Soyuz'dan Vega'ya neden geçtik?"