Giyimde stoklar doldu!

Yerli müşterinin artan fiyatlardan dolayı alışverişe karşı hassasiyet göstermesi ve turist alışverişinin azalması, markalarda stok yüküne yol açtı. Siparişler ötelenirken, stokları eritmek için indirim kampanyalarına başlandı. Aynı zamanda giyim alışverişi son 4 ayın en düşük seviyesine geriledi.

Birçok markanın deposunun dolduğu ve yeni taleplerin durdurulduğu belirtiliyor. Herkes bir önceki tedarikçisine en az sıkıntı yaratacak şekilde tedariklerini ötelemeye başlamış durumda. Yener Karadeniz'in Dünya'daki haberine göre, hatta yine bazı büyük markaların kesilmemiş hammaddeleri, bedelini ödeyerek ‘konfeksiyon yapmayalım, 6 ay ya da bir sene sonra üretelim’ dediği sahadan gelen haberler arasında. Bekle-gör politikasının uygulayan markalar, mevcut stoğu eritmeye yönelik indirim kampanyalarına erkenden başladı. Yabancı markalarda durumun daha da vahim olduğunu anlatan iş insanları, fast fashion devlerinin içerde aksesuar ve kumaşın alınmasına rağmen üretimi durdurduklarını anlattı.

Stokları eritme kampanyası

Dünya devi iki büyük şirket Adidas ve Nike geçen hafta, yavaş hareket eden envanter nedeni ile indirim sinyali vermiş, yeni sipariş ve stok yenileme için ise tatil sonrasını işaret etmişti. Benzer durum bu yıl ikinci kez indirime giden Amazon için de geçerli. Geçen ay 48 saat süren erken indirim kampanyası başlatan online ticaret devi, 15 ülkede uygulanan kampanya kapsamında 5,7 milyar dolarla beklenenden daha düşük satış geliri elde etmiş, ancak söz konusu adım ‘stokları eritme’ amacı taşıdığı belirtilerek başarılı bir kampanya olarak değerlendirilmişti.

Son 4 ayın en düşük harcaması

Tüketimde yaşanan düşüş kredi kartı harcamalarına da yansıyor. Merkez Bankası verilerine göre giyim ve aksesuar harcama miktarı ekim ayında 20,6 milyar TL seviyesine gerileyerek son 4 ayın en düşük seviyesini gördü. Söz konusu rakam, okul alışverişinin de etkisiyle eylülde 30 milyar TL seviyesini aşmıştı. Ziyaret ettiğimiz birçok AVM’de de alıverişte yaşanan düşüş kendini gösteriyor.

Mağaza görevlileri, turist alıverişinde belirgin bir düşüş görüldüğünü anlattı. Yerlide ise fiyat hassasiyetinin artarak devam ettiğini anlatan görevliler, acil ihtiyaç dışında kalan ürün alımlarının ertelendiğine dikkat çekti. Bu durum imalata da yansımış durumda. Konfeksiyon atölyelerinden iplik fabrikalarına kadar stoklar dolu iken kapasite kullanım oranları da son yılların en düşük seviyesine gerilemiş durumda.

Sabit maliyetin payı artıyor

Geçen hafta gerçekleştirilen genel kurulda güven tazeleyerek yeniden Birleşmiş Markalar Derneği başkanlığına seçilen Sinan Öncel, turist sayısında yaşanan azalmaya bağlı olarak satışlarda düşüşün kaçınılmaz olduğunu vurguladı. Öncel, “Alım gücünün düşmesi ve fiyat artışları, en olumsuz etkenlerin başında geliyor. Stok önemli bir maliyet ama mal yaptırmak da zor. En önemli sorun üretim bandında olacak. Üretim yavaşlayacak. Bu da başka bir kısır döngüyü beraberinde getirecek. Ürünün üzerine binen sabit maliyetin payı artmaya başlayacak” açıklamasında bulundu.

Küçük işletmeler çok daha zor durumda

Gelişmelerin en sert etkileri sektörün üretim kısmında görülüyor. Halihazırda düşen siparişler nedeni ile kapasite kullanım oranı ekim ayında tekstilde yüzde 72,1, hazır giyimde ise 81,6’ya kadar gerileyerek son bir yılın en düşük seviyelerini gördü. İstanbul Tekstil ve Hammaddeleri İhracatçıları Birliği Başkanı Ahmet Öksüz, “Yerli markaların ithalata yönelmesi durumun vehametini ortaya koyuyor. Türkiye’de kapasitelerde çok büyük boşluk var. Fason çalışan küçük işletmelerde durum çok daha vahim. Onlar hemen boş kalıyor. Müşterisi olan kapasiteyi yüzde 15-20 düşürerek bir şekilde devam ediyor ama küçüklerin böyle bir şansı yok” diye konuştu.

Alımlar öteleniyor

TOBB Hazırgiyim ve Konfeksiyon Sektör Meclisi Başkanı Şeref Fayat, markalarda oluşan stok yükünün imalata yansıması konusunda şu bilgileri verdi: “Birçok büyük alıcı alımları durdurdu. Herkes durgunluğu bir önceki tedarikçisine en az sıkıntı yaratacak şekilde çözmeye çalışıyor.

Bazı markalar kesilmemiş hammaddeleri bedelini ödeyerek ‘konfeksiyon yapmayalım 6 ay ya sonra alacağım’ deme noktasına gelmiş durumda. Hangi aşmadaysa orada bekle gör durumundalar. Mevcut stoku eritip gelişmelere göre kumaşı hangi sezonda keseceğine karar verecek. İçerdeki bahsettiğim süreç dışardaki kadar da acımasız değil. Yabancı markalar order’ler durdurdu. Üretici sipariş var diye kumaş, aksesuar almış ama kesemiyor.”

Giyime yüzde 70 zam beklentisi

Hazır giyim sektöründe, resesyon endişeleri arttı

Hazır giyim ve konfeksiyon sektöründen rekor ihracat