Gezi'nin kaybedeni Kızılkayalar!

Taksim’deki Kızılkayalar Hamburgercisi hâlâ kapalı. Sahipleri 15 m2’lik dükkanda tadilat olduğunu ve 3 hafta süreceğini açıkladı.
Taksim’e çıkıp da İstiklal Caddesi ile Sıraselviler Caddesi arasında yer alan büfelerde mola vermeyen yoktur. Bambi Cafe dilli kaşarlısı ile Kızılkayalar Hamburgercisi ise ıslak hamburgeri ile bu sıra sıra büfeler arasından ayrılır. Sabaha kadar açık olan büfelerin günlük cirosunun da ortalama 20-35 bin lira olduğu tahmin ediliyor. En çok ciroyu yapan büfenin de Kızılkayalar olduğu biliniyor.
50 yıllık ortaklık bozuldu
Ancak Gezi Direnişi’nin patlak verdiği ilk günlerde Kızılkayalar Hamburger Gıda ortaklarından Servet Kızılkaya’nın twitter ve facebook hesabından direnişçilere hakaret eden mesajlar atması, bu marka için bir anda işlerin tersine dönmesine neden oldu. Tepkiler artınca Kızılkayalar Hamburger’in ortakları tepkileri azaltmak adına şubeyi geçici olarak kapattı. Bu arada 50 yıllık şirketin ortaklarından Servet Kızılkaya ile yolların ayrıldığı duyuruldu. Memiş, Ahmet, Emrah ve Alper Kızılkaya imzası ile yapılan açıklamada şu ifadeler dikkat çekti: “Ortaklarımızdan Servet Kızılkaya’nın şahsi sosyal medya hesaplarından yaptığı haddini aşan açıklamaları, kurumumuzu ve ‘Kızılkayalar’ markasını kamuoyu nezdinde zor durumda bırakmıştır. Bu açıklamalar toplumun her kesimine eşit mesafede duran kurumsal kimliğimizle bağdaşmamaktadır. Yaşanan gelişmeler neticesinde Servet Kızılkaya ile 10 Haziran 2013 itibarıyla ortaklığımızı resmi olarak sonlandırma kararı alınmıştır.”
Ancak tepkiler azalmadı ve şube bir türlü açılamadı. Diğer hamburgercilerin günde 25 ile 35 bin TL arasında ciro yaptığı Taksim’de Kızılkayalar’ın ne zaman açılacağı ise bilinmiyor. Bir şirket yetkilisi, “3 hafta kadar sürecek bir tadilata girdiğimiz için büfeyi kapattık. Muhtemelen Temmuz’un ilk haftasında yeniden faaliyetlerimize başlayacağız” dedi.
Bol sarımsaklı hamburger
İstiklal Caddesi girişindeki büfeler arasında Kızılkayalar yoğun sarımsak kokulu ıslak hamburgeri ile meşhur. Tuhaf lezzetler gurmesi Anthony Bourdain bile bu ıslak hamburgerden yedi ve tasdikledi. Enfes olduğu kadar formülü de gizemli. Kızılkayalar’ın bir de Bağdat Caddesi’nde şubesi bulunuyor.
Gezi direnişi marka tercihlerini nasıl etkiledi?
Yeditepe Üniversitesi İşletme Bölümü’nden Yard. Doçent Dr. Elif Yolbulan Okan ve Neva Yalman, Gezi Parkı direnişinin kafeler nezdinde marka tercihlerini nasıl değiştirdiğini inceledi. 713 kişi üzerinde yapılan çalışmanın sonuçlarına göre kafe tercihlerinde çok ciddi değişimler oldu.
Araştırma sonuçlarını paylaşan akademisyenler öncelikle araştırmaya katılanların profilini belirledi. Buna göre katılımcıların yüzde 33.8’i 15-25, yüzde 30,6’sı 26-35, yüzde 35.6’sı 36-45 yaş arasında. Katılımcıların yüzde 95.9’u en az üniversite mezunu. Katılımcıların yüzde 45’i de aylık 3 bin TL ve üstü gelir sahibi.
- Katılımcıların yanıtlarından bu olaylar sonrasında marka tercihlerinde değişim olacağına dair sonuca ulaşıldı. Yüzde 84’ü marka tercihlerinin değişeceğini söylerken, sadece yüzde 7.7’si marka tercihlerinde değişiklik olmayacağını belirtti. Yüzde 8.3’ü ise kararsız kaldı. Akademisyenler, “Bu olayların içine lokasyonları dolayısıyla dahil olan Cafe Nero, Starbucks, Mado, Kahve Dünyası, Caribou Cafe ve Divan’ın olaylar sırasındaki uygulamalarının tüketici tercihlerinde neden olduğu değişim araştırmamızın en vurucu sonucunu oluşturdu” derken, sonuçlar da şöyle çıktı.
- Gezi Parkı olayından önce katılımcıların yüzde 85’i Starbucks’a, yüzde 74.8’i Mado’ya ve yüzde 57.4’ü Kahve Dünyası’na gittiklerini belirtmelerine karşın, Gezi Parkı olaylarından sonra sadece yüzde 16.8’i Starbucks’a, yüzde 10’u Mado’ya ve yüzde 24’ü Kahve Dünyası’na gideceğini belirtti.
- En büyük yüzdesel farklılık (yüzde 65) Mado ve (yüzde 68) Starbucks’ta görüldü.
- Belirtilen kafelere olaylar öncesinde gitmediğini belirten yüzde 4.2’lik katılımcı oranı, bu olaylar sonrasında yüzde 26.8’e çıktı.
Divan Cafe olumlu etkilendi
Araştırmaya göre kafe tercihlerinde olumlu etkilenen tek kurum Divan markası oldu. Katılımcılardan yüzde 28.8’lik bir kesim Gezi Parkı olaylarından önce Divan Cafe’ye gittiğini belirtirken, bu oran olaylar sonrasında yüzde 39’a çıktı.
- Araştırmayı yapan ekip az sayıda şubeye sahip bir marka için bu yükselişin önemli bir fark olduğunu belirtiyor. Ayrıca çalışma süresince sosyal medya (facebook, twitter) incelendiğinde Divan Oteli’nin direnişçilere verdiği destek sebebi ile yazılan olumlu mesajların da bu yükselişte etkisi olduğunu vurguladılar.
- Katılımcıların yüzde 76.9’u tüketici tercihlerinin bu olaylar sonrasında değişeceğini belirtti. Sadece yüzde 9.1’i herhangi bir marka tercih değişikliğinin olmayacağına inanırken, yüzde 14’ü ise kararsız kaldı.
TUROB’dan Koç’a destek
Turistik Otelciler Yatırımcı ve İşletmeciler Birliği(TUROB), Başbakan Erdoğan’ın Gezi Parkı protestolarında eylemcilere kapılarını açtıkları için eleştirdiği otelleri savundu. TUROB’tan yapılan yazılı açıklamada, 31 Mayıs’ta polisin bölgeden çekilmesiyle, otellerin bu süreçte iyi bir kriz yönetimi sergiledikleri, istenmeyen olaylara meydan vermemek için yoğun çaba harcadığına dikkat çekildi. Açıklamada otellerin genel alanlarında sağlık ve insani yardım maksadıyla gerçekleşen faaliyetlerin ise sürecin doğası gereği engel olunabilmesinin mümkün olmadığı vurgulandı.
Açıklamada şu değerlendirmelere yer verildi:
“Taksim’de güvenlik güçlerinin müdahalesi esnasında, gazdan etkilenen binlerce insan, kontrolsüz bir şekilde otellere akın etmiştir. Otellerimiz kontrol edilebilmesi mümkün olmayan kitlelerle karşı karşıya kalmıştır. Bu kalabalığın içinde eylemciler kadar, turistler ve olaylarla ilgisi bulunmayan vatandaşlarımız da yer almıştır. Otel girişleri bu türden kitleleri engelleyebilecek fiziki yapıya sahip olmadığı gibi, personelimiz de bu tarz sosyal olaylar için eğitilmemiştir. Buna rağmen bölgedeki oteller, izdihama ve kitlesel öfkeye sebebiyet vermeden iyi birer kriz yönetimi örneği sergilemiş; hepsinden önemlisi can kaybına sebebiyet verilmemiştir.”