Gece vardiyası ile ilgili merak edilenler

İş yerindeki çalışma faaliyetlerini sadece gündüz değil 24 saate çıkararak kesintisiz sürdürmek isteyen iş yeri sahiplerinin akıllarında konuyla ilgili birçok soru bulunmakta. İş yerinde gece vardiyası kurmak isteyen işveren hangi şartları yerine getirmelidir? Gece vardiyasında çalışan işçilerin hakları nelerdir? Bu ve bunun gibi birçok soru hakkında detaylı bilgi arayan iş yeri sahipleri için hazırladığımız haberde merak edilen tüm soruların cevaplarını bulabilirsiniz. İşte gece çalışması hakkındaki haberimizin ayrıntıları…

GECE ÇALIŞMASI NEDİR?

Bir iş yeri gerek görüldüğü takdirde ya da işin niteliğine ve gereğine göre çeşitli zorunlu sebeplerden dolayı 24 saat açık kalabilir. Bu durumlarda gündüz çalışmasının yanında ek olarak gece çalışması da yapılmaktadır. 4857 sayılı İş Kanunu'nun 69. maddesince belirlenen gece çalışması, “Çalışma hayatında “gece” en geç saat 20.00’de başlayarak en erken saat 06.00’ya kadar geçen ve her halde en fazla on bir saat süren dönemdir.” şeklinde belirlenmiştir.

Çalışma faaliyetlerinin günün 24 saatinde kesintisiz sürdürülmek zorunda kalındığı bu nedenden dolayı günlük çalışmaların vardiya adı altında bölünerek ayrı işçi grupları oluşturularak çalıştırıldığı iş yerlerinde söz konusu olan gece çalışmaları, oluşturulmadan önce bir takım şartların yerine getirilmesi gerekmektedir.

İŞ YERİNDE GECE VARDİYASI KURMAK İSTEYEN İŞVEREN HANGİ ŞARTLARI YERİNE GETİRMELİDİR?

Öncelikle gece vardiyası kurmak isteyen işverenin çalışma faaliyetlerinde eğer bir zorunluluk yoksa bunu gerçekleştiremez. Bu 4857 sayılı İş Kanunu'nun 69. maddesinde şu şekilde belirtilmiştir.

– Bazı işlerin niteliğine ve gereğine göre yahut yurdun bazı bölgelerinin özellikleri bakımından, çalışma hayatına ilişkin “gece” başlangıcının daha geriye alınması veya yaz ve kış saatlerinin ayarlanması, yahut gün döneminin başlama ve bitme saatlerinin belirtilmesi suretiyle birinci fıkradaki hükmün uygulama şekillerini tespit etmek yahut bazı gece çalışmalarına herhangi bir oranda fazla ücret ödenmesi usulünü koymak veyahut gece işletmelerinde ekonomik bir zorunluluk bulunmayan iş yerlerinde işçilerin gece çalışmalarını yasak etmek üzere yönetmelikler çıkartılabilir.

Yine 4857 Sayılı İş Kanunu'nun 73. Maddesine göre ise, sanayiye ait iş yerlerinde on sekiz yaşını doldurmamış çocuk ve genç işçilerin gece çalıştırılması yasaktır.

Tüm bunların dışında iş yerinde gece vardiyası kurmak isteyen işveren,

– Öncelikle gece vardiyasını 7,5 saatten daha uzun olmayacak şekilde düzenlenmelidir.

– Gece vardiyasında çalıştırılacak işçilerin sağlık durumlarının bu vardiya düzenine uygun olduğuna dair sağlık raporu almalıdır.

– Gece vardiyasında çalıştırılacak işçilerini en fazla iki yıla bir sağlık kontrollerinden geçirmelidir.

– Gece çalıştırılacak işçilerinin listesi ve bu işçilerin sağlık raporlarını bağlı olunan Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğü'ne vermelidir.

– Gece ve gündüz vardiyası uygulanıyor ise, en geç iki haftada bir vardiyalarını değiştirmeli, vardiya değişiminde çalışanlarına en az 11 saat dinlenme süresi tanımalıdır.

 
İş Kanunu ve gece vardiyası ile ilgili detaylı bilgiyi https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.4857.pdf linkinden edinebilirsiniz.