Fındık sektörünün Samsunlu yıldızı

Samsun fındık üretiminde üst sıralarda değil ama bu ilde söz konusu sektörde yer alan bir dev var. Samsun Çarşamba'da 30 yıl önce kurulan Özyılmaz Fındık, geçen yıl 526 milyon TL ciro elde etti. Şirketin ikinci kuşak yönetim kurulu üyesi Selim Yılmaz, bu yıl yeni yatırımlarla fındık işleme tesisini de devreye alacaklarını söylüyor. Yılmaz, "Amacımız perakendede de marka olmak" diyor.

Aslında tüm Karadeniz'in geçim kaynağı olmasına karşın fındık deyince akla daha çok Ordu ve Giresun gelir. Kamuoyunun algısı, üretimin kalbinin de, tüm büyük fındık işleme tesislerinin merkezinin de bu iki ilimizde olduğu yönündedir.

Ancak tamamen yanlış da diyemeyeceğimiz bu algının dışında kalan şirketler de yok değil. Samsun'da doğan ve fındık sektöründe bir dev haline gelen Özyılmaz Fındık, bu şirketlerden biri. Samsun Çarşamba'da faaliyet yürüten Özyılmaz Fındık, ikinci kuşağın da devreye girmesiyle sektöründe dev adımlar atıyor. 2013 yılı cirosu 227 milyon TL olan şirket 2014 yılında 492 milyon TL ciroya ulaşma başarısı gösterdi. Geçen yıl ise cirosunu 526 milyon TL'ye çıkardı.

1986 YILINDA KURULDU

Özyılmaz Fındıkin temelleri, 1960'lı yıllarda ticaret ile atıldı. O dönem Çarşamba'da tarımsal ürün ticareti yapan Azmi ve Mustafa Yılmaz kardeşler, 1986 yılında fındık üretimi işine giriş yaptı. Yılmaz Kardeşler, günlük 100 ton fındık kırma kapasitesine sahip bir tesis yatırımı gerçekleştirdi. 2001 yılında yine Çarşamba'da yeni bir tesis devreye alındı. 2 milyon TL'lik yatırımla hayata geçirilen bu tesis günlük 300 tonluk üretim kapasitesine sahip. Toplamda 6 bin metrekare kapalı alanda konumlanan tesisin 10 bin tonluk depolama alanı da bulunuyor.

Ekonomist Dergisi  "Anadolu'nun En Büyük 500 Şirketi" araştırmasında geçen yıl cirosunu en çok artıran şirketler arasına giren Özyılmaz Fındık, genel sıralamada da 199'uncu sıradan 88'inci sıraya yükseldi. Özyılmaz Fındık Yönetim Kurulu Üyesi Selim Yılmaz, bu sıçramayı artırdıkları üretim miktarına ve fındık fiyatlarındaki ciddi artışa bağlıyor.

YENİ YATIRIMLAR YAPIYOR

Selim Yılmaz, gündemlerinde yeni yatırımlar olduğunu söylüyor. Özyılmaz bünyesinde 'Yılmaz Fındık Entegre' adıyla yeni bir şirket kuruldu. Bu şirket için 7 milyon TL'lik yatırım yapıldı. Sıfırdan kurulan yeni fabrikada fındık kavurma, beyazlaştırma, fındık püresi, fındık kreması, fındık ezmesi gibi ürünler üretilecek. Tesisin önümüzdeki haziran ayında üretime geçmesi planlanıyor. Şirket, işlenmiş ürünlerini önümüzdeki yıl iç piyasaya 'Mayhaz' ve 'YFE' markasıyla sunmayı planlıyor. İşlenmiş ürünlerin zaman içerisinde ihracatına da geçilecek.

Özyılmaz Fındık, son iki yıldır modernizasyon yatırımlarına da hız vermiş durumda. 2 milyon TL'ye yakın teknoloji yatırımı gerçekleştiren şirket, bunun etkisiyle önümüzdeki dönemde üretim kalitesini ve kap¬asitesini artıracak. Bugün günlük 60-70 ton iç fındık işleyen şirket, yeni ya¬tırımın etkisiyle günde 100 tonluk üretim yapacak.

İÇ PAZAR AĞIRLIKLI

Özyılmaz Fındık, yıllık 40 bin ton¬luk fındık işleme kapasitesiyle bugün Türkiye'nin en büyük natürel fındık üretim yapan şirketlerinden biri. Şir¬ketin yönetiminin icrai sorumluluğu ikinci kuşaktan, Erol, Levent ve Selim Yılmaz yürütüyor. İç pazar ağırlıklı çalışan şirket, ihracatçı firmaların ya¬nı sıra kuruyemiş firmalarına da ürün veriyor. Şirketin faaliyetlerinin yüzde 10'luk kısmını ise ihracat oluşturuyor.

Yurtdışı faaliyetlerini ihracat ve transit ticaret olarak iki şekilde gerçekleştirdiklerini dile getiren Selim Yılmaz, şunları anlatıyor: "Yurtdışı faaliyetlerimizde transit ticaretin ağırlığı var. Gürcistan'da işbirliği yaptığımız yerel şirketler bulunuyor. Gürcü fındığını AB ve Körfez ülkelerine satıyoruz. Altı yıldır transit ticaret yapıyoruz ve geçen yıl 15 milyon dolarlık transit ticaretimiz oldu. 2015'te 3 milyon dolar seviyesinde de ihracat gerçekleştirdik."

ASYA'YA ODAKLANACAK

Bugün Almanya, İsrail ve ABD'ye ihracat yapan Özyılmaz Fındık, önümüzdeki dönemde Asya pazarına girmeyi hedefliyor. Selim Yılmaz, Fındık Tanıtım Grubu'nun Çin pazarına yönelik tanıtım faaliyetlerini takip ettiklerini ve Çin pazarını yakalamak istediklerini ifade ediyor.

Selim Yılmaz, 2016 yılı hedeflerine ilişkin olarak ise şunları söylüyor: "Bizim işimiz fındık sezonu ile ilgili. O yılki ürüne ve kalitesine göre ciromuz değişiyor. Bu yıl, 2015 yılında 526 milyon TL olan ciromuzu korumayı hedefliyoruz. 2016 sonunda ihracat hedefimiz ise 6 milyon dolar. Transit ihracatımızda bu yıl fiyat istikrarsızlığı gibi nedenlerden dolayı düşüş öngörüyoruz. Beklentimiz bu yıl transit fındık ticaretimizin 9 milyon dolar olması yönünde."

FİYATLAR ARZA BAĞLI

Son günlerin en çok konuşulan konularından biri fındık. Üretici fiyatları 2011'de 6,5 TL, 2012'de 4,6 TL, 2013'te de 4,6 TL idi. 2014'te ise 15,39 TL'ye kadar çıktı. Geçen yıl kilogramı 20 liraya kadar çıkan fındığın fiyatı bu yıl ise 9,5 liraya kadar düştü. Fiyatların düşmesiyle birlikte 'fındıkta tekel oluşturulduğu' iddiaları da ortaya atıldı.

Selim Yılmaz, önceki iki yılda yaşanan fiyat yükselişinde Karadeniz Bölgesi'nde yaşanan don hadisesinin büyük payı olduğunu söylüyor. Bu yüzden üretim miktarının bir hayli düştüğünü belirtiyor. Son aylarda yaşanan fındık fiyatlarındaki düşüşün ise sektördeki tekelleşmeye bağlanmasını doğru bulmadığını ifade eden Yılmaz, şöyle konuşuyor: "Bu görüşe katılmıyorum. Çünkü alım yapan büyük şirketler olmasa fındık fiyatları daha da düşer. Türkiye'den ihracata 100 ton gidiyorsa bunun 60 tonunu bu büyük şirketler gönderiyor. Türkiye fındık piyasası için çok önemli şirketler bunlar."

PİRİNÇ VE HAYVANCILIK SEKTÖRLERİNDE DE VAR

Kurulduğundan beri tarım ürünleri alanında faaliyet gösteren Özyılmaz Fındık'ın Edirne'de de bir pirinç fabrikası var. 1990'larda Tuborg'a kırık pirinç tedarikçiliğini yapan, Türkiye'nin pirinç bölgelerinde depoları bulunan şirket, önce depolarını Edirne Uzunköprü'de toplamaya karar verdi. 2009 yılında 60 bin metrekare alan üzerine, 2 bin 500 metrekaresi kapalı alandan oluşan çeltik depo yatırımı yapıldı. Daha sonra pirinç fabrikası yatırımına da karar verdiklerini dile getiren Selim Yılmaz, "2010 yılında pirinç üretimine de girdik. Edirne'deki tesisimizde günlük 40 ton pirinç işliyoruz. 'Sam&Sun' ve 'Sambak' markalarımızla toptancılara satış yapıyoruz" diyor.

Şirket ayrıca hayvancılık işinde de var. 2005 yılında iki adet Holstein cinsi süt sığırı ile bu alana giriş yapan şirket, 2010 yılında 500 başlık ahır yatırımı yaptı. Ardından ABD'den getirilen 172 Holstein cinsi süt sığırı ile yatırım farklı bir boyut kazandı. Bugün 4 ton çiğ süt üretimi gerçekleştirdiklerini belirten Selim Yılmaz, "2017 yılında kapasitemizi yeni yatırım ile bin başa çıkaracağız. Manda sütü ve yoğurt üretimi için de uzun vadede yatırımlar planlıyoruz" diyor. (Özlem Bay Yılmaz/Ekonomist Dergisi)