Türk bankacılık sektörü, son yıllarda hızlı bir büyüme içinde. Bu büyüme sürecinde sadece mevduat, kredi fonlaması için yeterli olmuyor. Bankalar, bu süreçte yeni kaynak arayışı içinde. Son dönemde çözümün adresi olarak da TL cinsi Eurobond’a odaklanmış bulunuyorlar.
Bu yılın ocak ayında ilk kez Akbank’ın başlattığı TL cinsi Eurobond tahvil ihracı, neredeyse tüm bankaların görüş alanına girmiş durumda. Türkiye’den bir kurumun yurt dışında yaptığı ilk TL cinsi ihraca büyük talep gelmesi, bankacıların bu alanda yeni bir fonlama kaynağı yaratacaklarına olan inançlarını güçlendirdi. Yapı Kredi Bankası Genel Müdürü Faik Açıkalın, “TL Eurobond tahvil ihraçları bankacılık sistemi için çok sağlıklı bir gelişmedir” diyor.
Ayrıca Akbank Uluslararası Bankacılık’ tan sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Hülya Kefeli de yeni ihraçlarla piyasa koşullarına bağlı olarak çıkmayı düşündüklerini ifade ediyor.
KREDİ/MEVDUAT AÇIĞI
Yurt dışı piyasalardan uzun vadeli finansman, yabancı para cinsinden sağlanabiliyordu. Ancak Akbank’ın ocak ayında gerçekleştirdiği 1 milyar TL’lik ilk Eurobond ihracına 2.5 milyar TL’nin üzerinde talep geldi. Bu durumun da Türkiye ekonomisine ve bankacılık sektörüne olan güveni gösterdiğine işaret ediyor.
Garanti Bankası da Akbank’tan sonra TL cinsi Eurobond ihraç eden ikinci
banka oldu. Yurt dışına yönelik beş yıl vadeli 750 milyon TL’lik tahvil yüzde 7.5
faiz oranı üzerinden fiyatlandı. Bankanın kaynaklarını çeşitlendirme kapsamında Euro lira ihracına çıkacaklarını açıklayan Garanti Bankası Genel Müdür Yardımcısı Onur Genç, “TL bazında yurt dışından borçlanacağız. Özellikle yerel parada kaynak arıyoruz, çünkü TL sıkışmaya başladı. Krediler yüzde 15 büyüyebilir, ama biz bu yıl mevduatların yüzde 15 büyümeyeceğini net bir şekilde görüyoruz” sözleriyle sektöre mevduat büyümesiyle kredileri karşılayamayacakları uyarısında bulunmuştu.
“Şu anda kredilerle mevduatlar arasındaki fark 18 milyar TL. 2015’te bu açık, bugünkü tahmin edilen büyümelerle, hesaplarımıza göre 294 milyar TL’ye çıkıyor. Bu da kredi mevduat rasyosunu yüzde 127’ye çekiyor” diyen Genç, altın toplama faaliyetlerine verilen önemi de bu çerçevede açıklıyor.
TL İHTİYACI ARTACAK
Bilindiği gibi kredilerde bankalar bu yıl ortalama yüzde 20 büyüme hedefliyor. Merkez Bankası’nın yüzde 15 sınırlamasına uyulsa dahi TL kaynak ihtiyacı yine artmış olacak. Bu yüzden ihraçların sürmesi bekleniyor. Garanti Yatırım Stratejisti Tufan Cömert, 2013’te tahvil ihraçlarının 2012’ye göre yüzde 60-70 artmasını bekliyor. “Banka tahvillerine şu ana kadar gelen talep oldukça tatminkar oldu, bundan sonraki dönemde ise rekabet sadece bankalar arasında değil, tüm şirketler arasında yoğunlaşacak” diyen Cömert, TL ihraçlarda hemen olmasa bile bir süre sonra ek getirilerin (spread) artmasını bekliyor.
Öte yandan bankaların fonlama olanağı artsa dahi, Merkez Bankası nedeniyle kredilere yansıması zor görünüyor. Ancak bu durumda mevduat oranları düşmeye devam edecek. Kredi faizlerinin ise Merkez Bankası’nın yapması beklenen zorunlu karşılık artışları ile düşmemesi ise bankaların net
faiz marjlarının açılmasına ve karlılıkların olumlu etkilenmesine neden olabilir.
KONJONKTÜR UYGUN
TL Eurobondlar özellikle TL olan fonlama kaynaklarının çeşitlendirilmesi ve vade yapısının uzatılması anlamında önem taşıyor. Böylelikle bankalar vadeli mevduatlara olan bağımlılıklarını uzatıyorlar ve mevduat toplama aşamasında agresif fiyatlardan mevduat toplama durumunda kalmıyorlar. Ayrıca, uzun vadede fonlama maliyetini sabitleyerek pasiflerin ortalama maliyetini daha etkin yönetiyorlar. Ek olarak kur riski almadan, yurt dışından uzun vadeli fon toplama imkanına sahip oluyorlar.
HSBC Ticari ve Kurumsal Bankacılık Genel Müdür Yardımcısı Virma Sökmen, piyasadaki eğilimi takip ettiklerini belirterek “Kaynak çeşitlendirmesine sektörün ihtiyacı var. biz de piyasa koşullarına göre bu yıl içinde TL Eurobond ihraç etmeyi düşünüyoruz” diyor.
Başta ABD Merkez Bankası’nın (FED) 2014 sonuna kadar parasal genişlemeye devam edeceğini açıkladığı ve global ekonominin ve piyasaların görünümünde 2012’ye göre de daha olumlu bir görünümün beklendiği önümüzdeki dönemde, Sökmen’in işaret ettiği piyasa koşullarının da elverişli olacağı söylenebilir. Krize karşın halen dünyanın en büyük ekonomisi olan ABD’den olumlu veriler gelmeye devam ediyor; geçen hafta Dow Jones endeksi 2007 yılından bu yana ilk kez rekor kırdı. Avrupa’da ise krizin kontrol altına alındığı izlenimi hakim.
HALKBANK'IN HAZIRLIĞI
Bu konjonktürde, bankalar da TL likidite ihtiyaçlarını farklı kaynaklardan sağlama zorunluluğunda kolaylık yaşıyor. Örneğin bir süre önceki Eximbank merkez binasının açılış töreninde görüştüğümüz Halkbank Genel Müdürü Süleyman Aslan da bu yıl TL cinsi Eurobond ihracına çıkmayı planladıklarını açıkladı.
Global Menkul Değerler Bankacılık Analisti Sevgi Onur, fon kaynaklarının vade yapısının uzamasının, aktif-pasif arasındaki vade uyuşmazlığını azaltarak pozitif bir etki yarattığına dikkat çekiyor. Onur, ilk ihracı gerçekleştiren Akbank’ın ihracına gelen talebin yüksekliğine ilişkin olarak ise “ Miktar 1 milyar iken, 5 yıllık vade için
Faiz oranı ise yüzde 7.5 seviyesinde. TL Eurobond ihracına 2.5 milyar TL üzerinde talep geldi. Bu da Türk bankalarının güçlü finansal dinamiklerinin ve yüksek performanslarının bir göstergesi” diyor.
Geçen hafta Bank Asya da Türkiye’den bir bankanın gerçekleştirdiği ilk TL cinsi kira sertifikası (sukuk) ihracında bulundu. Bank Asya, ihraçla 125 milyon TL borçlandı. 1 yıl vadeli 125 milyon TL nominal değerli kira sertifikası ihracında yıllık gelir dağıtım oranı yüzde 7.10 oldu. İlk olarak 75 milyon TL olarak belirlenen ihraç, gelen talep üzerine 125 milyon TL’ye yükseltildi.
“213’de 10 milyar TL’yi bulabilir”
Bülent Şengönül/İş Yatırım Bankacılık Analisti
“Bankaların TL Eurobond ihraçlarının artarak devam etmesini bekliyoruz. İki açıdan buna ihtiyaç var: Piyasada TL likidite ihtiyacının yanı sıra, uzun vadeli TL fonlama ihtiyacı da var. TL mevduatın vadesi 2 ay civarında, tahvil ihraçlarında ise 1 yılı geçenler çok az. Özellikle uzun vadeli mortgage kredilerinin finansmanı için bu tür ihraçlar yaşamsal özem taşıyor. Yüzde 7.5 seviyesindeki faiz oranları bankalar için iyi. Tüm bankalardan ihraç denemeleri bekliyoruz. Şu anda toplam ihraçlar çok düşük, ama yıl sonuna kadar 10 milyar TL’yi bulacaktır. Orta vadede ise bilançonun yüzde 5’ine kadar çıkması amaçlanabilir. Uzun vadeli fonlama olanaklarının artması, kredi faizlerine de yansır. Merkez TL munzamları kullanarak, çok agresif kredi büyümesine izin vermeyeceği mesajını vermeye devam ediyor. Ancak uzun vadeli fona erişimin vade uyumu açısından önemi büyük, fonlamada sorun yaşanmadığı sürece aylık yüzde 0.8 konut kredisi faizlerini görmemiz şaşırtıcı olmaz. Vadelerin uzaması stabiliteyi sağlıyor.” Kıvanç Özvardar/Ekonomist