Faizde gizli indirim

Başbakan Tayyip Erdoğan'ın faiz indirimi çağrısının ardından Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı yaptığı açıklamayla sert faiz indirimi yapılmayacağının sinyalini vermişti. 
Başçı, bu açıklamasına ne kadar bağlı? Ekonomist Uğur Gürses, Radikal'deki köşesinde bu sorunun yanıtını verdi. İşte o yazı:

Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı, “Gerekirse kademeli olarak bunu yüzde 10’a kadar çekebiliriz” derken, gecelik faizlerin 2 puan inmesini sağlayacak likidite ayarlamasına başladığı ortaya çıktı. Başçı bir yandan piyasalara sıkı duruş sinyali verirken, diğer taraftan verilere göre Erdoğan’ın isteğini hemen yerine getirdi.

Başbakan Erdoğan geçen Cuma Merkez Bankası’nın olağanüstü toplanıp faizi indirmesini istedi, Merkez Bankası da ilave olarak uyguladığı parasal sıkılaştırmayı Pazartesi’den itibaren azaltarak, likidite ayarlamasıyla gecelik faizlerin 2 puana yakın düşmesini sağladı. Pazartesi Kayseri’de konuşan Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı, “Faiz indirimi için Para Politikası Kurulu’nun toplanmasına gerek yok, gerekirse kademeli olarak bunu yüzde 10’a kadar çekebiliriz, burada hareket alanımız var” demişti. 

İLERİDE BEKLENİYORDU

Piyasalarda bunun ileri bir zamanlama ile olabileceği düşünülürken, Merkez Bankası’nın çoktan harekete geçtiği ortaya çıktı. Başçı bu sözleri söylerken, Merkez Bankası’nın gecelik faizlerin 2 puan inmesini sağlayacak likidite ayarlamasına başladığı ortaya çıktı. Merkez Bankası piyasanın ihtiyacı olan TL likiditesinin yüzde 90’lık bölümünü, yüzde 10’luk sabit faizle haftalık repo yolu ile veriyordu. Bankalar, ihtiyaçları olan likiditenin bu büyük bölümünü haftalık repo ile aldıktan sonra geriye kalan miktarı ise gecelik vadede yüzde 11.50-12.00 aralığında yine Merkez Bankası’ndan borçlanıyorlardı. Borsa İstanbul’da kurulu bankalararası repo piyasasında, gecelik faizler de ortalama yüzde 11.70’in altına düşmüyordu.

PİYASALARA SIKI DURUŞ

Başbakan Erdoğan’ın Cuma günü Merkez Bankası acil toplanıp Faiz indirsin demesinden sonra, Merkez Bankası yüzde 10’la piyasaya verdiği para miktarını Pazartesi’den itibaren artırınca, bankaların Salı günü ve dün gecelik piyasadan yüzde 11.5-12’den para borçlanma ihtiyaçları kalmadı. Böylece gecelik faizler dün yüzde 10’un altına düştü. Öyle görünüyor ki; Erdem Başçı bir yandan piyasalara sıkı duruş sinyali verirken, diğer taraftan Başbakan Erdoğan’ın isteğini de hemen yerine getirdi.

İtibar için PATİNAJ

KONUŞTUĞUM bankacılar, Başçı’nın bir yandan itibar kaybetmemek için yüzde 10’luk faizi indirme sinyali vermeyerek piyasalara, diğer taraftan da yüzde 12’ye yakın seyreden ilave sıkılaştırmayı kaldırıp gecelik faizleri 2 puan düşürerek hükümete göz kırptığını düşünüyorlar. Başbakan Erdoğan’ın ‘indirin’ açıklamasından sonra faizi indirecek likidite ayarlamasına başlaması da kaybettiği itibarı kazanma yolunda ‘patinaj’ olarak görülüyor. Doğrusu, faizleri yüzde 12’ye çeken ve orada tutan kaygı, hem kaybolan itibarı geri alma, hem de döviz kuruna dair kaygılardı. Son 2 haftada gelişen piyasalara akan sermaye, döviz kurunu aşağı çektiğinden Merkez Bankası da bu ilave sıkılaşmayı herhangi bir anda azaltabilecek durumdaydı. Ancak itibarı henüz yerine koyma yolunda bu manevra için erkendi.

İyileşme ufukta yok

ANA fonlama faizi olan yüzde 10’luk faizin ne kadar orada olacağına dair kilometre taşı da faizleri yükseltildiği 28 Ocak günü kondu: “Enflasyon görünümünde belirgin bir iyileşme sağlanana kadar para politikasındaki sıkı duruş sürdürülecektir. Bu duruş altında enflasyonun 2015 yılının ortaları itibarıyla yüzde 5 düzeyine ulaşacağı öngörülmektedir”. Enflasyon görünümünde ise belirgin bir iyileşme henüz ufukta yok.