Faiz rallisinde Türkiye ayrıştı

Korona virüs ile birlikte birçok ülkede ekonomi sıkıntılı bir sürece girmiş, merkez bankaları ise buna çözüm olarak parasal genişleme yoluna gitmişti. 

2 senenin ardından ise dünya ekonomileri yeni bir yola girmiş vaziyette. Öyle ki birçok ülke enflasyon canavarı ile karşı karşıya ve merkez bankaları için buna çözüm üretmek bir numaralı hedef.

Son olarak Fed enflasyonu kontrol altına almak için politika faizini 75 baz puan artırdı. Böylelikle federal fonlama faiz aralığı yüzde 1,50-1,75 seviyesine yükselmiş oldu. Ancak Fed bunu yaparak enflasyonu kontrol altına alma yolunda sert bir adım atarken, ekonomide resesyona neden olacağı endişelerini de artırdı. 28 yılın en sert faiz artırımı, gelişmekte olan ülkelerde başlatacağı fon çıkışlarıyla söz konusu ülkelerde başta enflasyon, cari denge ve döviz kuru olmak üzere bütün ekonomik göstergeler üzerinde olumsuz etkilere neden olabileceği belirtiliyor.

ABD’de yükselen faizin, uluslararası piyasalarda borçlanan pek çok gelişmekte olan ülke için daha yüksek borçlanma maliyetlerine işaret ettiğini belirten Dünya'dan Elif Karaca, yazısında şunlara değindi:

"Zaten pandemi ve Ukrayna’daki savaş nedeniyle enerji ve gıda ithalat maliyetleri son aylarda sert bir biçimde artan gelişmekte olan ülkeler, yatırımcılar paralarını faizlerin daha yüksek olduğu ABD’ye yönlendirmeleriyle finansman sağlamakta daha fazla zorlanabilir, daha kısıtlı seçeneklerle karşı karşıya kalabilirler. AFP’de yer alan bir analizde görüşlerine yer verilen Fransız ekonomist Eric Dor’a göre bu durum Brezilya, Arjantin ve Türkiye gibi halihazırda güçlüklerle mücadele eden gelişmekte olan ülkeler için her şeyin maliyetini yükseltebilir. Buna bağlı olarak gelişmekte olan ülkelerin borçlarını ve ekonomik aktivitelerini finanse edebilmelerinin daha zor bir hal alabileceğini belirten Dor piyasalarda yaşanabilecek krizlerin ve ekonomik krizlerin söz konusu olabileceği görüşünde. Dor gibi pek çok analist de gelişmekte olan ülkelerde borç krizlerinin görülebileceği uyarısı yapıyor ve Fed’in 1994’te aldığı son 75 bps Faiz artırım kararından kısa bir süre sonra Meksika’nın IMF’nin kapısını çaldığını hatırlatıyor."

Faiz artırım kararları art arda geldi

ABD de dahil olmak üzere küresel ekonominin geneli için resesyon ve stagflasyonun sıkça telaffuz edildiği, ekonomik görünüm raporlarının özellikle enflasyon ve büyüme açısından pek de parlak bir tabloya işaret etmediği böyle bir dönemde İngiltere ve İsviçre’den Brezilya ve Körfez ülkelerine kadar çok sayıda ülkeden art arda faiz artırım kararları geldi. 

Pandemi sonrası küresel ekonomide yaşanan toparlanmanın ardından tedarik zinciri sıkıntılarıyla tetiklenen ve Ukrayna’daki savaşla hızlanan enflasyonun artık “geçici” değil “inatçı” ve “yapışkan” hale geldiği algısıyla hareket eden merkez bankalarının açıkladıkları metinlerin tamamında “enflasyon baskılarının hafifletilmesi” vurgusu yapıldı. İngiltere politika faizini 13 yılın en yüksek seviyesine çıkarırken, İsviçre Merkez Bankası’nın faiz artırımı tamamen sürpriz bir adım olarak karşılandı. Avrupa Merkez Bankası (ECB) da önceki gün, Fed kararının açıklanmasına saatler kala olağanüstü toplandı ve finansal sistemdeki sorunları hedef alan bir mücadele planı üzerinde görüştü.

FED’in rekor faiz kararı cebinizi nasıl etkileyecek?