Faiz indirimi tehlike getirir mi?

Merkez Bankası Salı günü düzenlediği PPK toplantısında piyasa beklentisinin üzerinde bir faiz indirimi kararı aldı. Başçı, Enflasyon Raporu'nda faiz indirimi kararının seri olmayacağını dile getirmişti. Ama iki kere Faiz indirimi kararı alınması indirimin seri olacağına dair sinyal verdi.

Peki bu seri faiz indirimi enflasyon hedefini tehlikeye sokar mı? Milliyet'ten Selva Demirel bugünkü köşesinde bu sorunun yanıtını aradı. İşte Demirel'in o yazısı;

Hafta başında toplanan Merkez Bankası politika faizini 75 baz puan daha indirdi. Nisan sonunda yapılan Enflasyon Raporu toplantısında Başkan Başçı sadece risk primindeki düşüşe bağlı olarak faizlerde bir indirime gidilebileceğini ancak bunun seri bir faiz indirimi olarak algılanmaması gerektiğini dile getirmişti. Buna rağmen mayıs toplantısını takiben gelen ikinci faiz indirimi seri faiz indirimlerine başlanmış olduğu izlenimini veriyor.
Merkez son karara gerekçe olarak kurdaki sakinleşmeyi ve yılın bundan sonrası için enflasyon görünümünde beklenen iyileşmeyi gösteriyor. Bu gerekçelerin para politikasında bir gevşemeye sebep olacak kadar güçlü olduğunu düşünmüyorum. Daha da önemlisi ekonomik göstergelerin Merkez’i nisan sonundaki söyleminden saptıracak kadar değiştiğine inanmıyorum. Bu durumda geriye siyasal baskıların etkisiyle Merkez’in faiz indirimlerini erkene almış olması ihtimali kalıyor.

Mevcut enflasyon oranının yüzde 9 üzerinde seyrettiği ve küresel likiditenin yılın ikinci yarısında daralma olasılığının yüksek olduğu göz önünde bulundurulduğunda söz konusu politika değişikliğinin zamanından erken olduğunu görmek çok zor değil. Enflasyon hedefini riske atmak istemeyen bir merkez bankasının hedefe yaklaşana kadar faizleri yüksek tutarak sıkı para politikasını devam ettirmesi gerekir. Bu yolda ilerlerken erken gelen bir faiz indirimi enflasyon hedefini riske atar. Merkez’in böyle bir risk alması 2014 yıl sonu tahminini olduğu kadar 2015 yılı enflasyon beklentilerini de tehlikeye sokuyor. Kaldı ki Merkez’in “Ya ölçüyü kaçırıp enflasyonu gereğinden fazla düşürürsem” gibi bir endişesi de olmamalı çünkü olur da sıkı para politikası enflasyonu yüzde 7.6’lık yıl sonu tahmininin altına düşürüp yüzde 5’lik hedefe daha da yaklaştırırsa bu ancak “iyi haber” olarak algılanabilir. Böyle düşünüldüğünde bir kez daha siyasi baskıların Merkez’i bu kararı almaya zorladığı sonucuna varıyorum.

Yatırımları olumsuz etkiler

Bir ülkenin uzun vadeli büyüme potansiyelinin artması için gerekli olan önemli bir faktör uzun vadeli yatırımlardır. Ancak enflasyon reel getiriyi azaltması ve geleceğe yönelik belirsizlik yaratması nedeni ile yatırımlar üzerinde caydırıcı bir etki yaparak uzun vadede ekonomik daralma getirir. İşte bu nedenle pek çok ülke fiyat istikrarını bu işin “olmazsa olmazı” olarak kabul ederek merkez bankalarına öncelikli hedef tayin etmiştir. İçinde bulunduğumuz şartlarda Merkez’in bağımsız bir para politikası uygulayamaması bir taraftan fiyat istikrarını tehlikeye sokarken öbür taraftan da oluşan belirsizlik ortamı nedeniyle yabancı yatırımları korkutuyor. İşte bu nedenle Merkez’in kayıtsız şartsız faiz indirimine gitmesini isteyen grupların bir kere daha düşünmesinde fayda var. Çünkü gevşek para politikasının sonucu daha yüksek enflasyon, daha yüksek enflasyonun sonucu daha yüksek uzun vadeli faiz ve bütün bunların sonucu da daha az yatırım ve daha düşük büyüme olarak geri dönecektir.