Evden çalışma hukuki bir mayın tarlası

FINANSGUNDEM.COM - DIŞ HABERLER SERVİSİ

Geçtiğimiz hafta, iyi bilinen Londra’daki bir belediye, çalışanlarına dikkat çekici bir haber verdi: İş yerinde sigara içmek sorun değil. Daha açık bir şekilde ifade etmek gerekirse, Hammersmith ve Fulham Belediyesi, evde çalışan personeline sigara içmelerinde bir sakınca olmadığını söyledi. Zira belediye, evde bilgisayarlarının başında çalışanların sigara içmesini yasakladığı yönündeki haberleri yalanlamak istedi. Belediyeden yapılan açıklamada “insanların kendi evlerinde sigara içip içmeyeceği konusunda asla direktif vermeyiz” dendi.

Bu önemli mi? Normal bir dönemde yaşıyor olsak çok da önemli olmayabilirdi. Ancak evden çalışmanın yaygınlaştığı yeni düzende, bir işverenin çalışanlarından ne bekleyip ne bekleyemeyeceği sorusu aniden oldukça karmaşık bir hal aldı. Bugünün çalışma yasaları, normal bir çalışanın her gün aynı binada çalıştığı ve saat 8’de evine döndüğü bir sistem için oluşturulmuştu. Bu sistem bir daha asla geri gelmeyebilir. Avrupa’da 750 işverenin katıldığı bir anketin sonuçlarına göre, işverenlerin %41’i ofisler açıldıktan sonra, çalışanlarının uzaktan çalışması için koşulları daha kolay hale getirmeyi planladıklarını söyledi. İşverenler, çalışanlarının evde bir sigara yakmasını umursamıyor olabilirler ancak ne kadar iş yapıldığı konusunda oldukça derin gözlemleri var. Bu durum şimdiden potansiyel hukuki sorunlar oluşturuyor.

Financial Times’ın geçtiğimiz hafta İngiltere’deki çalışma avukatlarıyla yaptığı görüşmede ortaya çıkan sonuçlar şaşkınlık yarattı. Pandemide oldukça sık kullanılan takip yazılımları, şirket bilgisayarı üzerinde yapılan her klavye hareketini kaydedebilir ve bir monitörden rastgele ekran görüntüleri alabilir. Ancak konu bununla ilgili değil. Görüşmenin sonucuna göre, en büyük sorunlar yüksek teknolojiden değil, insansan kaynaklanıyor. Bir şirket çalışanlarının tüm gün video konferansta olmasını istedi. Böylelikle müdürleri, neler yaptıklarını izleyebilecek ve o an aklına gelen direktifleri verebilecekti. Tıpkı ofiste olduğu gibi. Linklaters avukatlarından Sinead Casey, “bence uzaktan çalışan bir kişiye bu derece bir müdahale aşırıya kaçmaktır” dedi.

Casey, şirketlerin pandemi öncesinde de çalışanlarını kontrol etmek için bazı yöntemleri vardı dedi. “Şirketlerin evde çalışan daha fazla personele ihtiyaçları olup olmadığını sorgulamaları lazım.” Casey’e göre, “eğer bir yatırım ofisinde ya da haber servisinde çalışmıyorsanız ve anlık kararlara ihtiyaç yoksa, bu mantıklı.” Bir diğer hukuki sorun da, bir şirketin, ergonomik olarak güvenli bir masa, iyi bir bilgisayar, hızlı internet ve hatta ısıtma ve elektrik gibi koşulları yerine getirme yükümlülüğü olup olmadığı konusunda ortaya çıkıyor. Şirketler çalışanlarına uygun koşulları sağlayamadıkları için hukuki süreçlerle karşılaşabilir mi? Slater and Gordon’dan Peter Daly, bu soruya evet cevabını veriyor.

Bir iş anlaşması, elektrik ya da internet faturalarından bahsetmeyebilir. Ancak kanunlara göre, şirketlerin çalışanları için uygun çalışma ortamları yaratması bir yükümlülük. Bu da genişletildiğinde, evden çalışanların elektrik, internet, ofis mobilyası, bilgisayar gibi masraflarını da kapsayabilir. Daly, evde çalışması söylenen birçok insanın kendi bilgisayarlarıyla çalışmak zorunda olduğunu söyledi. Bu durum evde tüm aile üyelerinin kullandığı tek bir bilgisayar olması ya da bilgisayar olmaması durumunda oldukça büyük bir sorun haline geliyor. Yine de bu örnekler, bugünün çalışma koşullarının oldukça önemli bir gerçeğini ortaya koyuyor: Korona virüs birçok sektörde, güç dengesini iş veren lehine değiştirdi.

Güvencesiz çalışma koşulları, durumlar ne kadar kötü olursa olsun çalışanların hukuki bir süreç başlatma cesaretini kırıyor. Ve savaşmaya karar verenler, uzun bir dava süreciyle karşı karşıya kalıyor. İngiltere’de, sosyal mesafe kurallarıyla birlikte işleme alınmamış iş davalarının sayısı Ağustos ayında 39,000’e yükseldi. Eğer bugün şikayette bulunursanız, davanız 2022’ye kadar görülmeyebilir. Bu durum elbette tüm sektörler için geçerli değil. Ancak korona virüs vakaları yükselirken ve daha katı karantina kuralları kapıdayken, korkutucu bir gerçek olarak karşımızda duruyor.

Evden çalışma uygulamalarında ayrımcılık artıyor

Avrupa’da evden çalışmaya vergi tehdidi

Evden çalışma günlük mesaiyi 48.5 dakika uzattı