Euro 3 TL'ye çıkar mı?

Uzmanlar, dolara göre daha güçlü görünen euro’nun paritenin 1.50’ye yaklaşması halinde 3 TL’ye çıkabileceğini düşünüyor. Ancak bu olasılık şimdilik zayıf…

Yılsonu yaklaştıkça tüm şirketler bilançolarını kapama telaşı yaşamaya başladı. Özellikle döviz borcu veya döviz cinsi alacağı olanlar bugünlerde daha bir heyecanlı… Aslında çok da haksız sayılmazlar. Çünkü tüm yıl boyunca çalışıp çabalayıp elde ettikleri karları döviz kurlarındaki ani bir oynama ile bir anda buhar olup eriyebilir; hatta zarara bile dönebilir. Üstelik son altı ayda yalnız yurtiçi değil yurtdışı belirsizliklerin de artmasıyla bu risk çok daha fazla artmış görünüyor.
İşte bu ortamda herkes kurların seviyesine ilişkin tahmin yapmaya çalışıyor. Özellikle ABD Merkez Bankası’nın (FED) parasal sıkılaştırma kararını en iyi ihtimalle 2014’ün ilk çeyreğinden sonraya atacağı beklentisi, borcu ya da alacağı olan, ihracat- ithalat yapan yani kısaca tüm kesimler tarafından euro’nun mercek altına alınmasına neden oldu. Bunun nedeni ise ABD’nin parasal sıkılaştırmaya ne zaman gideceği ve bu durumda ne olacağı endişesi... Öte yandan FED’in parasal sıkılaştırmaya gitmeden doların diğer para birimleri karşısında çok da hızlı değer kazanması pek olası görünmüyor.

HERKES EURO’YU SORUYOR

Ancak olası riskler nedeniyle iş dünyasında hemen herkes birbirine “Acaba euro, dolar karşısında yükselişini sürdürür mü”, “Sürdürürse nerelere çıkar”, “Paritedeki bu hareket euro’yu TL karşısında hangi seviyelere çıkartır” sorularını sordurtuyor.
Ortalığın toz duman olduğu bugünlerde biz de sizin için uzmanlara sorduk. Euro, bu yıl 3 TL’ye çıkar mı? İşte profesyonellerin bu soruya verdikleri yanıtlar…

“PARİTE 1.51 OLMALI”

DenizBank Ekonomisti Ali Can Duran, önümüzdeki dönem dolardaki değer kaybının ne şiddette olacağını ABD Merkez Bankası’nın (FED) belirleyeceği görüşünde. Piyasaların rotasını bundan sonra FED’in izleyeceği politikalara ilişkin açıklamalarla ABD ekonomik verilerinin belirleyeceğini vurgulayan Duran, “ABD’de hükümetin kısmen kapalı kaldığı döneme denk gelen ekim ayı ekonomik verilerinin beklentilerin altında kalması, dolardaki değer kaybının bir süre daha devam etmesine neden olabilir” diyor.
Yurtiçinde ise euro’nun TL karşısında 3 TL’ye çıkabilmesi için paritenin destek olması gerektiğini söyleyen Duran, bu konuda şu değerlendirmede bulunuyor: “Euro/dolar paritesi bugün 1.51 olsa, diğer her şeyin eşit olacağı varsayımıyla euro/TL kuru 3 TL seviyesine çıkmış oluyor. Paritede bu şekilde bir toparlanma olması için piyasaların FED’in parasal genişlemeden çıkış planını düşünülenden daha geç bir döneme yayacağına inanması veya AB ekonomisinin toparlanması gerekiyor. ABD tarafında resim, 2014 başlarında; AB’de ise özellikle Kasım’da başlayıp önümüzdeki sene sonlarında sonuçlanacak stres testlerinde ortaya çıkacak.”

“1.40’LAR GÖRÜLEBİLİR”

Şekerbank Başekonomisti Ozan Çağrı Gazitürk ise, global piyasalarda dolara göre euro’ya daha fazla şans tanıyor. Euro/dolar paritesinin önümüzdeki iki ayda 1.40’ları görmesinin mümkün olduğunu tahmin eden Gazitürk’e göre, buna karşın doların kuvvetlenip paritenin 1.32’nin altına sarkma olasılığı ise zayıf.
Bu beklentiyi bozacak tek unsurun ise Avrupa Merkez Bankası (ECB) olduğunu söyleyen Gazitürk’ün önümüzdeki döneme ilişkin beklentileri şöyle: “Halihazırdaki gelişmeler paritenin yükselişini destekliyor. Ancak paritenin zirveye yakın bir seviyede olduğu da unutulmamalı. Öte yandan, ECB’nin bu yükselişe tepki verme olasılığı da var. Bunun ana sebebinin ise FED’in parasal genişlemeyi aynen sürdürmesi olduğunu söylemek yanlış olmaz. Keza, ABD’deki kamu maliyesi sorunlarının çözülmekte olduğu yorumu da bu durumu risk iştahı üzerinden destekliyor. ECB’nin para politikasını gevşetme yönündeki faiz indirimini de gündeme getiren açıklamaları ise euro’yu zayıflatmıyor. Öte yandan, doların, euro’ya karşı değer kaybettiği şu günlerde, Türkiye’nin de dahil olduğu gelişen piyasa para birimlerine karşı genel olarak değer kaybetmediği gözleniyor.”
Gazitürk, tüm bu beklentilere rağmen euro/TL’nin 3 TL’yi görme ihtimalini ise düşük gördüğünü söylüyor.

“1.40 SEVİYESİ KRİTİK”

GCM Menkul Kıymetler Genel Müdürü Alper Nergiz’e göre, euro/TL paritesinin 3 TL seviyesine çıkabilmesi için euro bölgesi üzerindeki kara bulutların ve spekülatif açıklamaların kalkması gerekiyor. Euro’nun, TL karşısında 3 TL’ye çıkma ihtimalini düşük bulduğunu ifade eden Nergiz, “Euro bölgesinden gelen olumsuz enflasyon ve işsizlik oranı verilerine ilaveten AB ülkelerinin euro’yu aşırı değerli bulması ve Avrupa Merkez Bankası’nın euro/dolar paritesinde yılsonu ortalama fiyat tahmininin 1.3250 olması nedeniyle, euro/TL paritesinin 3 TL’ye çıkma ihtimali düşük. Öte yandan, euro/dolar paritesi 1.40 seviyesi üzerine çıkabilirse euro için 3 TL gündeme gelebilir” diyor.
Önümüzdeki süreçte euro/dolar paritesinde geri çekilme ihtimalini yani doların euro karşısında toparlanma ihtimalini ise güçlü gören Nergiz, pariteye ilişkin tahminlerini ise şöyle özetliyor: “Euro/dolar paritesinde özellikle 1.38’li seviyelerden başlatılan satış baskısı pariteyi 1.36’ya kadar geriletti. Gerek Dolar Endeksi’ndeki değerlenme, gerek euro bölgesindeki olumsuz veriler, gerekse AB üyelerinin euro’yu aşırı değerli görmesi, önümüzdeki süreçte euro/dolar paritesinin geri çekilme ihtimalini güçlendiriyor. Bu nedenle euro/dolar paritesinin 1.3880 ve 1.4000 seviyeleri altında kalmayı sürdürmesi durumunda 1.3490 ve 1.3150’leri test etme olasılığı var. Bu senaryonun geçersiz olması ve euro/dolar paritesinin yeniden yükselişe devam edebilmesi içinse 1.40 bariyerini geçmesi gerekiyor. Böyle bir durumda 1.4250 ve 1.4500 seviyeleri yeni hedef noktaları olur.”
Nergiz, son dönemde ECB kanadından gelen açıklamalara dikkat çekerek, “ECB euro/dolar paritesinde bundan sonraki süreçte aşağı yönlü hareketlere (doların güçlenmesi) devam etme isteğinde” diyor.

YIL 2.5 TL İLE KAPANIR

ALB Menkul Değerler Araştırma Müdürü Yeliz Karabulut ise, euronun TL karşısında yılı 2.50 seviyesinden kapatacağı görüşünde. Son iki ayda özellikle enflasyon ve faiz tarafındaki gelişmelerin ve euro bölgesinden açıklanan olumsuz verilerin euro/TL paritesindeki aşağı yönlü hareketi destekleyebileceğini söyleyen Karabulut, “Euro/TL paritesinde 3 TL seviyesi ancak sermaye akımlarının sert bir şekilde Türkiye gibi gelişmekte olan piyasalardan gelişmiş piyasalara yönlenmesiyle olabilir. Ya da yurtiçinde enflasyon ve faizin yükseliş göstermesi karşısında TL’nin değer kaybıyla gerçekleşebilir. Fakat şu anda yakın vadede böyle sert bir durum görünmüyor” diyor.
ALB Menkul’ün yılsonu euro/dolar parite beklentisi ise 1.38. Dolar son birkaç gündür değer kazansa da her FOMC toplantısı veya FOMC tutanakları sonrasında satış baskısı altında kalacağını söyleyen Karabulut’a göre, ABD parasal genişlemenin hızını Mart 2014’te azaltmaya başlayacak.

“EURO İÇİN KRİTİK SEVİYE 2.66 TL”

Alper Nergiz (GCM Menkul Kıymetler Genel Müdürü): Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın özellikle Faiz artırmadan piyasaya müdahale ettiğini ve kurlarda aşağı yönlü hareketler gerçekleştirmek istediğini görüyoruz. Bu kapsamda euro/TL paritesinin yükseliş trendi içerisinde hareket ettiğini söyleyebiliriz. Özellikle yeni rekor seviyeler sonrasında tepki satışlarına maruz kalmak isteyen ve ekim ayını bu şekilde sürdüren euro/TL’de 2.66 desteği önemli bir seviye olarak karşımıza çıkıyor. Euro/TL paritesinde ‘2.88 mi, yoksa 2.52 mi hedeflenecek’ sorusunun cevabını ise 2.66 desteğinin son durumu ortaya çıkartacak. Özellikle ekim ayındaki 2.66 desteğinden dönüş, yeniden yukarı yönlü çıkışların devam etmesi için önemli bir gelişme oldu. Ancak euro bazlı bazı olumsuz ifadeler bu ay euro bölgesi tarafından gerçekleştirilecek toplantılarda euro’nun değer kaybetmesini sağlayabilir. Bu da paritenin yeniden 2.66 TL’de karar vermesini sağlayabilir.

ESİN ÇETİNEL / PARA DERGİSİ