Esenyurt'ta herkes mağdur oldu

Bundan tam beş yıl önce yani 2009’da, Esenyurt Belediyesi 35-40 katlı imar planlarını onayladı ve bir inşaat furyası başladı. Bu furyaya 28 inşaat firması tam 31 proje ile katıldı. Bölgedeki emsal artışları kontrolsüz biçimde artmaya başlayıp, kontrolden çıktı. Hukuksuz ve ortalamanın çok üstünde emsal artışları İdare Mahkemesi’nden döndü. İptal edilen katları maketlerden satın alan, ev sahibi olma hayali kuran 100 bine yakın insan da mağdur oldu. Bu gelişmeler sonrasında 8’e yakın şirket piyasadan çekildi. 2013’te Büyükşehir Belediyesi yeni imar planlarını belirledi. Radikal’den Jale Özgentürk’ün haberine göre Bugün bölgede yeniden bir hareket başlasa da sorunlar sürüyor. Yaşanan skandalın en büyük sorumluluk sahiplerinden Esenyurt Belediye Başkanı Necmi Kadıoğlu ise geçen günlerde bir açıklama yaparak “İnşaat şirketlerinin finansal sorunları var. Yeni mağdurlar doğabilir” açıklaması yaptı.

Bulut İnşaat, bu bölgede 6 projeyle 10 bin konut yapacağını açıklayan firmalardan biriydi. İmar değişikliği sonucu konut sayısı 8 bine düştü. Bu şirketten mağdur olduklarını iddia edenler de bugünlerde cevap peşinde. Bu nedenle şirketin sahibi Temel Bulut’la iddiaları, inşaatlarındaki son durumu ve süreci konuştuk. Bulut, “İmar kişilerin iki dudağı arasında olmamalı. Ben nereden bilirdim imar planları iptal olacak. Bu durumdan biz de mağdur olduk. Zararımız büyük. Ancak inşaata başlıyoruz. İsteyene de parasını veriyoruz. Ama bugün isteyince vermemiz zor. Üç ayı buluyor” diyor. Ve sorularımıza şu yanıtları veriyor:


Bulut İnşaat ne zaman kuruldu?

Trabzon Maçka’dan İstanbul’a geldik. İnşaat işine 1987’de girdik. Krizlere, depreme rağmen kalıcı olduk. Bugüne kadar 84 bin konut ve işyeri yaptık, sattık. 2009’da ise Esenyurt’a geldik. 6 projeyle girdik. 10 bin konutluk projemiz vardı. 2012’de imar planları iptal edildi. 2013 Temmuz’unda imar planı yeniden yapıldı. Biz de 1 Ocak itibariyle ruhsatlarımızı alarak yeniden başladık.

Esenyurt’ta durum nedir şimdi?

Bölgede firma sayısı 28’den 12-13’e düştü. Fi Yapı ve Ukra iflas erteleme istedi. Kayyum atandı. Kayyum projeleri devam ettiriyor. İnşaatların bu kadar süre durması tüm firmaları zora soktu. 23 ay boyunca şantiyeleri finanse ettik. Her ay şantiyemizin 90 bin lira gideri var. Çalışsa da çalışmasa da gidiyor.

Yeni imar planı ne getirdi?

Önceden 2.5 emsal dedikleri yeri 3 emsal yaptılar. Ama önceden 2.5 emsal dedikleri yer nasıl oluyorsa 7- 9 emsal oluyordu. Eskiden en az 30 kat oluyordu şimdi 23 kata düştü. Normalde emsal unsuruna geldiğimizde bizim 2.5 emsal olan projemiz 3.5 emsala çıktı. 14 kat olan projemiz 17 kat oldu. Başka projemiz 30 kattı. 20 kata düştü. Aslında emsal de değişmedi. Emsalin yorumu değişti.


İnşaatlar ne aşamada şu anda? Ruhsat almadığınız iddia ediliyor…


İmarlar açıldı. İnşaatlar başladı. Biz de 3 Ocak itibariyle ruhsatımızı aldık çalışmalara başladık. 2014 Ekim’den başlayarak 2015 Aralık’ına kadar tam konutlar temsil edilecek. Şu anda bölgede beton ve taşeron firma bulunamıyor. Önemli olan finansman. Projelerin bitmesi için hiçbir sorun yok. Genel olarak firmalar için de önemli olan geçmişteki giderler nasıl karşılanacak? Firmalar kazanacağı parayı önceden harcamış oldu.

Esenyurt Belediye Başkanı Kadıoğlu yeni mağduriyetler olabilir, diyor. Eski alışkanlıkların sürdüğünü, sahte satışlar yapıldığını söylüyor…

Şu an ekonomik krizden dolayı inşaatlar başlasa da satışlar başlamaz. Zaten sektörde mart sonuna kadar hiçbir şey satılmaz. Satışlar şu anda duruyor. Belediye başkanının bir tecrübesi var ama bu duruma düşmek şirketlerin de elinde değildi. 30 katlı nasıl ruhsat aldın diye firmaları suçluyorlar. Vatandaşla anlaşma yaparken ne bileyim ben 30 kat 20 kata düşecek. Projeler değişecek. Yani firmalar da mağdur oldu… Keşke bizleri suçlayacaklarına arkamızda dursalardı, destekleselerdi. Şimdi di en azından manevi desteğe ihtiyacımız var.


Nerede yanlış yapıldı?

İmar planları yapılırken altyapı kaldırır mı kaldırmaz mı baştan düşünülmeliydi. Emsal oranları ona göre ayarlanmalıydı. Hata başta yapıldı. 100 bin konutluk projeler satıldıktan sonra kat sayısı düşürüldü. Emsal azaltıldı. Satılan konut sayısı 30 bin civarında. Yani aslında kat sayısının düşürülmesinin insanları mağdur etmemesi lazım. 29’uncu kattan almışsa daha alt katlardan verilebilir konutu. Şirketler ise fazlasıyla mağdur oldu.


Size ne kadara mal oldu bu kriz?


Bize 180 milyon TL’ye mal oluyor. 60 milyon TL vatandaşa ödedik. 30 milyon TL giderimiz oldu. 10 bin konut yapacaktık. 2 milyar TL’lik bir projeydi. Yüzde 15 eksildi. Konut sayısı 8 bine düştü.

Her kadar konut satmıştınız? Son zamanlarda sizin hakkınızda da şikayetler var. Paralar ödenirken sorun mu yaşanıyor?


3.400 konut satmıştık. 700 kişi parasını istedi. Vazgeçen herkesin parası ödeniyor. Ama bugün vazgeçtim dediği anda parasını veremem ki. 100 bin lirasını emanet etmiş, bugün ver diyor. Bir tek o olsa iyi. O gün 10 kişi geliyor. Nasıl verelim?


Ne kadar sürede iade ediyorsunuz?

İki dört ay arasında ödedik. Üstelik hiç bir kesinti yapmadan. Ancak imar çıkınca biraz geciktirdik. Çünkü normal zamanda vatandaş vazgeçtiği zaman bir yıl içerisinde alır parasını.

Ama Esenyurt’ta vatandaş beklemediği bir sorunla karşı karşıya. Vazgeçme hakkı yok mu? Burada kalmak istemiyor…
Tabii ki vazgeçebilir. Ama 27 yıllık meslek hayatımda bir kriz karşısında konut almaktan vazgeçmesinler diye vatandaşlara yardımcı olduk. İnsanları ev sahibi yaptık. İddiaların hiçbiri doğru değil.


Bu koşullarda insanlar neye güvensin de taksitlerini ödesin? Elinizde senet olduğu iddia ediliyor, onların durumu ne olacak?

2013 içinde 53 milyon TL taksit alamadık. Şu an onları tahsil etmeye çalıyoruz. Burada vatandaş evini kaybetmiyor. Gecikmeli alacak sadece. Bir yıl 1000 lira kirada otursa 12 bin lira eder. 110 bin liraya aldığı ev ise şimdiden 200 bin liraya yaklaştı. Ayrıca bizim satış sistemimizde senet yok.

Kıbrıs’a neden gittiniz?

Kıbrıs’a iyi ki gitmişim. 23 ayda 900 dairelik projeyi bitirdik. Bitmek üzere 105 villa projemiz var. Mayısta satış başlayacak. Kıbrıs’ta iş yapmaya gittik. Kalmış olsaydık ne olacaktı? İnşaatlar durdurulunca 5-6 ay açılmayacağını biliyorduk. Temeli atsaydın diyorlar. 30 katla 20 katın temel kazığı aynı şey mi?


Esenyurt’ta gerçekten büyük bir mağduriyet yaşandı. Bedelini kim ödeyecek bunun?

Tabii ki büyük mağduriyet var. Kimi nişanlıydı evinin bittiği tarihte evlenecekti, kimi kiradaydı. Parasını alan 700 kişiden 200-300’ü korktuğundan, gerisi mağdur olduğu için aldı. Sosyal hayatlar etkilendi tabii ki. Bedeli bir şekilde biz ödüyoruz, vatandaş ödüyor. Bizler 10 lira kazanacaktık. Belki de zarar edeceğiz. İflas eden batan da var.

Aynı sorun şimdi Fikirtepe’de yaşanıyor? Asıl sorun ne?

İmar birilerinin iki dudağı arasında olmamalı. En önemli sorun bu. Eğer bir yasa varsa uyulmalı böylece sorun olmaz. Her zaman insanlar mağdur da olur çok para da kazanır. Biz yıllardır bu işi yapıyoruz. Son zamanlarda yaşadığımız bu. Fikirtepe’de de şimdi 4 emsal olacak diye satın alan firmalar mağdur.


MAKETTEN SATIŞ İZNİMİZİ ALDIK

Maketten satış, sat-yap sistemi kontrol altına alındı. Nasıl etkileyecek sizi?
Vatandaş bizim sistemimizde taksidini bize ödüyor, bankaya ödemiyor. Bankalarla çalışmıyoruz biz. Özsermayemizle çalışıyoruz. Vatandaş için en yararlı sistem. Diğer projelerde vatandaş parasını alamadı, biz ödedik. Yeni düzenleme ile maketten satış kalkmıyor. Ancak belli bir gayrimenkulunuzun, hesap akışınızın, belli bir cironuzun olması gerekiyor. Gümrük Bakanlığı’nın güven duyması lazım. Biz bu yetkiyi aldık. Eskiden yetki yoktu.

Özsermaye ile bu projeler döner mi? Cironuz nedir?

Finansmanı 2.400 kişi yapıyor. 250 milyon TL’yi müşteri finanse ediyor. Maketten satmada yüzde 15 sizin sermayeniz varsa o iş başarılı olur. Projecilerin hiçbirinin projeyi bitirecek kadar parası olmaz kenarda. Yok öyle bir şey. Öyle bir para olsa çok daha kolay para kazanılan sektörler var. Mesela gemi alırsınız. Bizim 1 milyar TL’ye yakın ciromuz oluyordu. Ama son seneyi sorarsanız 300-350 milyon TL oldu.

Zam yapılacak mı projelere?

Zam eskilere uygulanmayacak. Yenilerde olacak. 1170 daire olan Yaşam Merkezinde 600 daire satmışız. Geri kalan 500’ü yeni fiyattan satacağız. Yüzde 40-50 artış olur.