ERTUĞRUL FİRKATEYNİ’NİN ÖYKÜSÜ KİTAPLAŞTIRILDI

Kitabın tanıtımı dolayısıyla Yapı Kredi Plaza’da düzenlenen ve "Ertuğrul Firkateyni"nden sağ kurtulan denizcilerin yakınlarının da katıldığı toplantıda konuşan Yapı Kredi Emeklilik Genel Müdürü Giray Velioğlu, 2 yıl önce "Ertuğrul Projesi"ne başlarken şehitlerin ve onlara destek veren Japon balıkçıların anılarını canlandırmayı, toplumun bilincini artırmayı ve geçmişe bir nebze sahip çıkmayı amaçladıklarını anlattı. "Özellikle Japon halkının verdiği önemi, orta öğretim ders kitaplarında yer vererek çocuklarına bu olayı aktardığını gördükçe, bizim de yeni kuşaklara ulaştırmanın bir yolunu bulmamız gerektiğini düşündük" diyen Velioğlu, Proje Başkanı Tufan Turanlı’nın önerdiği ve yazdığı çocuk kitabıyla bu konuda önemli bir adım attıklarını düşündüklerini söyledi. Kitabın "Ertuğrul Firkateyni" üzerine yazılan ilk çocuk kitabı olma özelliği taşıdığını belirten Velioğlu, emeği geçenlere teşekkür etti. "Ertuğrul Firkateyni: Japonya’da Bir Türk Gemisi" Projesi Başkanı Tufan Turanlı da kitap fikrini kızı Ada’nın verdiğini belirterek, "Kızım elinde Titanik’i anlatan bir kitapla geldi ve ’Baba sen de bir gemi ile uğraşıyorsun, neden çocuk kitabı yazmıyorsun’ dedi. Ben de Ertuğrul’u çocuklara anlatmanın en iyi yolunun kitap olduğunu düşündüm ve yazmaya başladım" diye konuştu. Kitabın projenin en büyük dönüm noktalarından biri olduğunu ifade eden Turanlı, film yapmayı da düşündüklerini, ancak bunun için biraz zamana ihtiyaçları olduğunu söyledi. Yapı Kredi Emeklilik ve Sualtı Arkeolojisi Enstitüsü ortaklığında, Türkiye Sualtı Arkeolojisi Vakfı’nın desteğinde yürütülen "Ertuğrul Firkateyni" su altı kazısına 2007 yılında başladıklarını, ikinci kazıyı geçen yıl gerçekleştirdiklerini ve üçüncü kazının da 2009 yılını Ocak ayında yapılacağını ifade eden Turanlı, 2 kazıda aralarında çivi, düğme, dürbün objektifi, madeni paranın bulunduğu bine yakın eser çıkardıklarını anlattı. Kazada ölen denizcilerin şehitliğe gömüldüğü, ölmeyenlerin de kurtarıldığı yönünde bilgi sahibi olduklarını belirten Turanlı, "Kazılar sırasında beklemediğim bir şey gerçekleşti ve şehit kemikleri ile karşılaştık. Kemikleri, geçen yıl 18 Şubatta Ertuğrul Şehitliği’nde toprağa verdik" dedi. -"TÜRK BASINI DUYARSIZ"- "Ertuğrul Fırkateyni"nin Türk gemisi olduğuna dikkati çeken Turanlı, kazı çalışmalarının 26 Şubat 2008’de Asahi Shinbun adlı Japonya’nın en yüksek tirajlı gazetesinde manşetten haber olduğunu belirterek, "Türk medyasının duyarsızlığından" yakındı. Bir ayda çıkarılan eserlerin konservasyon ve restitüsyon işlemlerinin bir yıl sürdüğünü dile getiren Turanlı, kazı sırasında çıkarılan eserleri "Gezer Sergi" ile sergilemeyi düşündüklerini kaydetti. Turanlı, "2010 yılı Türkiye’de Japon Yılı olacak. Japon Hükümeti, Türkiye’deki kutlamalara sergi ile gelmeyi düşünüyor" dedi. Ertuğrul Şehitlik Anıtı’nın yanında Türk Müzesi bulunduğunu belirten Turanlı, sözlerini şöyle sürdürdü: "Japonya’nın en güney ucundaki müzede Türkiye’yi anlatan bir Galatasaray futbol takımı renklerine sahip top, nargile, çürümekte olan eski eserler, flamalar, birkaç tane de Ertuğrul Firkateyni’nden eskiden çıkarılan eserler var. Müzenin içeriği çok zayıf, Türkiye hakkında bilgi verme amaçlı broşür bile yok. Kültür ve Turizm Bakanlığı’ndan oraya ülkeyi tanıtan broşür koymasını istiyorum. Orada iyi tanıtım yapmak şart. Hatta müzeyi gezenlerin sayısı bizim kazılardan sonra ikiye katlandı." Çıkarılan eserlerin Japonya’ya ait olduğunu, ancak Türkiye’nin eserleri istemesi durumunda Japonya’nın seve seve vereceğini belirten Turanlı, "Japonlar, şehitlerimizin kemiklerini Türkiye’ye götürmek istemememizi şaşkınlıkla karşıladı. Kemikleri de istesek getirebilirdik ama diğerleri ile birlikte anıtta yatmaları uygun görüldü" diye konuştu. Turanlı, Japonlar’ın, yaptıkları çalışmaları "Türkiye’nin Japonya’da son 10 yılda yaptığı tanıtımlardan daha önemli" bulduğunu ifade etti. Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’ün konu ile yakından ilgilendiğini anlatan Turanlı, Çankaya Köşkü’nde 1,5 saate yakın Cumhurbaşkanı Gül’e proje hakkında bilgi verdiğini bildirdi. Klasik anlamda arkeolojik kazı yapmadıklarını belirten Turanlı, "Amacımız oradaki geminin ve denizcilerin anılarını canlandırmak. Yakınlarına ulaşmak. Bugüne kadar 15 kadar yakına ulaştık" dedi. -"ERTUĞRUL FİRKATEYNİ" FACİASI- Tufan Turanlı’nın kaleme aldığı, Bilgin Adalı’nın çocuklar için uyarladığı ve Mustafa Delioğlu’nun resimlediği 64 sayfalık "Ertuğrul Firkateyni"nin öyküsü şöyle: "Japon İmparatoru Meiji’nin yeğeni Prens Komatsu, 1887 yılında Osmanlı İmparatorluğu’nu ziyaret etti. Prens Komatsu ve heyeti, II. Abdülhamid tarafından Dolmabahçe Sarayı’nda ağırlandı. Bu yakın ilgiden memnun olan Japon İmparatoru, II. Abdülhamid’e teşekkür mektubu, çeşitli hediyeler ve Japonya’nın en büyük nişanı olan, halen Topkapı Sarayı Müzesi Hazine Dairesi’nde teşhir edilen Büyük Krizantem Nişanı’nı gönderdi. II. Abdülhamid’e gönderilen Büyük Krizantem Nişanı’na karşılıklılık esasına uygun olarak Osmanlı İmparatorluğu’nun en önemli nişanı olan ’Nişanı Ali-i İmtiyaz’ gönderilmesi uygun bulundu. Nişan ve hediyelerin takdimi için ise Ertuğrul Firkateyni görevlendirildi. Amiral Osman Paşa yönetimindeki gemi, 14 Temmuz 1889 tarihinde yola çıktı ve 11 ay süren yolculuğunda Marmaris Limanı, Süveyş (Port Sait), Cidde, Aden, Bombay, Kolombo, Singapur, Saygon, Hong Kong, Nagasaki, Kobe limanlarına uğradı. Gemi, 17 Haziran 1890’da Yokohama Limanı’na demirledi ve mürettebatı Japon halkı tarafından coşkuyla karşılandı. Amiral ve emrindeki heyet, İmparator Meiji tarafından Tokyo’daki sarayında kabul edildi ve kendilerine birer nişan verildi. Ertuğrul personeli, Japonya’da kaldığı süre içinde en itibarlı misafirler olarak ağırlandı. Daha sonra gemide kolera hastalığı baş gösterdi ve 17 gün karantina uygulandı. Japonya’da yaklaşık 2 ay kaldıktan sonra Ertuğrul Firkateyni, şiddetli kasırga mevsimi olduğu uyarılarına rağmen 5 Eylül 1890’da dönüş yolculuğuna başladı. 18 Eylül akşamı Oshima Adası yakınında fırtınaya yakalanan 3 direkli yelkenli gemide, önce en kıçtaki direk olan mizana direği çöktü, ancak bu tehlike geçici olarak bertaraf edildi. Saat 23.00 civarında Ertuğrul, Oshima Adası’nın doğu ucundaki kayalıklara çarparak parçalandı. Amiral Osman Paşa dahil 550 denizci hayatını kaybetti, 69 denizci ise ada balıkçılarının olağanüstü çabaları ile kurtarıldı. Oshima köylüleri, kazazedelere sahip çıktı, hastaları tedavi etti, onlara giyecek ve yiyecek sağladı. Ayrıca şehitlerin cesetlerine gereken saygıyı göstererek gömdü. Oshima’daki ilk anıt, bu mezarların bulunduğu yerdedir. Daha sonra kazazedeler, ’Kongo’ ve ’Hiyei’ isimli Japon kruvazörleri ile İstanbul’a gönderildi. Gemiler, 2 Ocak 1891 tarihinde Dolmabahçe Sarayı önünde İstanbul Limanı’na demirledi."