Erkek çocuk saplantısı ortadan kalktı

Türk aile yapısında son 30 yıldaki değişimleri inceleyen bu yılın TÜBİTAK Bilim Ödülü sahibi Koç Üniversitesi öğretim üyesi ve Türkiye Bilimler Akademisi Şeref Üyesi Prof. Dr. Çiğdem Kağıtçıbaşı’nın araştırması, Türkiye’de ‘erkek çocuk saplantısı’nın büyük oranda ortadan kalktığını ortaya koydu.
Oran yarı yarıya düştü
Kağıtçıbaşı’nın 1970’lerde başladığı “Çocuğun Değeri Araştırması”na göre, 1970’lerden 2000’lere, erkek çocuk isteyen aile oranı yüzde 84’lerden yüzde 41’e düştü. Kentli orta ve yüksek sosyoekonomik düzey grubu ailelerin yüzde 58.9’u kız çocuk istiyor.
Bağımlılık yerine bağlılık
Dikkat çeken bir diğer sonuç da kente göçle birlikte sosyal güvenceye kavuşan Türk ailelerin, çocuklarına eskisi gibi bağımlı olmamaları. Ancak Türk ailesi, hâlâ çok bağlı olmasıyla da Avrupalı ailelerden ayrılıyor. Kentli yaşamda ‘tüketici’ konumuna gelen çocuğun maliyeti yükseldike, çocuktan maddi beklentiler de azalıyor.
Batı ailesinden yine de farklı
Ancak bu değişim çocuğun genel değerini azaltmıyor. Kağıtçıbaşı, kentli Türk ailesinde gelişen “Karşılıklı Bağlı Aile Modeli”nin, batıdaki “Bağımsız Aile Modeli”nden de geleneksel tarım toplumunun “Bağımlı Aile Modeli”nden de farklı bir sentez model olduğuna dikkat çekiyor
Ekonomik değeri düştü psikolojik değeri arttı
ARAŞTIRMANIN, 2003 yılındaki sonuçları, çocukların “ekonomik-faydacı değerindeki düşüş” ve “psikolojik değerindeki keskin yükseliş”i gösteriyor. Katılımcıların 1975’de ve 2003’deki çocuk sahibi olma nedenleri karşılaştırıldığında, 2000’li yılların Türkiye’sinde “neşe, zevk, sevgi” gibi psikolojik değerler daha ön plana çıkıyor.