Erdem Başçı yine yanıldı!

Dün enflasyon rakamları açıklandı. Açıklanan enflasyon rakamlarından görüldüki Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı yine yanıldı. Başçı geçtiğimiz günlerde yaptığı enflasyon raporu sunumunda Ekim ayında enflasyonun düşeceğini öngörmüştü ama dün açıklanan enflasyon rakamlarında düşüş değil artış olduğu görüldü.

Hürriyet ekonomi yazarı Erdal Sağlam bugün köşesinde Merkez Bankası Erdem Başçı'nın hiçbir zaman değişmeyen iyimser tutumunu eleştiriyor. Sağlam, Başçı'ya sürekli yanılan aşırı iyimser bir Merkez Bankası algısının beklentileri bozduğunu, artık gerçekçi ve temkinli olmak gerektiğini hatırlatılmasını istiyor.

İşte Erdal Sağlam'ın o yazısı;

Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı, ekim ayı enflasyonuyla birlikte düşüş olacağını belirtirken, 2015 başlarında ise şaşırtıcı bir düşüş olabileceğini söylemişti.

Başçı'nın bunu söylemesinin ardından henüz 1 hafta geçti ve dün açıklanan ekim ayı enflasyonuyla birlikte yıllık enflasyonda düşüş değil artış görüldü.
Ekim ayında tüketici fiyatlarıyla (TÜFE) enflasyon, 1.78 olan ortalama beklentilerin üzerinde, yüzde 1.90 olarak gerçekleşti. Böylece yıllık TÜFE artışı eylül sonunda yüzde 8.86 iken ekim sonunda 8.96'ya çıktı. Ekimde üretici fiyatlarıyla (ÜFE) enflasyon ise yüzde 0.92 olarak gerçekleşirken, yıllık bazda ÜFE artışı çift haneyi geçip, yüzde 10.10 oldu.
Yılın son iki ayındaki muhtemel enflasyonun seyrine gelince; 2013 yılı kasım ayında yüzde 0.01, aralık ayında ise yüzde 0.46 oranlarında TÜFE fiyat artışları gerçekleşmişti. Dolayısıyla bu yılın son iki ayında yıllık enflasyonda düşüş değil artış olması daha muhtemel. Yüzde 9 sınırındaki oran yılsonunda çift haneyi bulur mu derseniz; bunun daha çok kurlar ve enerji fiyatlarındaki seyre bağlı olacağını söyleyebiliriz.
Erdem Başçı geçen hafta Enflasyon Raporu'nu açıklarken, yine değiştirdiği enflasyon koridorunu bu kez 8.9 ortalama, yüzde 9.4 üst sınır olarak açıklamıştı. Bence çift hane bulunmasa da koridorun üst sınırının da yine üstüne çıkılacak gibi gözüküyor.
Başçı aynı toplantıda 2015'in ilk aylarında şaşırtıcı düşüşler olacağını söylemişti. Baz etkisine baktığımızda, yani 2014 Ocak ayı TÜFE oranlarına baktığımızda oranın yüzde 1.98 olduğunu görüyoruz. Bu nedenle ocak ayı sonunda belki yıllık bazda 1-1.5 puanlık düşüş olabilir ama bunun şaşırtıcı bir indirim olacağı şüpheli. Kaldı ki; 2014 Şubat ayı TÜFE artışı yüzde 0.6 idi, yani ilk aydan sonra yine ciddi düşüş olma ihtimali de çok zor.
Merkez Bankası 2014 yılı enflasyon hedefini ilk önce yüzde 5 olarak saptamış, daha sonra adım adım yükseltmişti. Bir süredir çift hanenin eşiğinde dolaşan enflasyon hedefi için Merkez Bankası 2015'de yüzde 6 hedefini veriyor.
Başçı beklentilerin gerçekleşmeyi etkilediğini söylüyor. Doğru ama hedefi tutturmak için gerekeni yapmak yerine, sürekli hedef değiştirerek hem Merkez Bankası itibarının zedelendiğini, hem de yarattığı güvensizlikle beklentilerin yükseltilmesine neden olduğunu unutuyor.

İYİMSER TABLO TERS TEPİYOR

Başçı, 2015'de ciddi düşüş beklerken, "Birikimli kur etkilerinin azalmaya devam etmesi, gıda enflasyonun geçmiş yıl ortalamalarına dönmesi ve başta petrol düşen emtia fiyatlarını enflasyonda düşüşe katkıda bulunacak temel unsurlar" olarak sıralıyor.
Gıda fiyatlarındaki seyir belirsiz; ekim ayında da yüksek seyretti. Kurların bu seyrinin piyasa tarafından düşük görüldüğü, FED faiz artırımının belirginleşmesi ile birlikte, 2.5 TL'ye varacak dolar kuru tahminleri yapıldığını unutmayalım. Petrol başta emtia fiyatlarındaki düşüş ise uzun zaman sürdürülemez gözüküyor. En geç yılın başlarından itibaren yeniden yükselişe geçeceği tahmin ediliyor.
Özetle, temel unsurlarda da Başçı'nın belirttiği kadar iyimser bir tablo yok.  Kaldı ki; İŞİD'e karşı mücadelede, Türkiye ittifaka girip savaşa girse de, girmese de belli ki, ekonomiyi olumsuz etkilemesi muhtemel, sıkıntılı bir süreç bizi bekliyor.
Başçı bu siyasi konuya giremez ama ekonomide de bu kadar iyimser tablo çizmesi yanlış. Başçı'nın, sürekli yanılan aşırı iyimser bir Merkez Bankası algısının beklentileri bozduğunu, artık gerçekçi ve temkinli olmak gerektiğini hatırlaması gerekiyor.