Enflasyonu dindirmenin yolu: Rus yetenek göçü

FINANSGUNDEM.COM – DIŞ HABERLER SERVİSİ

Amerikan Merkez Bankası (Fed), ekonomiyi soğutma ve son 40 yılın en yüksek enflasyonunu dizginleme umuduyla agresif faiz artışlarını sürdürüyor. Amaç, yüksek tüketici fiyatlarının ‘kalıcı’ hale gelmemesi için talebi azaltmak ve artan ücretleri yavaşlatmak. Fed yetkilileri dahil tüm uzmanlar ise bunun Amerikalılar için hiç de sancısız bir süreç olmayacağı noktasında hemfikir. Öyle ki, yolun sonunun resesyona çıkma olasılığının giderek arttığını düşünen Wall Street uzmanları, Fed’in enflasyonu gerçekten dizginlemek için ihtiyacı olan araçlara sahip olmadığını öne sürmeye bile başladı.

Fortune’dan Will Daniel’ın haberine göre, gerçekten de merkez bankaları ekonominin talep tarafını yavaşlatmak için hareket edebiliyorken politikalarının mal, hizmet veya çalışan arzı üzerinde fazla bir etkisi bulunmuyor. Birçok ekonomist ve üst düzey yatırımcı da, enflasyon bulmacasının en önemli parçasının, kıt mal ve emtialarda artan yerli üretimin genişleyen bir iş gücüyle birleşmesi olduğunu savunuyor.

Fed değil, göç enflasyona çözüm olabilir

Finansgundem.com’un derlediği bilgilere göre, enflasyonu düşürmek için Fed’in faiz artırımları dışında ne yapılabileceği üzerine kafa yoran uzmanlardan yeni öneriler gelmeye başladı bile. Pershing Square Capital Management CEO'su Bill Ackman, yüksek enflasyonu evcilleştirmenin çaresini bulduğunu düşünüyor: “Büyük bir Rus göçü dalgası” Ackman, Fed’in değil, ‘göç’ün enflasyona çözüm olabileceğini savunuyor.

Ackman, Twitter üzerinden yaptığı açıklamada, “Enflasyon, talebi azaltarak ve/veya arzı artırarak hafifletilebilir. Fed, kör bir araç olan Faiz oranlarını artırarak ancak talebi azaltabilir. Oysa, faizleri yükselterek talebi yok edip insanları işsiz bırakmak ve resesyona neden olmaktansa, artan göçten faydalanarak ücret enflasyonunu azaltmak daha mantıklı değil mi?” diye soruyor.

Fed, faiz oranlarını artırarak ancak talebi azaltabilir. Oysa, artan göçten faydalanarak ücret enflasyonunu azaltmak daha mantıklı değil mi?

Ücret enflasyonu azaltilabilir

Wall Street devi Carl Icahn ile ateşli tartışmalarıyla tanınan milyarder yatırımcı Ackman, açıklamalarına devam ediyor ve ücretler üzerindeki yukarı yönlü baskıyı azaltmak için Rus göçmenleri kullanmayı öneriyor. Ackman, “Bir Rus yetenek göçünü ABD'ye yönlendirmek gibi önemli siyasi hedeflere ulaşmak için göçmenlik politikasına odaklanmayı neden denemeyelim?” diye yazıyor.

Ackman, “Yetenekli Rusların önündeki engelleri kaldıralım. Yetenekli Ruslar, haksız bir savaşa yem olmadan hemen oradan ayrılmalı. Bunu yapmak ekonomimizi kurtarırken Rusya'nın geleceğini de yok edecektir” diyor.

Ackman'ın yorumları, Putin'in Ukrayna Savaşı’nda savaşmak için 300.000 yedek askerin seferber edilmesi emrini vermesi ve bunun binlerce Rus'un ülkeden kaçmasına yol açmasının ardından gelmesi bakımından anlamlı. Rusya, yalnızca 2022 yılının ilk üç ayında yaklaşık 4 milyon Rus'un daha iyi yaşam koşullarını tercih ederek ülkeyi terk etmesiyle ciddi bir yetenek kaybı yaşıyor. Ackman, ABD'nin iş gücünü artırmaya ve enflasyonla mücadeleye yardımcı olmak için halinden memnun olmayan bu insanların en azından bazılarını kabul etmeye istekli olması gerektiğini savunuyor.

Ackman haklı mı?

Peki Ackman'ın göçün potansiyel olarak enflasyonu düşürme konusundaki görüşü ne derece haklı?

Harvard Kennedy School'da Robert W. Scrivner Ekonomi ve Sosyal Politika Profesörü olan Ekonomist George Borjas tarafından gerçekleştirilen bir Ulusal Ekonomik Araştırmalar Bürosu araştırması, artan göçün, rekabet halindeki ABD’li çalışanların ücretlerini azalttığını ve bunun da enflasyon üzerinde soğutma etkisi yaratabileceğini gösteriyor. Kansas City Fed’den araştırmacılar da, Mayıs ayında yayınladıkları bir makalede, göçün yavaşlamasının yurt içinde ücretleri ve enflasyonu artırabileceğini öne sürüyor.

Ekonomistler ve yatırımcılar açısından ücret artışını yavaşlatmak için daha fazla göçü savunmak mantıksız gelse de, enflasyon kaynaklı ücret artışlarının şirket maliyetlerini olumsuz yönde arttırdığı ve bunun da fiyatları daha da yükselttiği bir ücret-fiyat sarmalının eninde sonunda enflasyonu kontrol etmeyi imkansız hal getirerek işlerin daha da kötüleşmesine yol açmasından korkuluyor.

IMF'nin eski baş ekonomisti Olivier Blanchard ise geçen hafta yaptığı açıklamada ABD'nin zaten bir ücret-fiyat sarmalı yaşadığına inandığını söylüyor ve bu trendi durdurmanın büyük olasılıkla önemli iş kayıpları gerektireceği konusunda uyarıyor.

Fikir değişikliği

Ackman'ın faiz artırımlarıyla resesyona neden olma riskini iyiden iyiye artıran Fed hakkındaki son yorumları, son birkaç aydaki düşüncesinde sarsıcı bir değişimi de temsil ediyor. Haziran ayında Ackman, yetkililerin enflasyonla mücadele konusundaki isteksizliği nedeniyle kurumun itibarını kaybettiğini öne sürerek, 75 baz puanlık bir faiz artırımı ile Fed'i daha da agresif olmaya çağırmıştı.

Ackman dileğine kavuştu. Fed, Haziran ayında oranları 75 baz puan artırdı, ardından Temmuz ve Eylül aylarında iki kez daha 75 baz puanlık artışla faiz artırımlarına devam etti. Bu, 1980'li yıllardan bu yana ABD’nin para politikasında sıkılaştırmaya gitme deneyimleri arasında en şiddetlisi ve en yüksek ivmelisi olarak öne çıktı.

Ancak Ackman, gösterdiği yol uygulanmış olsa da bugün Fed’i aşırıya kaçıyor olabileceği konusunda uyarıyor ve yeni yöntemler öneriyor. Bunda, S&P 500'ün sadece bu ay yüzde 10'dan fazla düşmesi ve giderek daha fazla ekonomistin resesyonun yakın olunduğunu iddia etmesiyle bir ilgisi olabilir.

Enflasyon cini şişeden çıktı, tekrar girmesi yıllar alabilir

Powell: Enflasyon yüzde 2’lik hedefin çok üzerinde

Schnabel: Enflasyon yükselmeye devam edecek

İsrail Rusya'dan gelecek olası göç dalgasına hazırlanıyor