Enerjide yıla damgasını vuran yatırım: Star Rafineri

STAR Rafineri Genel Müdürü Mesut İlter, rafinerinin 19 Ekim’deki açılışından bu yana ünitelerin test aşamalarını tamamlayarak kademeli bir şekilde devreye alındığını belirterek, "Hedefimiz, 2019’un başında tam kapasiteye çıkmak. Şu anda ilk ürünleri ürettik ve ürettiğimiz ürünleri de ocak ayından itibaren piyasaya, tüketicilerin kullanımına sunmaya başlayacağız." dedi.

İlter, 6,3 milyar dolar maliyetle Aliağa'da devreye giren ve tek kalemde en büyük yatırımlardan biri olan SOCAR Türkiye’nin iştiraki STAR Rafineri’deki son gelişmelere ilişkin AA muhabirinin sorularını yanıtladı.

Rafinerinin 19 Ekim’de Türkiye ve Azerbaycan cumhurbaşkanlarının katılımıyla açıldığını anımsatan İlter, daha sonra test çalışmaları tamamlanan ünitelerin kademeli olarak devreye alındığını söyledi.

İlter, STAR gibi büyük ve modern rafinerilerde her şeyin bir anda devreye giremediğini, komplike süreçlerin izlendiğini ve rafineride bin 200 döner ekipman, 50 binin üzerinde kontrol sistemi olduğunu anlattı.

STAR Rafineri’nin dünyada en son teknoloji kullanan ve Endüstri 4.0’a hazır bir tesis olduğuna işaret eden İlter, "Birimler birbirine bağlı bir zincir şeklinde devreye alınıyor. Biz de planlarımız doğrultusunda çalışmalarımıza devam ediyoruz. Test çalışmaları sırasında, maliyetlerimizi etkileyecek majör bir problemle karşılaşmadık." diye konuştu.

"RAFİNERİDE BİN 100 İSTİHDAMLA OPERASYON SÜRECEK"

Söz konusu süreçlerin tamamlanmasının ardından yıl başında tam kapasiteye ulaşmayı hedeflediklerini aktaran İlter, rafinerinin geleceğine ilişkin olarak şu bilgileri paylaştı:

"Hedefimiz, 2019’un başında tam kapasiteye çıkmak. Şu anda ilk ürünleri ürettik ve ürettiğimiz ürünleri de ocak ayından itibaren piyasaya, tüketicilerin kullanımına sunmaya başlayacağız. Rafineri tam kapasite devreye girdiğinde her ürünü aynı anda üretmek zorundayız. Bu yüzden tüm ürünler aynı anda ortaya çıkmış olacak. STAR’ın kuruluş felsefesinde petrokimya entegrasyonu da olduğu için ilk ürünü sembolik olması açısından kardeş kuruluşumuz olan Petkim’e vermek istiyoruz."

Daha önce basına yansıyan ve rafinerinin tam kapasiteye çıkmasının geciktiği yönündeki haberlerin doğru olmadığını belirten İlter, çalışmaların planlandığı şekilde devam ettiğini bildirdi.

İlter, rafinerideki işe alım süreçlerini de tamamladıklarını dile getirerek, bundan sonra bin 100 kişilik istihdam ile operasyonun süreceğini kaydetti.

"STAR İÇİN TOPLAM YATIRIM 7 MİLYAR DOLARI BULACAK"

İlter, 6,3 milyar dolar yatırım bedeli olan rafineri için bu miktarın yaklaşık yüzde 90’nın hayata geçirildiğini ifade ederek, önümüzdeki dönemde SOCAR Türkiye ve STAR Rafineri’nin planladığı başka yatırımlarının olduğunu da söyledi.

Söz konusu yatırımlardan birinin ikinci petrokimya tesisi olduğunu, diğer taraftan STAR Rafineri’nin depolama kapasitesini artırmaya yönelik bazı yatırımlarının da olacağına dikkati çekerek, "İkinci petrokimya tesisi ve rafinerinin depolama kapasitesini de artırmaya yönelik planlalarımızla birlikte STAR için toplam 7 milyar doları bulacak yatırımlar, 2021’e kadar devam edecek." ifadesini kullandı.

STAR Rafineri’nin devreye alınmasının hemen ardından SOCAR Türkiye’nin Aliağa yarımadasındaki yatırımlarını kapsayacak şekilde “özel endüstri bölgesi” statüsü verildiğini hatırlatan İlter, bu sayede artık tek muhataplarının Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı olduğunu ve izin süreçlerinin de kısalmasını beklediklerini söyledi.

İlter, böylece yatırımcı olarak artık önlerini daha rahat görebileceklerini, aynı zamanda bazı teşviklerden de yararlanabileceklerine dikkati çekti.

"YENİ KANUN TEKLİFİ BAZI RAFİNERİLERİ OLUMSUZ ETKİLEYEBİLİR"

Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde alt komisyona sevk edilen 5015 Sayılı Petrol Piyasası Kanunu ile İlgili Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifinin rafineri sektörüne olası etkilerini de değerlendiren İlter, dünyada yüzlerce petrol çeşidi olduğunu ve her petrolün kalitesine göre fiyatlandığını anlattı.

Türkiye’nin ulusal mevzuatına göre yerli petrolün ülke içinde rafineriler tarafından işlendiğini ve daha önce yerli petrolün fiyatında Ras Gharib petrolünün baz alındığını aktaran İlter, şunları kaydetti:

"Yeni düzenlemeyle Arap Heavy petrolünün fiyatının baz alınması öngörülüyor. Ras Gharib petrolüyle Arap Heavy petrolünün varili arasında 3,5-5 dolarlık fiyat farkı var. Yani bu teklife göre yerli petrolün fiyatı artacak. Bu da bazı rafinerilerin maliyetlerinde bir miktar artışa yol açabilir. Biz şu anda STAR Rafineri’de yerli petrol kullanmıyoruz ve 2019 yılı içinde de kullanmayacağız. İleride belki kullanabiliriz. Sonuç olarak bu teklif yasalaşırsa bazı rafinerileri olumsuz etkileyebilir.”

Yıllık ortalama 10 milyon ton ham petrol işleme kapasitesi bulunan STAR Rafineri, tam kapasiteye çıktığında yaklaşık 5 milyon ton dizel, 1,6 milyon ton jet yakıtı, 1,5 milyon ton nafta, bir milyon ton reformat, 700 bin ton petrokok, 300 bin ton LPG ve 200 bin ton civarında kükürt üretecek.

Rafinerinin, Türkiye’nin cari açığının azalmasına yıllık ortalama 1,5 milyar dolarlık katkısı olacağı hesaplanıyor.