Emlak satışından caymanın kuralları

28 Mayıs’ta yürürlüğe giren Yeni Tüketici Kanunu birçok sektörde olduğu gibi gayrimenkul sektöründe de devrim niteliğinde yenilikler getirdi. Ruhsat almadan konut satışları yasaklayan ve bina tamamlama sigortası ile yarım inşaatların önünü kesen yasa, ev sahibi olan tüketicilere cayma hakkı tanıyor. Yeni yasa ise 14 gün içinde nedensiz ve cezasız cayma hakkı verilirken, proje teslimine kadar sözleşme bedelinin yüzde 2’si ödenerek ev şirkete iade ediliyor. Evde cayma koşullarının detaylarını Gayrimenkul Hukuku Derneği Başkanı Avukat Ali Güvenç Kiraz ile masaya yatırdık. Evden cayma koşulları ve yolları şöyle:
 
14 GÜN SINIR
 
Vatandaş konut projesinden bir yer satın almak istediğinde satış vaadi sözleşmesi imzalayacak ve bu satış vaadi sözleşmesi tapuya şerh verilecek. Eğer14 gün içerisinde karar değiştirirse hiçbir gerekçe göstermeksizin tek taraflı sözleşmeden vazgeçebilecek.
Ev alan kişi cayma hakkını noterden veya iadeli taahhütlü mektup yoluyla bildirmek zorunda. Cayma hakkını kullanma süresi satış vaadi sözleşmesi imzalanmış kredili olmayan bir satışta sözleşmeden itibaren 14 gün, bankadan kredi ile konut satın alınmışsa konut kredi sözleşmesi imzasından sonra 14 gün için geçerli.
Bankadan kredi yoluyla satış sözleşmesi imzalanmış ve 14 gün içinde vatandaş sözleşmeden cayması halinde bankada herhangi bir dosya masrafı, faiz, komisyon ve benzeri masraf alamayacak.
 
Cayma hakkının kullanılması durumunda, tüketiciye iade edilmesi gereken tutar ve tüketiciyi borç altına sokan her türlü belge cayma bildiriminin satıcıya ulaştığı tarihten itibaren en geç 14 gün içinde tüketiciye geri verilecek. Yine satıcı tarafından ödenen bedel 10 gün içinde iade edilecek.
Vatandaş projenin teslim tarihine kadar sözleşmeden belli bir cezai şart ve masraf ödeyerek dönebilecek. Bunun için yine noterden veya iadeli taahhütlü mektup yoluyla başvuru yapılacak.
 
İFLAS EDENE CEZA YOK
 
Sözleşmeden vatandaşın dönmesi durumunda satış nedeniyle oluşan vergi, harç ve benzeri yasal yükümlülüklerden doğan masraflar ile sözleşme bedelinin yüzde 2 kadar tazminatın ödenmesi vatandaştan istenebilecek.
Tüketicinin vefat etmesi halinde mirasçıları vazgeçme hakkını kullanırken tazminatsız ve cezai şartsız uygulamadan faydalanacak.
Tüketici iflas ettiğini ya da ödeme güçlüğü çektiğini kanıtlarsa yüzde 2 cezayı ödemeyecek.
Konut alan kişi taksitlerini yeniden yapılandırmak ister ve satıcı bunu kabul etmezden sözleşmeden dönme tazminatsız ve cezai şartsız olacak.
 
OFİSLER KAPSAM DIŞI
 
Sözleşmeden dönülmesi durumunda, tüketiciye iade edilmesi gereken tutar ve belge, dönme bildiriminin satıcıya ulaştığı tarihten itibaren en geç 90 gün içerisinde tüketiciye geri verilecek. Satıcı tarafından da tüketiciyi borç altına sokan her türlü belge ve ödenen bedel 10 gün içinde iade edilecek.
Müteahhit tarafından projede yapılacak olan değişikliklerin tüketici onayına tabi olacak. Tüketici proje tadilatını onaylamazsa tazminatsız olarak sözleşmeden dönme hakkını kullanacak.
Cayma hakkı ticari üniteler, ofis ve dükkanları kapsamıyor. Ticari şirketler de kendi üzerlerine konut almak istediklerinde bu haklardan faydalanamıyor.

Gülistan Alagöz / Hürriyet