Emisyonlar dünyada alarm veriyor

Küresel elektrik talebi bu yılın ilk yarısında salgın öncesi seviyesine göre yüzde 5 yükselirken, bu büyümenin yüzde 43’ünün kömür santrallarından karşılanmasıyla elektrik sektöründen kaynaklanan emisyonlar yüzde 5 artış gösterdi. Londra merkezli düşünce kuruluşu Ember tarafından hazırlanan Küresel Elektrik Sektörü İncelemesi raporunda, elektrik talebinin yüzde 87’sini temsil eden 63 ülkenin elektrik verileri analiz edildi. Dünya, salgınının olumsuz etkilerinden toparlanırken, rapor temiz enerji dönüşümünün ne şekilde gerçekleştiğini ortaya koymak üzere 2021’in ilk 6 ayı ile 2019’un aynı dönemini karşılaştırdı.

YENİDEN ARTIŞA GEÇTİ

Buna göre, küresel ölçekte elektrik sektörü kaynaklı emisyonlar geçen yıl, salgını önlemek için alınan tedbirler sonucunda görülen rekor düşüşün ardından yeniden artışa geçti. Küresel elektrik talebinin bu yılın ilk 6 aylık döneminde salgın öncesi seviyesine göre yüzde 5 yükselmesi ve bu büyümenin yüzde 43’ünün kömür santrallarından karşılanması, emisyonlardaki artışta etkili oldu. Elektrik talebindeki artışın yüzde 57’si ise rüzgar ve güneşten karşılandı. Doğalgazın elektrik üretimindeki payı değişiklik göstermezken, hidroelektrik ve nükleerden elektrik üretiminde bu yılın ilk yarısında ufak çaplı düşüş görüldü. Ocak-haziran döneminde rüzgar ve güneşten elektrik üretiminin payı ilk kez küresel elektrik üretiminin 10’da birini karşıladı ve nükleer santralların elektrik üretimini geride bıraktı.

RÜZGAR VE GÜNEŞİN PAYI YÜZDE 13

Türkiye’de ise bu yılın ilk yarısında rüzgar ve güneşin toplam elektrik üretimindeki payı yüzde 13’e yükseldi. Kömürden elektrik üretiminde yüzde 1 artış olmasına rağmen, kuraklık nedeniyle hidroelektrik santrallarının elektrik üretimindeki düşüşü ve doğalgazın hidroelektriği ikame etmesi nedeniyle elektrik üretimi kaynaklı emisyonlar bu yılın ilk yarısında 2019’un aynı dönemine göre yüzde 19 yükseldi.

ÇİN, MOĞOLİSTAN VE BANGLADEŞ ÖNE ÇIKTI

Birçok ülke salgın sonrasında yeşil bir ekonomik toparlanma ve ekonomilerini yeni yeşil düzenin norm haline geldiği doğrultuda ilerletme sözü vermesine rağmen, elektrik talebi artarken karbon emisyonlarında düşüş sağlayamadı. ABD, Avrupa Birliği (AB), Japonya ve Kore gibi birçok ülkede rüzgar ve güneşin kömürü ikame etmesi sonucunda elektrik sektöründeki karbon emisyonlarında salgın öncesine göre düşüş yaşandı fakat bu düşüş elektrik talebindeki artışın baskılanması sonucu ortaya çıktı. Elektrik talebinin ve karbon emisyonlarının artış gösterdiği ve ‘gri toparlanma’ gerçekleştirilen ülkelerin çoğunluğu Asya’da yer alırken, Çin, Moğolistan ve Bangladeş elektrik talebindeki artışı kömürle karşılayan ülkeler olarak öne çıktı.