Efsane yatırımcı Rogers'dan kriz uyarısı

2000’li yıllar boyunca başta petrol olmak üzere bütün emtia ve tarım ürünleri fiyatlarında büyük bir yükseliş gözlendi. Çin ve Hindistan gibi yüksek nüfuslu ülkelerde gözlenen ekonomik büyüme bu ürünlere olan talebi artırdı ve fiyatların yükselmesine neden oldu.

Gazete Habertürk'ün haberine göre, 2008 yılında gıda fiyatları tarihin en yüksek düzeylerine ulaştı. Altın ve petrol gibi değerli maddeler de tarihinin en yüksek değerini kazanırken ABD Doları’nın değeri hemen hemen bütün diğer para birimleri karşısında önemli ölçüde düştü. Buna paralel olarak 2008 yılında Amerika Birleşik Devletleri’ndeki konut fiyatlarında büyük bir düşüş yaşandı. Sürekli olarak yükselen konut fiyatları piyasalarda aşırı derecede iyimser bir hava yaratmış, bankaların düşük gelirli ailelere konut almak için kolayca kredi sağlamalarına yol açmıştı.

Konut fiyatları inişe geçince birdenbire subprime mortgage (yüksek risk ve yüksek faizli kredi) denilen bu kredi piyasası çökmüş, kredi faizlerini ödeyemeyen düşük gelirli ailelerin iflas etmelerine ve konutlarına el konulmasına neden olmuştu. ABD’deki kriz kısa zamanda Avrupa’ya da sıçradı. İzlanda’nın 3 büyük bankası iflas etti. 2008 yılında İzlanda Kronası Euro’ya karşı yüzde 40 değer kaybetti ve İzlanda’daki enflasyon oranı yüzde 15’e ulaştı. İngiltere’deki konut piyasası da aynen ABD gibi büyük bir düşüşe geçti. 2008 krizi Türkiye’de de yoğun bir biçimde hissedildi.

ROGERS: KURUMLAR ORTADAN KALKACAK

Amerika’nın kuruluşundan bu yana, her 4 ya da 7 yılda bir finansal sorunlar yaşandığını aktaran Jim Rogers, yaşanan son krizin üzerinden 8 yıl geçtiğinin altını çizdi. Rogers, “2008 yılındaki krizin nedeni borçlardı. Şimdi yaşananlar, o zamanki borçlara kıyasla çok daha büyük. Federal rezervler, Amerika Merkez Bankası, bilanço 2008’e göre 5 kat arttı” diye konuştu.

Rogers, “İşler kötüye gittiğinde, insanlar Batı medeniyetinin çökmemesi için kurtarılmayı talep edecekler. FED’de buna karşılık, bir şeyler yapma ihtiyacı hissedecek, fakat atılacak adımlar işe yaramayacak” dedi. Rogers, Batı medeniyetinin yaşanacak finansla krizle birlikte çökme ihtimaline karşı Asya’ya taşındığını ve çocuklarına Mandarince öğrettiğini de sözlerine ekledi.

YELLEN'İN ÖMRÜ KISA OLUR

71 yaşındaki ABD Merkez Bankası Başkanı Janet Yellen “Bankacılık sektörü ile ilgili reformlar sayesinde yaşam süremiz boyunca kriz yaşayacağımıza inanmıyorum” dedi. 75 yaşını dolduran ünlü yatırımcı Jim Rogers ise aksine yakın gelecekte piyasalarda büyük bir kriz yaşanacağını ifade etti. İki zıt görüş sosyal medyada “Rogers haklı çıkarsa Yellen’in ömrü kısa” yorumlarını beraberinde getirdi.

KRİZ ANİDEN ÇIKAR 

Roger, muhtemel çıkacak bir krizin, hayatında gördüğü bütün krizlerden daha büyük olabileceğini vurguladı. İstediklerine değil, dünyadaki gelişmelere yatırım yapmayı tercih ettiğini belirten Rogers, Amerika’daki hisselerin bazılarının balona dönüştüğünü ifade ederek, “Balonlar büyümeye devam edecek ama sonrasında patlayacak” dedi. 2007 yılında İzlanda ve İrlanda piyasalarındaki çöküşün önemsenmediğini hatırlatan ABD’li yatırımcı Rogers, Bear Sterns ve Lehman Brothers gibi finans kuruluşlarının iflasının tesadüf olmadığını belirterek, “Piyasa çöküşleri, piyasalara dikkat edilmeyen zamanlarda meydana gelir” dedi.