Dünyayı değiştiren 10 pandemi trendi

FINANSGUNDEM.COM - DIŞ HABERLER SERVİSİ

Korona virüs pandemisinin ortaya çıkmasıyla birlikte önde gelen hisse endeskleri ard arda rekorlar kırmaya başladı. Hükümetlerin eşi benzeri görülmemiş seviyelerdeki teşvikleri ise 2008 finansal krizinin ardından gelen teşvikleri geride bıraktı. Pandemiyle birlikte gelen birçok değişimle birlikte, nelerin kalıcı olacağını görmek henüz zor. İşte hayatımızı değiştiren 10 pandemi trendi.

1. Bireysel yatırımcıların yükselişi

Son iki yıl oldukça stresli geçti. Stresli durumlar ise genellikle aşırılıkları beraberinde getiriyor. Bu durumda pandemi tüm alanlarda hayatımız üzerinde bir baskı oluşturdu ve yeni alışkanlıklar edinmemize neden oldu. Bireysel yatırımcıların yükselişi ve uzaktan çalışmanın normalleşmesinin kalıcı trendler arasında olması bekleniyor. Ancak sosyal medya üzerinden organize olan yatırımcıların tercih edilmeyen hisseleri yükseltmesi ve kripto paralara akın etmesi gibi balonlar, değişkenlik göstermeye devam ediyor.

2. Dijital ekonomi sonsuza dek değişti

Pandeminin beraberinde getirdiği en önemli ve kalıcı olma ihtimali en yüksek trendlerden bir tanesi de dijitalleşmenin yaygınlaşması ve hız kazanması oldu. Evden çalışma trendi yükselişe geçerken, kurumlar da yeni yazılımları entegre etmek amacıyla yatırımlarını hızlandırmak durumunda kaldı. Teknoloji toplumun daha vazgeçilmez bir parçası olurken, işbirliği yazılımları, bulut teknolojisi ve dijital ödeme hizmetleri de hızlı bir gelişme gösterdi. Bunun karşısında finans, sağlık ve freelance ekonomilerde ani bir hızlanma gerçekleşti.

3. Tüketici harcamaları yeni rekorlara yükseldi

Tüketici harcamaları hem ekonomik büyümenin hem de hisse fiyatlarının en önemli itici güçlerinden bir tanesi. Hükümetlerin sağladığı teşvikler sayesinde ve sıfıra yakın faiz oranlarıyla ekonomi yükselişe geçmeye başladı. 

Forbes’un haberine göre aşılama çalışmalarının hızlanması da yeni normal arayışındaki ailelerin evlerinden çıkmasında rol oynadı. Bu koşullar 2008 yılında yaşanan resesyonla oldukça büyük farklılıklara işaret ediyor. O dönemde tüketiciler borç yükü, batık krediler gibi baskılar altındaydı. Bankacılık sistemi pandemi boyunca, sermayelerini korumaları için yürürlüğe konan düzenlemelerle birlikte ayakta kaldı. Bu nedenle tüketici harcamaları da yükselmeye devam etti.

4. Birikimlerde artış

Tüketicilerin harcamaları artarken, birikimleri de yükseldi. 2019’un aralık ayı ile 2020’nin nisan ayı arasında tüketici birikimleri %7,2’den %33,7’ye çıktı. Aynı dönemde harcamalar ekonomi yavaşlarken %12,6 düşüş gösterdi. İşsizlikte de artışlar görüldü. Ancak bu trend karanlık bir sırrı gizlemeye devam ediyor. Yüksek gelirli aileler masrafları kısarak birikim yapmaya devam etse de, düşük gelirli aileler halen pandemi öncesi seviyelerde harcama yapıyor. Orta üst sınıf ailelerin aksine, bu ailelerin gelirleri birikim yapmak için yetersiz kalıyor.

5. ABD Merkez Bankası (FED) borsalarda rekoru tetikledi

Borsaların pandemi döneminde gösterdiği tarihi yükselişlerin en büyük nedenlerinden bir tanesi FED’in hamleleri oldu. Jerome Powell’ın başkanlığındaki merkez bankası, resesyonla mücadele amacıyla sıfıra yakın faiz oranları da dahil olmak üzere birçok politikayı devreye koydu. FED ilk aşamada ekonomiyi ayakta tutmaya odaklanmıştı. Ancak şimdi bu politikaları geri çekmek için adım atmaya başladı. Bu nedenle de borsalarda düşüş beklentisi yükseldi.

6. Enflasyonda yükseliş

FED şimdi yükselen enflasyonla da mücadele etmek zorunda. finansingundemi.com'un derlediği bilgilere göre ekim ayında ABD’de enflasyon, son 31 yılın en yüksek seviyesine ulaştı. Tüketici fiyatlarında %6,2 artış görüldü. Bu durum FED’in tehlikeli bir yolda yürümesi gerektiğine işaret ediyor. Son 30 yılın en yüksek enflasyonu, harcamaların artmasıyla ve tedarik zincirindeki sorunlarla tetiklendi. Diğer yandan pandeminin ilk döneminde beş milyonun üzerinde istihdam kaybı oluştu. FED şimdilik enflasyona müdahalede bulunmuyor ve istihdam piyasalarında toparlanmayı bekliyor.

7. Tahvil piyasaları FED’in hamlelerine tepki verdi

FED’in pandemi politikalarının bir başka etkisi de, uzun vadeli faiz oranlarında artış oldu. Hızlı büyüme görülürken ve FED %2’lik enflasyon hedefini esnetirken yatırımcılar da bu yaklaşımdan fayda sağlamayı bekliyor. Yüksek getirili kurumsal tahviller ve gelişen ülke menkul kıymetleri, bazı yatırımcılar için özellikle çekici görünüyor.

8. Yeni yatırımcı sayısında yükseliş

Pandeminin en önemli trendlerinden biri de bireysel yatırımcı sayısındaki ani yükseliş oldu. Bireysel yatırımcılar 2020 ve 2021 yıllarında borsalara milyarlarca dolar yatırım yaptı. Yeni yatırımcı akınının nedenlerinden bir tanesi de kullanımı oldukça kolay olan ve ücretsiz işlem yapma imkanı tanıyan mobil yatırım uygulamalarının yükselişi oldu. Yatırımcıların birçoğu genç kuşaklar arasında yer adlı. Y kuşağı şimdi en büyük iş gücünü oluşturduğu için bu kuşağın yatırımları borsaların geleceğini de belirleyecek.

9. Yatırımcılar kazananlara yöneldi

Pandemi döneminde yatırımcılar borsaların kazananlarına yöneldi. Bunlar arasında teknoloji hisseleri, sosyal medya kullanıcılarının yükselttiği hisseler ve kripto para yatırımları yer aldı. Yükselen hisselere yatırım yapmak içgüdüsel bir hamle olsa da, oldukça riskli. Borsalarda bir düzeltme görüldüğü takdirde yatırımcılar birikimlerinin büyük bir bölümünü kaybedebilir. Bu trend ise uzun vadede ortadan kaybolacak gibi görünmüyor.

10. Risk iştahı arttı

Yakın zamanda hisselerin yenilmez olduğu düşüncesinin yanlış olduğunu gösteren gelişmelere ve FED’in “yüksek risk iştahına” karşı yaptığı uyarıya rağmen, bireysel yatırımcılar riskten vazgeçmiyor.

Dolar 11 TL'yi aştı

Sürdürülebilir yatırımların etkisi hafife alınıyor

Faiz kararı sonrası piyasalar ne tepki verdi?