Dünya pilot borsasına korona virüs darbesi

Avrupa Hava Seyrüsefer Teşkilatı'nın (Eurocontrol) raporuna göre geçtiğimiz ay virüsün etkisiyle uçuş trafiği Avrupa'da yüzde 0.4 azaldı. Raporda, koronavirüsü etkisiyle yaşanan uçuş trafiğindeki düşmenin şubat ayında da devam edebileceği belirtildi. Geçtiğimiz şubat ayında bir önceki yılın aynı dönemine göre ticari yolcu ve kargo trafiği yüzde 4,3 düştü.

Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği(IATA), çoğunluğu Asya-Pasifik ülkelerinde olmak üzere dünya genelinde havayolu şirketlerinin 2020 yılındaki ciro kaybının 30 milyar dolar olacağı duyururken, toplamda 70 havayolu şirketi Çin’e uluslararası uçuşlarını iptal etti.

Yıllık 320 bin dolar kazançla pilot arıyorlardı, personel azaltmaya başladılar

Türkiye’de dahil dünya genelinde birbiri ardına başta Çin olmak üzere bazı noktalara sefer iptalleri, özellikle dünya havacılık istihdamına olumsuz yansıyacak.

Özellikle Çin'in havacılık sektöründe de çok hızlı büyümesi ülkede pilot açığına yol açıp, Çin havayolu şirketlerinin ülkeye pilot çekebilmek için kârdan pay, konut yardımı ve yıllık 320 bin dolara varan kazançlarla pilot transferine başlaması, dünyada pilot ücretlerini de pilot borsasını da altüst etmişti.

Gelecek 20 yılda ise 110 bin yeni pilota ihtiyaç duyan Çin'de havayolu şirketleri ülke içinde pilot ihtiyacını karşılayamayınca çareyi yurt dışından pilot transferinde bulmuştu.

Çin'deki yabancı pilotlar ülkelerine dönüyor

Körfez ülkelerinin pilot transferlerinin de önüne geçen transferler, Çinli havayolu şirketlerinin korona virüs etkisiyle gelir kaybı ve sefer iptalleri nedeniyle rafa kaldırıldı. Zengin Körfez ülkelerine transfer olan pilotlar, Çin'in yolunu tutmaya başlaması Türkiye'nin de aralarında olduğu birçok ülkeyi olumsuz etkilemişti.

Türkiye’den de yabancı pilotlardan Çin ve Körfez havayollarının yolunu tutmuştu. Çoğunluğu Çin’de olmak üzere dünya genelinde havayolu şirketleri, kapasitelerini, uçaklarını ve personellerini azaltmaya başladı. Çin’deki pilotlar gelirlerinin azaldığını açıkladı.Birçok yabancı pilot da Çin’den ülkelerine geri dönmeye başladı.

25 bin çalışanını izine gönderiyor

ABD havayolu şirketlerinden United’ın Çin'e olan talebinin tamamen çöktüğünü ve havayolunun geri kalan Pasifik rotalarında virüs nedeniyle yüzde 75 oranında azaldığı belirtildi. United Airlines, pilotlarına düşük ücretli bir aylık izin verecek.

Uluslararası Havayolu Pilotları Derneği Başkanı Todd Insler da, “United şu anda Nisan ayında ayda 50 saat ücret karşılığında izin sunuyor” dedi. Pilotların ise normalde ayda 80 saat çalıştığı belirtildi. Hong Kong merkezli havayolu şirketi Cathay Pacific, 237 uçağından 120’sini filodan çıkarırken, Mart ayında yapılması planlanan seferlerin yüzde 75’ini iptal etti ve 25 bin çalışanı da ücretsiz izne çıkarmayı planlıyor. Vietnam Havayolları da 40 uçağını filodan çıkardı. Yabancı uyruklu pilotları da ücretsiz izin vereceği belirtildi. SAS Scandinavian Airlines’ın da, işe alımları durdurduğu, personel ve yönetiminde de kesintilere gideceği bildirildi.

Kritik seviyede olmayan her harcamayı gözden geçirecek olan şirketin, çalışanlarını izne çıkaracağı, erken emekli edebileceği ve geçici olarak çıkarabileceği söyleniyor.

Uçak alımlarını da etkileyecek

Dünyanın en büyük havacılık pazarı olma yolunda ilerleyen Çin Halk Cumhuriyeti'nde 2009 yılından 2017 yılına kadar yolcu sayısı yüzde 140 gibi rekor artışla 500 milyon yolcuya çıkmıştı. Ülkede 9 büyük, 36 küçük ve 9 da kargo taşımacılığı yapan havayolu şirketi var. Ülkede 229 ticari havaalanı bulunuyor. Çin'de gelecekte iç hat pazarının dünyanın en büyük pazarı olması bekleniyor.

ABD uçak üreticisi Boeing'in tahminlerine göre, gelecek 18 yılda Çinli şirketlerin çeşitli kategorilerde 7 bin üzeri uçak satın alacağı, sektöre ayrılacak kaynağın ise 1 trilyon doların üzerinde olacağı belirtiliyordu. Koronavirüs nedeniyle talebin düşmesi nedeniyle Çinli şirketlerin gelir kaybının uçak alımlarını da etkileyeceği belirtildi.

Kabini de etkileyecek

Korona virüs, kokpitin yanı sıra kabin görevlisi alımını da etkileyeceği belirtildi. Özellikle Körfez ülkelerinden Türkiye’ye kabin personeli alımı için gelen şirketlerin sefer iptalleri sonrası uçakların yere indirmesiyle beraber kabin personeli fazlalığı da ortaya çıktı. Şirketlerin alımları durduracağı öğrenildi.

Türkiye'deki pilot borsasına da yansıması olacak

Özellikle dünya genelinde pilot transferlerinin durmasının zincirleme etkisi Türkiye’ye de pilot istihdamına yansıması olacak. THY’nin Boeing 737 Max tipi 12 uçağının zorunlu olarak yerde olması sonrası şirket pilot alımlarını durdururken, Atlasglobal’in de uçuşlarını durdurması sonrası Türkiye’de pilot istihdamına olumsuz etkisi olacağı belirtildi.