Doları temerrüt riski tehdit ediyor

ABD’nin en büyük bankaları arasında yer alan Bank of America Merril Lynch’in doların karşılaştığı risklere dair bir rapor yayımladı. Bankada görevli stratejist John Shin’in imzasını taşıyan raporda, dünyadaki merkez bankalarının döviz rezervlerinin yüzde 62’sinin dolarda tutulduğu belirtilerek, doların halen küresel rezerv para birimi olduğu vurgulandı.Doların rezerv para birimi olmasında ABD’nin ticaret ortaklarının, finans piyasalarının derinliğinin ve para birimine güvenin etkili olduğu belirtilirken, doların karşılaşabileceği risklere de dikkat çekildi. Rapora göre, doların karşılaşabileceği iki büyük tehlikenin her biri ABD kaynaklı.

Raporda, “Bize göre doların rezerv para birimi özelliğine karşı en yakın tehdit ABD’nin temerrüde düşmesine yol açabilecek politik meselelerdir” ifadelerine yer verildi. Shin’e göre doları tehdit edecek diğer bir unsur da ABD’de enflasyonun yükselmesi. Ancak enflasyonda şu sıralar görülen gerileme, bu riskin etkisini azaltıyor. BofA Merrill Lynch stratejisti Shin, Fed’in parasal genişleme programının doların rezerv para birimi olma vasfına dair endişeleri artırsa doların rolüne dair fazla bir azalma olmadığına dikkat çekiyor. Shin’e göre doların bu anlamda güçlü bir rakibi olmaması da rezerv para biriminin yakın gelecekte önemini muhafaza etmesini sağlayacak. Rezerv para birimi olarak en yakın rakip euro, merkez bankalarında tutulan döviz rezervinin yüzde 24’ünü oluşturuyor.

Euro/dolar için 1.25 tahmini

ABD’nin dünyanın en büyük ekonomisi olduğunu ve Euro Bölgesi’nden büyük olmaya devam edeceğini belirten Shin, özellikle kriz dönemlerinde Amerikan Hazinesi’nin olanaklarının çok geniş olduğuna dikkat çekti. Raporda güven ve sağlamlığın da ABD Doları’nın rezerv para birimi olarak muhafaza edilmesinde önemli rol oynadığı da ifade ediliyor.ABD Doları’nın rolünün zayıflamasına dair kaygıların genellikle rezerv para birinin uzun süreli değer kaybından sonra gündeme geldiği belirtilen raporda, şu anda ABD Doları’nın reel değerinin tarihi düşük seviyelerde seyrettiğine dikkat çekildi. Bununla beraber Shin, ABD’de güçlü büyüme ve yeni petrol ve doğalgaz çıkarma teknolojisiyle bu trendin tersine çevrileceğini öngörüyor. Shin’in 2014 yılı sonu euro/dolar paritesi beklentisi ise 1.25 seviyesi.

Rapora göre gelecekte dolar ayarında küresel rezerv para birimi olma vasfına erişmesi muhtemel en önemli iki para birimi euro ile Çin Yuanı. Euro Bölgesi’nde ortaklaştırılmış bir devlet borç piyasası olmaması, Shin’e göre ABD Hazine piyasasının dünyada en güvenilir ve derin tahvil, bono piyasası haline getiriyor. Shin’e göre Çin yuanı, Çin hükümeti için etkili bir endüstriyel politika enstrümanı olmakla beraber bu vasfı para birimini bir değer kaynağı olarak son derece elverişsiz hale getiriyor.

‘Yuanın rezerv para olmasına on yıllar var’

Raporda Shin, “Dahası Çin için finansal derinlik konusunda kat edilecek çok mesafe var. Bir özel derinlik ölçümü olarak Çin Yuanı için döviz işlem hacmi dolar ve euro ile karşılaştırıldığında çok küçük. Çin para birimi uluslararasılaştırmakta adımlar atsa da yuanın bir rezerv para birimi haline gelmesi 10 yıllar veya kuşaklar alabilir” diyor. Altın ve IMF Özel Çekme Haklarının (SDR) potansiyel olarak rezerv para birimi rolünü oynayabileceğini belirten Shin, ancak yine de dolarla karşılaştırıldığında her iki aracın da merkez bankalarının rezervlerinin çok küçük biri dilimini meydana getirdiğini ifade ediyor. Dolayısıyla ABD Doları’nın yönelik dış tehditlerin az olduğu bir ortamda rapora göre doları ABD ekonomisinin dengeleri tehdit ediyor. Bu anlamda enflasyon bir risk ancak.

ABD ekonomisinin görece durağan olduğu bir ortamda rapora göre bu tehdit şu an için uzak. Borç krizi olarak tanımlanabilecek diğer tehdit ise daha güncel bir sorun. Shin, “Görüşümüze göre ABD Doları’nın rezerv para birimi olma vasfını en fazla ülkenin iç politik gerilimlerinin yol açabileceği temerrüt riski tehdit ediyor. Bu olsa bile ABD Doları’nın rezerv para birimi statüsünün ani olarak değişmesi beklenmemeli. Fakat böyle bir ihtimal ABD dolarının değerini zayıflatabilir ve diğer para birimlerine yönelik çeşitlendirmeyi hızlandırabilir” diyor.