Dolardaki uçuşun sırrı bonoda

Kurdaki yükselişi anlamak isteyenlerin bakması gereken yer, bono tahvil piyasası. Bono tahvil piyasasında kuruyan likidite nedeniyle riskini dengelemeye çalışan yatırımcılar, doların yukarı gitmesine neden oluyor. Merkez Bankası'nın Haziran ayı başından bu yana yaptığı ihale yoluyla satışların toplam tutarı 6.5 milyar dolara yükseldi. 
Bir yandan tahvil faizi yükselirken diğer taraftan Merkez Bankası kurdaki yükselişi dizginleyebilmek için döviz satışına devam etti. 
Piyasa oyuncularının önemli bir bölümü, bir günlük aradan sonra yapılmak zorunda kalınan dolar satışının gerekçesini ve talebin sebebini araştırıyor. 
Piyasa oyuncularının genel görüşü ise talebin çok önemli bir bölümünün bono tahvil piyasasından kaynaklandığı yönünde. Tahvil piyasasında kuruyan likidite nedeniyle zorda kalan yatırımcıların kendilerini dolar alarak hedge etmeye çalışmaları, kurdaki yükselen talebin önemli bir gerekçesi olarak gösteriliyor. 
RİSKİNİ HEDGE ETMEK İSTEYENLER PİYASADAN DÖVİZ ALIYOR
ING Bank Döviz Masası Birim Müdürü Burçin Metin, FED'in tahvil alımlarını azaltacağı beklentisiyle iki aydır bono piyasasında likiditenin az olduğunu belirtti. Likiditenin kötü olmasının döviz piyasasını olumsuz etkilediğini bildiren Metin, bono tarafından çıkmak isteyen yabancı çıkamadığı takdirde riskini döviz alarak hedge etmeye çalıştıklarını ifade etti. ABD 10 yıllık tahvil faizlerinde ve gelişmekte olan ülkelerde faiz yükselişinin devam ettiğine dikkat çeken Metin, volatilitenin yüksek olduğu bono piyasasında likiditenin oldukça düşük kaldığını belirtti. Bono piyasasında likidite olmamasından dolayı döviz piyasasında çok sert hareketler görüldüğünü kaydeden Metin, riskini hedge etmek isteyen yabancıların bunun karşılığında piyasadan döviz aldıklarını söyledi.
BU KADAR KURUMA HİÇ OLMAMIŞTI
HSBC Portföy Genel Müdür Yardımcısı Ömer Gencal, dün Bloomberg HT'de Açıl Sezen'in sunduğu Yatırım Bülteni programında "Türkiye 1993-1994 yıllarından bu yana büyük 4 kriz gördü. Ancak bu kadar bono tahvil piyasasının likiditesinin kuruduğu bir dönem hiç görülmemişti" ifadelerini kullandı. 
Gencal, faiz tarafındaki kuruma nedeniyle zorlanan yatırımcıların kur ile kendilerini dengelemeye çalıştıklarının altını çizdi. 
 BONONUN KURA BASKISI SÜREBİLİR
 Bono tahvil piyasasındaki likidite sorunu ile kurun ilgisine dair bu yaklaşımı Turkish Yatırım Araştırma Müdürü Baki Atılal da doğruladı: 
"Getiri eğrisinin bu kadar yataylaşması, kısa ve uzun vade arasındaki makasın bu kadar daralması, Merkez Bankası'ndan bir Faiz artırımı beklentisini ortaya koyuyor. Şu an fonlama maliyetinin yaklaşık yüzde 7'de şekillendiğini düşünürsek, koridor üst bandının da buraya çekilmesi sürpriz olmaz. 10 yıllık tahvil faizinin orta vadede yüzde 8-8.10'larda dengelenmesini bekliyoruz. Ama ortamın sakinleşmesi ve faiz oraya gelene kadar oluşan likidite sıkıntısı kur üzerinde baskı yaratmaya devam edebilir."
 Gösterge tahvilin bileşik faizi 16 Mayıs tarihinde yüzde 4.73 ile tarihinin en düşük seviyesini gördü. Bugün yüzde 9 ile neredeyse iki katına çıktı. 
10 yıllık tahvil faizi aynı dönemde yüzde 5.90 ile tarihinin en düşük seviyesine gerilemişti, bugün o da yüzde 9'a kadar çıktı ve getiri eğrisinin kısa ile uzun tarafı tamamen yataylaşmış oldu. Piyasada bu durum kısa vadeli panik ortamlarında görülüyor. Normal koşullarda getiri eğrisinin kısa tarafının aşağıda, uzun tarafının ise enflasyon farkı ve zaman riskinden ötürü daha yüksek faiz ile yukarı tarafta olması bekleniyor. Ancak bazen kısa vadeli beklentilerdeki bozulma, bazen de uzun vadedeki yatırımcı ilgisinin oynaklığı nedeniyle getiri eğrisi düzleşebiliyor. 
Bugünkü durumda 2 ve 10 yıllık tahviller arasındaki faiz farkının kapanması, piyasa oyuncularının kısa vadede bir faiz artırımı beklentisini fiyatladıklarını göstergesi olarak yorumlanıyor. 
Mayıs başında 1.78 seviyesinde olan dolar, 1.97 lirayı gördü. Türk lirasının değer kaybı yüzde 8'leri aştı. 
11 Haziran'dan bu yana Merkez Bankası doların ateşini düşürmek için toplam 6.5 milyar dolar sattı. 
Merkez Bankası'nın brüt rezervi 100 milyar doların üzerinde, ancak gerçek anlamda kullanılabilir rezervi 42 milyar dolar. Dolayısıyla Merkez Bankası 11 Haziran'dan bu yana kullanılabilir rezervinin yüzde 10'undan fazlasını piyasaya vermiş oldu.