Kriz Kahini Roubini altın ve dolar başta olmak üzere piyasa araçlarına ve küresel ekonomilere dair öngörülerini BloombergHT Araştırma Servisi'nden Ayşe İyigündoğdu'ya değerlendirdi.
Ekonomist Nouriel Roubini önümüzdeki donemde ABD'nin diğer ülkelerden pozitif ayrışmaya gideceğini düşündüğünü belirterek altında beklentilerin altında bir getiri ABD dolarında ise yukarı yönlü trend beklediğini vurguladı.
Korkunç fırtına beklentisinin alt başlıklarını açıklayan ekonomist, Türkiye'nin potansiyelinin biraz altında %3.8 büyümesini öngörüyor. Türkiye enflasyonu konusunda cari açığa göre daha rahat olan Roubini, gelişen ülkelerde mücevher niteliğindeki ülkeleri: Türkiye, Filipinler, Malezya, Şili olarak sıralarken bu gibi gelişmekte olan ülkelerin BRICS ülkelerinden ayrılacağını vurguladı; jeopolitik risklerde dikkat çekerek Türkiye'nin dengeleyici konumda olduğunu söyledi. Avrupa konusundaki uyarılarda bulunan ekonomist, ECB’nin önümüzdeki 3 ay içinde
faiz indirimine gideceğini belirtti. ABD cephesinde parasal genişleme programından diğer merkez bankalarına göre daha once çıkacağını öngören Roubini, ABD tahvil faizlerinde yükselişin yavaş bir şekilde olacağını yönünde görüş bildirdi.
TÜRKİYE’NİN İKİ GÖREVİ
"İyi politikalar ve girişimcilik arasındaki sinerjiyle birlikte gerek Ortadoğu'ya gerekse orta Asya'ya yapılan ihracatlarda birlikte optimizim görüyorum" diyen Roubini "Küresel ekonomilerde halen süren tail riskler mevcut, Euro bölgesine ilişkin endişemi hala koruyorum resesyondan çıkabilecek mi anlamında, rekabet eksikliği, özel sektör ve kamu borcu anlamında , bu problemler hala masada. Öte yandan ECB ve Almanya'da kurtarma yorgunluğu var. Tüm ülkeler ve son olarak da Güney Kıbrıs'ı kurtarmaktan yorgunlar. ABD ekonomisi toparlanıyor ancak bütçe konusunda kongre tıkanma noktasında. İnsanlar ABD’nin toparlanmasında haddinden fazla optimistler. Çin’de yeniden dengelenme süreci halen sürüyor. Tüketim ve yeni yönetim orada soru işareti. Jeopolotik belirsizlik halen sürüyor orta Doğu'da, İran ve İsrail arasında. Türkiye'nin burada iki ülkeyi dengede tutma görevi var. Kürt meselesi. Suriye ve İsrail konusunda." yorumunda bulundu.
Gelişmekete olan ülkelerin reel ekonomilerinin daha iyi performans gösterdiğini vurgulayan Roubini; "Gelişmekte olan ülkelerin büyüme ortalaması %5 iken gelişmiş ülkelerde bu oran %1, likidite faktörü varlıklara göz kırpmakta. Merkez bankalarının genişlemeci politikaları daha fazla etkin ECB'de bu yonde aksiyon alacak. EM ülkelerinde ekonomik fundamentaller daha iyi olmasına rağmen her zaman risk unsuru taşıyor. İtalya seçimleri ve Güney Kıbrıs yatırımcıları daha dikkatli olmaya itti. Bu yüzden EM ülkelerinden uzaklaştıklar. BRICS ülkelerinin abartıldığını düşünüyorum. Büyüme oranları çok düştü özellikle petrol fiyatları yüksek seyretmesine rağmen Rusya'da da benzer bir durum var. Market oriented olmaktan state Capitalisime geçtiler. EM ülkeleri arasında mücevher gibi olanlar da var. Central Avrupa central Asya'da önce çıkanlar var. Türkiye ve Çek cumhuriyeti, Çin veya Hindistan yerine Filipinler ve Malezya, Latin Amerika'da Brezilya yerine Şili ve Peru." açıklamasında bulundu.
ABD'nin ekonomik toparlamada, Avrupa Japonya'dan daha iyi olduğunu vurgulayan Roubini "QE işsizlik %7'ye gelene kadar sürecek bence. Düşük faizsiz politikası da önümüzdeki 1.5 yil boyunca devam edecek . Düşük
faiz politikasından ilk çıkan ABD olacak, çıkış yavaş ve temkinli olacak. ABD bono piyasasına zarar gelmesini istemeyecektim, kamu ve özel sektör borçluluğu çok yüksek, istihdam yaratımı az, ekonomi zayıf, ABD, İngiltere, Avrupa ve japonyadan daha once çıkacaktır.ABD 10 yıllık tahvil faizleri yavaş bir şekilde yükselecek" dedi.
TASARRUF ORANLARI DÜŞÜK
"Cari açık hala %7 ile yüksek seyirde, finansman kısmı riskli, daha kısa vadeli borç seklinde, hisse senetlerindense, daha çok yabancı para yükümlülükleri var" diyen Roubini "Tasarruf oranları çok düşük. Enflasyon hedeflenenden yüksek, buraya göz kulak olmak lazım. Kurların farklı yönlere gittiği bir dönemde , çok hızlı bir düşüş görmek istemezsiniz, enflasyondan ödün verirseniz rekabetçiliğinizi etkiler, Türkiye önümüzdeki dönemde enflasyonun düşük bir seyirle daha hızlı büyüyecek, verimliliğin artırılması gerekiyor. Cari açık bunların arasında on plana çıkıyor hernde kadar enflasyon hedeflenenden daha yukarda olsada korkulacak bir şey yok. Büyüme ise potansiyelin bir miktar altında olabilir, potansiyel büyüme %4-4.5 arasında. Bu sene için %3.8 olarak gerçekleşmesini bekliyoruz, geçen seneye göre artış kaydedecek. External denge ve finansman kısmı önemli." bilgisini aktardı.
"Gecen sene aşağı yönlü senaryo vardı." diyen Roubini "Mali uçurum, Euro bölgesi borç krizi, Çin de sert iniş, olası İsrail ve İran savası bunların hepsi korkunç kasırganın parçaları, bu tail riskler daha düşük ihtimali su an , kolay paranin er yada geç varlık balonu yaratacağını düşünüyorum. Hisse senetleri, emtia, gelişen ülkelerin on plana çıkacağını düşünüyorum. Bu sekilde 1-2 yıl gidileceğini düşünüyorum ama çok uzun süre kalırsa 2004-2008 deki cycle a geri doneriz. Kolay para kredi ve akabinde varlık balonu oluşturuyor. " dedi.
ABD AVANTAJLI
"ABD diğer bölgelere göre daha avantajlı, o yüzden rekatin olarak dolar pozitif etkilenir zaman içerisinde." deiyen Roubini "Yüksek enflasyon ve çöküş riski düşük olduğu için altın fiyatlarının daha fazla yukarı gideceğini düşünmüyorum. Geçtiğim 2 yılda açık bir trendde olmadan yukarı ve aşağı yönlü salınımını gördük. Portföyümde Altın'ın oranını ve avrupa hisse senetlerini azaltır, ABD hisse senetleri ve doları yükseltmekten yanayım." yorumunda bulundu.
"Reformlar ve kemer sıkmalar gerekli ancak uygulanacak politikaların ekonomiyi canlanmaya yönlendirmesi lazım." diyen Roubini "Euronun değeri düşürülmeli ve Euro bölgesinin rekabetciliginizi artırılmalı. Kemer sıkmalar bu şekilde devam edecekse para politikalarının mevcut durumundan daha iyileştirilmesi lazım. ECB nin diğer merkez bankalarından geride kaldığını düşünüyorum. ECB nin önümüzdeki 3 ay icinde
Faiz indirimine gideceğini düşünüyorum." açıklamasında bulundu.