Dolar için yeni ipucu

Ekonomist Ali Ağaoğlu ve gazeteci Hakan Güldağ, Merkez Bankası'nın zorunlu karşılık oranlarını 200 puan artırmasının etkilerini, döviz kurlarında yaşanan son hareketliliği de ele aldı. İkili Dünya’daki haftalık sohbetlerinde bir trend değişikliği olmadığı görüşünde birleşirken, Ağaoğlu, dolarda teknik olarak kritik noktaların oluştuğu uyarısı yaptı.

Güldağ: Merkez Bankası ana senaryosu gereği kura karşı çok hassas. Kur yukarı doğru hareketlenmişti ki, zorunlu karşılıkları 200 puan artırdı. Tek neden bu değil tabii. Çünkü sadece TL'de değil, diğer gelişmekte olan para birimleri karşısında da dolar değer kazanıyor son günlerde. Ama o ya da bu nedenle kuru kontrol etmek istiyor. Çünkü henüz tam beklediği ya da arzu ettiği sonuçlara ulaşamadı. Mutlaka bu bir zaman alacak. Gördüğüm kadarıyla bunu da, gerek bankacılık gerekse reel sektörün temsilcileriyle açık açık paylaşıyor Merkez Bankası Başkanı. Kredi artış hızı henüz arzu edilen kadar gerilemedi. İkincisi, yabancı paradan TL'ye geçişte de henüz istenilen ölçüde bir başarı yok.

Ağaoğlu: Piyasalara verdiği hem mesaj hem de aksiyon itibariyle sıkı para politikasının devamı niteliğinde bir karar. Tabii keşke bu tür kararlar daha derli toplu biçimde, diğer kararların içinde açıklansa...

Güldağ: Keşke faiz artırımı ile bu mesajı verseydi daha 'sade', olurdu diyenler de oldu.

Ağaoğlu: Faiz artırımına gerek olan bir noktada bulunduğumuzu düşünmüyorum. İndirmemiz de gerekmiyor, artırmamız da... Sadeleşmeyle ilgili bence en temel adım çoktan atıldı. Artık bir tane faizimiz var. Mesajımız net.

Güldağ: Öyle 'yan yol' ya da 'arka yol' denecek bir şey yok...

Ağaoğlu: Yok. Sonuçta 25 milyar TL’yi çekti, öte yandan yarım milyar dolar para verdi piyasaya. Döviz likiditesine yardımcı olup TL likiditesini sıkıştırdı.

Güldağ: Peki piyasadaki etkisine nasıl bakıyorsun? Bankaları mevduat yarışına doğru ivmelendirirse, kredi faizlerini de hafif de olsa yukarı ittirebilir.

Ağaoğlu: Çok majör bir etkisi olmasını beklemiyorum. Yaklaşık 3 buçuk milyar dolar karşılığı bir TL’den bahsediyoruz. Piyasayı yıkıp geçmez.

Güldağ: Bankalar Merkez'e yüzde 17 faiz ödeyecek. Zorunlu karşılıklar için ise 13.5 Faiz alacak.

Ağaoğlu: 16-17’ler seviyesinde topladıkları mevduata göre daha düşük bir faiz. Bu kredi maliyetlerinde çok az da olsa bir artış getirebilir. Veya düşebilecek olan faizlerin sürecini erteleyebilecek bir yaklaşımı getirebilir.

Güldağ: 'Madem sıkı para politikası devam edecek, kur neden artıyor?' sorusu ortada ama...

Ağaoğlu: Biraz aşırı satılmıştı diyeyim. Özellikle 7.85-7.90 seviyelerinin aşağı kırılması sonrasındaki hareket 7.45’lere kadar geldi. Orada biraz dinlendi, sonra tekrar ikinci bir hamle geldi. Yabancı yatırımcılar Türkiye’deki hisse senetlerinden belki çıkıyor olabilirler ama tahvil ve mevduat tarafına geliş devam ediyor. Bu da tamamen sıkı para politikasının uzun süre korunacağı mesajının net olarak verilmesinden…

Güldağ: Ama görünen o ki, daha önceden gelmiş olanlar da yeni gelenlerden dövizleri alıp bir miktar karlarını ceplerine koyup gitmeyi tercih ediyor gibi...

Ağaoğlu: Bir tür kâr realizasyonlu bir düzeltme olarak görüyorum piyasalarda yaşanan durumu. Hatta bunun da sağlıklı olduğunu düşünüyorum.

Güldağ: Nereye dek sürer bu düzeltme veya kâr realizasyonu?

Ağaoğlu: 7.35-7.45’e kadar bu hareket devam edebilir. Bu bölge de çok sağlıklı bir düzeltmedir.

Güldağ: Sağlıklıdan kasıt?

Ağaoğlu: Elinde kârlı pozisyonu olanlar 'ne zaman çıksam' diye endişelenirken, yeni pozisyon açmak için fırsat yaratması açısından bu tür düzeltmeler piyasalara katılımcı sayısının artması ve hacmin büyümesi açısından faydalı...

Güldağ: Bu bir düzeltme. Tedirgin olmaya gerek yok anlaşılan...

Ağaoğlu: En azından yeni söylemler gelmezse…

Güldağ: Nedir bu söylemler?

Ağaoğlu: Sıkı para politikasının devamını tehdit edebilecek veya mevcut politikalardan vazgeçildiği gibi bir izlenim oluşmadığı takdirde ben bunu yeni bir trend değişikliği olarak görmem.

Güldağ: Trend değişikliği yok ama kritik noktalar var mı?

Ağaoğlu: Kur tarafında birincisi 7.29-7.32 bandı teknik olarak kritik. Aşılır ise bir sonraki aşama 7.54-7.64 bandına kadar gider. Bu da son derece sağlıklı bir harekettir. Dövizimi satamadım diyenler için bir fırsat olabilir. İhracatçılar için endişe verici ortam biraz daha azalır. İthalatçıların kendilerini hedge etmeleri için bir takım işler yapmaları ve zaman gelmiş gibi görünüyor. Yatay dönse bile bilanço rakamlarında çok fazla hasar görmek istemeyenler için uygun seviyeler ama burada alacağız mı satacağız mı dersen, illa almanız gerekiyorsa bir miktar alınabilir. Ama bir tasarruf ya da yatırım alternatifi olarak değil, normal iş dünyasının ihtiyaçları için konuşuyorum. Satmak isteyenler için de bir miktar daha beklenebilir yani 7.32 görülebilir, 7.54-7.64 bandına kadar da bir düzeltme olursa çok hasar verici, üzücü bir şey olmaz. Hatta Merkez Bankası’nın sıkı para politikası ortamında yeni döviz girişlerini de tetikleyebilir, DTH’larda da bir miktar bozulmayı getirebilir.

Güldağ: Tabii bir de yaşayacağımız iç ve dış politik gelişmelerin iki yönlü hareketlere yol açacağını unutmamak lazım...

Ağaoğlu: Haklısın. NATO Zirvesi, Martta AB zirvesi, olası yaptırım kararları... Yanı sıra dış borç ödemelerimiz var martta, onların da kur üzerinde bir miktar yukarı yönlü etkileri olur. Büyük bir trend değişikliği şimdilik görmüyorum ama bu dediğim seviyelerin üzerine çıkması durumunda yeniden bir trend değişikliği olup olmadığını da konuşacak vaktimiz olur.

“BİST100 endeksinde kritik eşik 1505”

Güldağ: Piyasaların yakın geleceğine ilişkin ciddi tedirginlik oluşmuş gibi görünüyor. dotcom krizi gibi bekleyişlerin ortaya çıktığını görüyorum.

Ağaoğlu: Kolay ulaşılabilir fonlama ve kolay ulaşılabilir alım-satım imkanı, ikisi bir araya geldiğinde neyi bulursanız alırsanız para kazanıyorsunuz. Bu demektir ki, 'burası bir zamanlar dutluktu' noktasına gelmişiz. Düzeltmeler sağlıklıdır. Ama tek yönlü yükselişler ve tek yönlü düşüşler hiçbir zaman sağlıklı değildir. Ya aşırı korku vardır işin içinde ya da aşırı aç gözlülük vardır. Her ikisi de törpülenir zaman içinde, normalleşirler. Onun için orada bir kırıldı, döküldü, patladı, çatladı noktası biraz abartılı olmakla birlikte piyasaların sağlıklı düzeltmelere ihtiyacı var. Her iki tarafta da bir düzeltmenin gelmesini doğrusunu istersen ben de bekliyorum. ABD hisse senetlerine yapmış olduğum teknik analizlerde yavaş yavaş yorulma ve bir düzeltme ihtiyacı ortaya çıkmış diye görüyorum. Güldağ: Bizim borsayı da aşağı doğru ittirmesini bekler misin?

Ağaoğlu: Beklerim onu da. Kaçamayız ondan. Bizim borsa için de 1505 BİST100 endeksi için kritik eşik. Aşağı kırılacak olursa ki şu andaki görüntü yüksek olduğunu söylüyor bana. Kırılacak olursa 1400’lere kadar devam edecek biraz sert bir düşüş yaşanabilir.

Güldağ: Bu tür dönemlerde ne öneriyorsun sana danışanlara? Yatırım fonlarını tavsiye ediyor kimi uzmanlar böyle çalkantılı dönemlerde çoğu kez...

Ağaoğlu: Her yatırım fonu tabi farklı etkilenir bu tür gelişmelerden. Mesela sabit getirili tahvil veya para piyasası fonları daha az etkilenirler ama hisse senedi fonları daha fazla etkilenirler. Ama yatırım fonlarıyla ilgili 'bu dönem' ya da 'şu dönem' tercihi yapmaktan çok özellikle finansal piyasalarla ilişkisi sınırlı olan tasarruf sahiplerinin eğer borsa veya başka ve benzeri kendi tanımadıkları enstrümanlar, bunların içine uluslararası emtia piyasası, değerli metaller hatta kripto paralar üzerine dayalı fonlar hatta ve hatta su endeksi üzerine veya elektrikli araçlar üzerine dayalı fonlar… Dünyada ama Türkiye’de bu konuda hayli yaratıcı fonlar çıkmaya başladı. Onlar üzerinden yatırım yapmayı tercih etmelerinde fayda var. Herkes orada ödenen yönetim ücretine takılıyor, fakat o yönetim ücreti bazı fonlarda yüksektir ama maliyetlerini de buna dahil etmek lazım. Çünkü siz bireysel olarak bile o fiyatları yakalayamayabilirsiniz işlem misyonları itibariyle, diğer yandan o insanlar sizden çok daha fazla araştıracaklardır. Bırakın onlar çalışsınlar siz dinlenin, siz sadece tercihinizi ortaya koyun yani en iyisini onlar sizin adınıza yapsınlar derim.

Dolar için yeni ipucu

Güldağ: Doların değer kazandığı bir döneme giriyor muyuz?

Ağaoğlu: Daha net değil ama bu ABD on yıllıkları bir ipucu veriyor. Şu anda 1.36’larda. 1.45-1.50’lere kadar hareket bekliyorum. Güldağ: Parite olarak?

Ağaoğlu: 1.2150 kritik bir eşik demiştim. Eğer orası kırılacak olursa 1.2350 ve 1.2550 iki teknik seviye var. Büyük ihtimalle 1.2550 son nokta olacak eğer giderse. Oradan itibaren tüm majör düzeltmelerin geleceğini düşünüyorum. O zamana kadar piyasaya oynamaya ve kendi içinde hareket etmeye devam eder ama oyun değiştirici kadar büyük bir hareket olur, Euro buna dayanamaz. Hem bu seviyeleri hak etmediği için hem Avrupa ekonomisinin bunda çok canı yanacağı için…

“Altında 2000 doları konuşmak için çok erken”

Güldağ: Altında yıl sonunda 2000 doları tekrar görür hatta aşabilir diyenler var...

Ağaoğlu: Altında kripto paralar hikayesine değinmemız lazım. İnsanların evde kalması inanılmaz bir şekilde işlem hacimlerini artırdı. Biraz can sıkıntısı, biraz merak, biraz heyecan, biraz da herkesin bunu konuşmaya başlamasıyla kripto paralara olan ilgi artınca altın ve değerli metaller üzerinden bir miktar para çıkıp bu kripto para bölgesine girmiş gibi görünüyor. Geçenlerde bir kebapçıda Bitcoin kaç para olur? gibi bir muhabbetin videosu geldi. Herkesin kazandığı bir sistem mümkün değil. Titan gibi bir şey bu. Hep daha fazla insan bu işin içine girmeli ki ilk girenler para kazanabilsinler. Ama eninde sonunda bütün sistem çökmeye mahkum.

Güldağ: Altına yeniden bir yöneliş olur mu?

Ağaoğlu: 1865 seviyesini aşmadan 2000 dolarları konuşmanın çok erken olduğunu düşünüyorum. Daha aşağı gider mi? Esas sorun orada… Eğer 1860’tan sonra bir kırılma olursa 1690’lara kadar giden bir hareket bizi bekliyor olabilir. Şimdi burası kritik bir seviye, 1690. Eğer orası da kırılırsa 1650 artık resmin içine girmiş demektir. 1760 seviyesi aşağı yönlü kırılacak olursa...

Güldağ: Ya gümüş?

Ağaoğlu: Gümüşü biraz ayırıyorum, platini de ayırıyorum onların endüstriyel kullanımının yaygın olması sebebiyle. Gümüşün 27.5 seviyelerinde tutulması, altın-gümüş paritesinin gümüş lehine çok yükselmiş olması biraz gümüşün işini zorlaştırıyor. Orada bir düzeltme olsaydı 24-24.5 dolar seviyesinde, çok sağlıklı olurdu diye düşünüyorum. Ama düşmüyorsa da yükselme ihtimali fazla. Orada 30.5 dolar seviyesi kritik gümüşte.

JP Morgan'dan Bitcoin önerisi

Günün önemli şirket haberleri 26/02/2021

Bill Gates kendine ait dijital para birimi kuruyor