Dolar gerginlikten besleniyor

ABD Merkez Bankası (FED) Başkanı Ben Bernanke’nin 22 Mayıs’ta tahvil alımlarını azaltacağı sinyaliyle dolarda başlayan yükselişe Suriye gerginliği eklenince dolar psikolojik seviyesi 2 TL’nin üzerine yerleşti. Suriye’ye askeri müdahale tedirginliği doları her gün yeni zirvelere taşıyor.
Milliyet'in haberine göre dolar, dün 2.07 TL’yi aşarak tarihinin en yüksek seviyesine çıktı. Böylece, doların yılbaşından bu yana primi yüzde 16’yı buldu. Doların 22 Mayıs’tan bu yana getirisi ise yüzde 12.5 oldu.
Dolar sadece TL karşısında değil, Ortadoğu’da artan siyasi tansiyonun etkisiyle diğer gelişmekte olan ülke para birimlerine karşı da değer kazanıyor. Dolar, Hindistan ve Endonezya para birimlerine karşı da tarihi seviyelere çıktı.
FED geri planda mı kaldı?
Gelişmekte olan ülkeler içinde Türkiye, cari açığı ve dış finansman ihtiyacı nedeniyle en fazla kayıp yaşayan ülke. Analistlere göre, riskten korunma ihtiyacı yatırımcıları dolara yöneltiyor.
FED endişelerinin geri planda kaldığı bu günlerde, Suriye kaygıları azalmadığı sürece de TL’de kalıcı bir değer kazancı beklenmiyor. Öte yandan, salı günü Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı’nın açıklamalarının yanı sıra bankanın günlük 50 milyon dolarlık döviz satışı ise piyasaları yatıştırmaya yetmedi.
Euro da yükseliyor
Bu arada, doların yanı sıra euro da TL karşısında değer kazanıyor. Euro 2.76 TL ile tarihi zirvesinde bulunuyor. 2012 yılını 2.35 TL ile kapatan euro, bu yıl içinde en düşük seviyeyi 2.31 TL 2 Nisan’da gördü. Euro da 22 Mayıs’tan bu yana yükselişini sürdürdü. Euro yılbaşından bu yana yüzde 17 prim yapmış durumda.
BİST yatay seyretti
BİST 100 endeksi yılbaşından bu yana yüzde 16.3 değer kaybetti. Suriye endişeleriyle doların değer kazanması borsayı etkiliyor. Borsadan çıkan yatırımcı dolara yöneliyor. BİST dün ise yatay bir seyir izledi. Günü yüzde 0.1 düşüşle 65.452 puandan tamamlayan endeks, bir yıl önceki seviyelerinde bulunuyor.
Avrupa borsalarında da Suriye endişelerinin etkisi görülüyor. Karışık seyir izleyen Avrupa borsalarındaki kayıplar yüzde 1’i buldu.
‘Agresif adımlar kaybı durdurabilir’
Tufan Cömert/Garanti Yatırım Direktörü
TL’yi olumsuz etkileyen iki sebep, gelişen ülkelerden çıkışın sürmesi ve Suriye. 18 Eylül’de açıklanacak FED kararlarına dek gelişen ülkeler ve Türkiye’ye ciddi bir sermaye girişi olmayacaktır. TL, yüksek dış finansman ihtiyacı nedeniyle gelişen ülke ortalamasına göre daha fazla değer kaybetti. Öte yandan Suriye’de bir şekilde savaşa dahil olmamız yine yabancıların Türkiye algısını olumsuz etkiler. Bu ortamda TL’ye değer kazandıracak tek aktör TCMB. TCMB’nin açıklayacağı agresif adımlar TL’deki değer kaybını durdurabileceği gibi değer de kazandırır, ancak bu değer kazancı için yukarıdaki iki faktörün daha da şiddetlenmemesi gerektiğini vurgulamak isterim.
‘Endeks için 65 bin seviyesi alım fırsatı’
Işık Ökte/Halk Yatırım Stratejisti
FED’in tahvil alım sürecine yönelik belirsizlik gelişmekte olan ülke borsalarında 22 Mayıs sonrası fiyatlanırken, bu hafta fiyatlama Ortadoğu’daki gelişmeler doğrultusunda yapıldı. Ancak, BİST 100 endeksi için, 65.000 seviyesinin satış yeri değil, uzun vadeli alım fırsatı olduğunu düşünüyorum. Bankacılık endeksi yüzde 2.8 prim yaptı. Bankalara gelen alımlar çok önemli. 10 senelik fiyatlamaları incelediğimizde, BİST bankacılık endeksi, fiyat/kazanç oranı bazında yüzde 24, piyasa değeri/defter değeri bazında yüzde 29 iskontoyla işlem görüyor. Bu iskontolar 2008 Lehman krizinden beri en yüksek rakamlar.