Dolar faizini kim yükseltti?

ABD Merkez Bankası (FED) 22 Eylül’de değişiklik yapmayarak faiz oranını yüzde 0.25’te sabit bırakmıştı. Şimdi Janet Yellen’in başkanı olduğu FED’in aralıkta faiz artırıp artırmayacağı konuşuluyor. Ancak Türk bankaları doların faizini çoktan artırdı bile. Son aylara kadar sendikasyon kredileri ve swap işlemi ile yurtdışından kolay dolar bulan bankalar döviz faizini yükseltmeye gerek duymuyordu. Ancak bir yandan bol para döneminin sona ermesi diğer yandan Batılı bankaların Türkiye’ye bakış açısının değişmesi ile yurtdışından dolar bulmakta zorlanan bankalar çareyi yurtiçinden mevduat toplamakta buldu. Yüzde 1’lerde olan dolar mevduatı faizi böylece yavaş yavaş yükselerek yüzde 3.5’e kadar çıktı.

DÖVİZ MEVDUATI GERİLEDİ

Bankaların şu anda Avrupa ve ABD bankalarından bulduğu sendikasyon kredilerinde Euro cinsi kredi faizi libor+0.75 dolar cinsi kredi faizi ise libor+0.85 düzeyinde. Faiz oranı açısından önemli bir yükselme görülmezken bankaların sendikasyon kredilerini çevirme (roll over) oranı ise yüzde 100’lerden yüzde 75-80’e inmiş durumda. Yani Avrupalı bankalar bu Faiz düzeyinden Türk bankalarına eskisi kadar iştahla kredi vermek istemiyor. Diğer yandan ellerinde Euro cinsi kaynak bulunan Avrupalılardan dolar bulmak da zor ve daha maliyetli oluyor. Nitekim bankaların mayıs başında 197 milyar dolara çıkan döviz mevduatı da yüzde 8 gerileyerek 181 milyar dolara indi. Oysa aynı dönemde TL mevduat artışı 699 milyardan 781 milyara ulaştı. Yani yüzde 12 yükseldi. Mevduatın gerilemesinde darbe girişiminde vatandaşların 11 milyar dolar bozdurması da rol oynadı.

Habertürk/Rahim Ak