Dış ticaret savaşları piyasaları nasıl etkileyecek

Dünya borsalarındaki satış dalgası derinleşiyor. Ancak bu kez suçlu Fed’in 4 kez 25 baz puan faiz artırması değil, Trump’ın demir çelik ithalatına yüzde 25, alüminyuma yüzde 10 gümrük tarifesi uygulayacağını açıklaması. Dış ticaret savaşları ABD hükümetleri için istisnai bir durum değil.

1990’larda otomotiv, 2000’ler de demir çelik sektöründe ABD hükümetleri gümrük vergileri ile serbest ticarete müdahale etti. 2018 yılında Trump’ın vergileri de farklı değil. Her üç dönemde de dış ticarette yaptırım uygulanan alanların toplam ithalat içindeki payı yüzde 1’i geçmiyor. Buna karşın sinyal etkisi yüzünden hisse senedi ve döviz piyasalarında önemli tahribat yapıyor. Piyasa etkisinin iktisadi etkisinden daha güçlü olmasında büyük dış ticaret ortaklarının misilleme yapması nedeniyle küresel büyümenin yavaşlaması riski yatıyor.

ABD en son Bush döneminde koyduğu gümrük vergileri sonrası gördüğü sert tepki sonrasında geri adım atmak durumunda kalmış ancak bu süreçte Wall Street’te sert bir düzeltme görülmüştü. ABD’ye demir çelik satışları Türkiye’nin ihracatında azımsanmayacak bir paya sahip. Ancak halka açık oyuncuların ABD’ye satışları sınırlı. Bu şirketler için asıl risk ABD pazarına mal satamayan oyuncuların dönüp Türkiye gibi pazarlara saldırmaları sonucu kar marjlarının düşmesi.

Son dönemde ABD ve Avrupa ekonomilerinden gelen negatif sürprizlere rağmen Türkiye ekonomisi ile ilgili haber akışı olumlu. Öncü göstergelerden imalat sanayi PMI verileri Şubatta 55,6 ile ekonominin Mart 2011'den beri ikinci en güçlü büyüme dönemine işaret ediyor. Şubat ayında yüzde 15 artan ihracat ve yeni siparişlerdeki artış güçlü büyümenin korunacağına işaret ediyor. Ancak dünya piyasalarında satış dalgası sertleşirken yüksek betalı Türkiye’nin etkilenmemesi mümkün değil. Küresel risk iştahı güçlü Türkiye’ye yönelik algı bozukken nasıl dünyanın yörüngesinden çıkmadıysak, küresel risk iştahının bozulduğu durumda da dünyanın yörüngesinde kalmaya devam edeceğiz.