Değerlenen gayrimenkule rant vergisi

Hükümet, kentlerde evi veya arsası olan herkesi yakından ilgilendiren bir çalışmayı gündemine aldı. Kalkınma Bakanı Cevdet Yılmaz, Hürriyet’e, “Kentsel rantların daha fazla kamuyla paylaşılması için çalışma yapılıyor. Mesela bir eviniz var ve imar değişikliği nedeniyle değeri 100 bin TL’den 200 bin TL’ye çıktı. Bu artan değerin bir kısmı şeffaf kurallar çerçevesinde kamuyla paylaşılmalı. Hemen bu kaynağın paylaşılması gerekmiyor, evinizi satarken de kamu payını ödeyebilirsiniz. Bu hem kamu için yeni kaynak, hem de adaleti sağlayacak bir düzenleme” dedi. 

Öncelik yatırım ortamı
Yılmaz, yerel seçimler sonrası ekonomi yönetiminin gündemini Hürriyet’e açıkladı. Türkiye ’nin reformlardan uzaklaştığı eleştirilerine yanıt veren Yılmaz, “Seçim ortamında günübirlik yaşanıyor diye düşünülebilir. Aslında biz 5 yıllık kalkınma planıyla önümüzdeki dönemin reform programını hazırladık. Bu açıdan Türkiye reform gündemini şekillendirmiş nadir ülkelerden” dedi. Kısa vadedeki önceliklerini de açıklayan Yılmaz, “Türkiye bu yıl ve önümüzdeki yıl birbiri ardına reformlarını gündeme getirecek. Kısa vadede de en fazla üzerinde durmamız gereken yatırım ortamını iyileştirme. Yatırımcı için daha cazip bir ortam oluşturma, süreçleri kısaltma gibi konular” bilgisini verdi. Türkiye’nin son dönemde imajıyla ilgili sıkıntıların bir kısmının kasıtlı olduğunu savunan Yılmaz, “Ama bunlara verilecek en iyi yanıt reformlar. AB , demokrasi ve ekonomi alanındaki reformları sürdürmek” dedi. 

Kamu daha çok pay almalı
Önümüzdeki dönem için gündemlerine aldıkları yeni bir çalışma hakkında da bilgi veren Yılmaz, kentsel rantlardaki artıştan kamunun daha çok pay alması için çalışmalar yürüttüklerini söyledi. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın bu çalışmayı yaptığını kaydeden Yılmaz, “Kentlerde imar değişikliği veya yapılan hizmetlerden dolayı bir gayrimenkulde oluşan değer artışının kamuyla daha çok paylaşılması için çalışmalar şu anda yapılıyor” dedi. Modelin detayları hakkında da bilgi veren Yılmaz, “Bazı kamusal kararlar veya yapılan bazı önemli hizmetlerden dolayı gayrimenkulde cidi bir değer artışı gerçekleşiyor. Bu artan değerin bir kısımının şeffaf kurallar çerçevesinde kamuya, yerel yönetimlere veya merkezi yönetime aktarılması söz konusu olacak. Bu yeni birşey, gelişmiş dünyada uygulanan bir yöntem. Bu hem kamunun finansman kaynakları anlamında yeni bir kaynak oluşturuyor, hemde adalet anlamında önemli. Böylece kaynakların üretken alanlara aktarılması da sağlanacak” dedi. Model hakkında örnek de veren Yılmaz, “Örneğin 100 bin lira ev, imar değişikliği veya metro hizmeti gibi nedenlerle 200-300 bin liraya çıkıyor. Burada sistem devreye giriyor. Belli detaylarını netleştirmek lazım. Mesela siz o parayı hemen temin etmek durumunda olmayabilirsiniz. O zamanda o gayrimenkulun satışı söz konusu olursa, bu payın kamu ile paylaşılması gündeme gelebilir. Başka yöntemler de geliştirilebilir” diye anlattı. 

Yüzde 4 öngörümüzü koruyoruz
Türkiye’nin büyümesine yönelik olarak uluslararası kuruluşların tahminleri düşürmesini de değerlendiren Yılmaz, yüzde 4 tahminini koruduklarını söyledi. 2014 yılı için dış talebin büyümeye daha çok katkı yapacağını kaydeden 
Yılmaz, “2014’te şu an için bir revizyon ihtiyacı görmüyorum. 
Yıl ortasında yine bakarız. Yukarı yönlü veya aşağı yönlü tahminlerimize bakarız, değerlendiririz. Biz bu konularda gerçekçiyiz” dedi.

İkinci bir sıçrama gerekiyor
Türkiye’nin ekonomide ikinci bir sıçrama yapması gerektiğinin altını çizen Yılmaz, “Bir sıçrama yapmıştık. Ama artık hedef 13 bin dolarlık kişi başına gelir eşiğini de aşıp, yüksek gelirli ülkeler kategorisine girmek. İkinci bir sıçrama yapmak gerekiyor. Son 10 yıldaki başarıyla rehavete kapılırsak, bunu yapamayız” saptamasında bulundu. Yapılması gerekenleri de sıralayan Yılmaz, “Daha iyi bir şehirleşme, 
konut kalitesinin artması, kent estetiğine daha çok değer vermek, ana eksenlerden biri bu. Üçüncü boyutta ekonomi var. Daha nitelikli bir üretim yapısı kurmamız gerekiyor. Sadece adalet dağıtan bir adalet sistemi ve uluslararası işbirliğini 
artırma da diğer konularımız” dedi.

3 çocuk için yasa paketi yok
Yılmaz, çalışan kadınların 2 çocuk sahibi olmak istediğini ancak 1 çocuğu olduğunu; bu sorunu aşmak istediklerini söyledi. Yılmaz, “Bir dönem çok sayıda çocuk sahibi olmak köylülük işareti olarak görüldü. Kurumlar, doğurganlığı artırmak için belli düzenlemeler yaptı, ama onun dışında bir yasa paketi şu aşamada yok” bilgisini verdi.

Şerefiye modeli
Kamu kuruluşları ve belediyelerin gerçekleştirdikleri bayındırlık ve imar faaliyertlerinden dolayı değerinin artmasına yol açtıkları gayrimenkullerin sahiplerinden aldıkları bir tür harç niteliği taşıyor. Hükümetin gündemine aldığı çalışmayla, şerefiye sisteminin belli kurallara bağlanması hedefleniyor.