Değerleme uzmanlarına kötü haber

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu tarafından bağımsız denetimin yanı sıra değerleme hizmeti verilecek alanlarda değerlendirme hizmeti vermeye yetkilendirilmiş bir kuruluşta görev yapan değerleme uzmanları, aynı bankada bağımsız denetim faaliyetinde görevlendirilemeyecek. Kalite güvence sisteminden sorumlu yönetim kurulu üyesinin değerleme kuruluşunda icrai bir görevi bulunmayacak.
-Yetkilendirilen değerleme kuruluşunun; değerleme uzmanlarının bağımsızlığa ilişkin bağımsızlık ve bağımsızlığın ortadan kalkmasıyla ilgili durumlarda belirtilen hususlar kapsamında taahhütte bulunmaları zorunlu olacak.
-Değerleme kuruluşu tarafından değerleme yapmak üzere istihdam edilen değerleme uzmanları, en az 4 yıllık lisans düzeyinde öğrenim görmüş, bankacılık, bağımsız denetim, sigorta eksperliği veya mahkemelerde bilirkişilik de dâhil olmak üzere değerleme konularında en az 3 yıllık tecrübeye sahip ya da değerleme konusunda yurt içinde veya yurt dışında yetkili kurumlar tarafından verilen mesleki yeterlilik sertifikalarına sahip olacak.
-Değerleme kuruluşunun ortakları, yönetim kurulu başkanı ve üyeleri, yöneticileri ile denetçileri ile değerleme uzmanları, değerleme faaliyetleri sırasında ortaya çıkabilecek herhangi bir menfaat ilişkisinden uzak kalmak, dürüstlük ve tarafsızlıklarını etkileyebilecek hiçbir müdahaleye imkân vermemek, ulaştıkları görüşlerini doğrudan veya dolaylı çıkarlarını düşünmeksizin açıklamak zorunda olacak. 
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu tarafından bağımsız denetimin yanı sıra değerleme hizmeti verilecek alanlarda değerlendirme hizmeti vermeye yetkilendirilmiş bir kuruluşta görev yapan değerleme uzmanları, aynı bankada bağımsız denetim faaliyetinde görevlendirilemeyecek. Kalite güvence sisteminden sorumlu yönetim kurulu üyesinin değerleme kuruluşunda icrai bir görevi bulunmayacak. Yetkilendirilen değerleme kuruluşunun; değerleme uzmanlarının bağımsızlığa ilişkin bağımsızlık ve bağımsızlığın ortadan kalkmasıyla ilgili durumlarda belirtilen hususlar kapsamında taahhütte bulunmaları zorunlu olacak.
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun Bankalara Değerleme Hizmeti Verecek Kuruluşların Yetkilendirilmesi ve Faaliyetleri Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına İlişkin Yönetmelik Resmi Gazete’de yayımlandı. Yönetmelikte, değerleme uzmanı “değerleme kuruluşu tarafından değerleme yapmak üzere istihdam edilen, en az 4 yıllık lisans düzeyinde öğrenim görmüş, bankacılık, bağımsız denetim, sigorta eksperliği veya mahkemelerde bilirkişilik de dâhil olmak üzere değerleme konularında en az 3 yıllık tecrübeye sahip ya da değerleme konusunda yurt içinde veya yurt dışında yetkili kurumlar tarafından verilen mesleki yeterlilik sertifikalarına sahip olan kişiler” olarak tanımlandı.
Bağımsızlık ise değerleme kuruluşlarının, ortaklarının, yönetim kurulu başkanı ve üyeleri ile yöneticilerinin, denetçilerinin ve değerleme uzmanları, bu Yönetmelik kapsamındaki faaliyetlerini doğruluk ve tarafsızlık içinde yürütmelerini sağlayacak bir davranış ve anlayışlar bütünü olarak belirlendi.
-DEĞERLEME UZMANLARI AYNI BANKADA BAĞIMSIZ DENETİM FAALİYETİNDE GÖREVLENDİRİLEMEYECEK-
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu tarafından bağımsız denetimin yanı sıra değerleme hizmeti verilecek alanlarda değerlendirme hizmeti vermeye yetkilendirilmiş bir kuruluşun değerleme uzmanları, aynı bankada bağımsız denetim faaliyetinde görevlendirilemeyecek. Değerleme kuruluşunun ortakları, yönetim kurulu başkanı ve üyeleri, yöneticileri ile denetçileri ve değerleme uzmanı değerleme faaliyetleri sırasında ortaya çıkabilecek herhangi bir menfaat ilişkisinden uzak kalmak, dürüstlük ve tarafsızlıklarını etkileyebilecek hiçbir müdahaleye imkân vermemek, değerleme faaliyeti sonucunda ulaştıkları görüşlerini, kendilerinin ya da başkalarının doğrudan veya dolaylı çıkarlarını düşünmeksizin açıklamak zorunda olacak. Değerleme hizmeti verilen bankaların ve bunların doğrudan veya dolaylı olarak kontrol ettiği ortaklıklarının yönetimi ile ilgili karar alma sürecine katılamayacak. Değerleme uzmanları ise sadece kendilerinin değerleme hizmeti verdikleri bankalar ile bu bankaların nitelikli paya sahip olduğu ortaklıklar ile sınırlı olmak üzere uygulanacak.
-BAĞIMSIZLIĞIN ORTADAN KALKTIĞI DURUMLAR-
Değerleme kuruluşunun ortakları, yönetim kurulu başkanı ve üyeleri, yöneticileri ile denetçileri veya değerleme uzmanları ile bunların üçüncü derece dâhil kan ve ikinci derece dâhil kayın hısımlarının ya da eşlerinin değerleme sözleşmesinde öngörülenler dışında bankadan veya Kanunun 49. maddesinde belirtilen bankanın dahil olduğu risk grubundan, doğrudan veya dolaylı olarak bir menfaat sağlaması veya menfaat sağlayacakları teklif veya vaadinde bulunması ve bu durumun ilgili kişilerce ivedi olarak Kuruma bildirilmesini teminen değerleme kuruluşunun yönetim kurulu üyeleri arasından seçilecek bir üyeye bildirmemiş olması halinde bağımsızlığı ortadan kalkar. Değerleme hizmeti ücretinin, değerleme sonuçları ile ilgili şartlara, değerleme faaliyetinin süresine veya önceden kararlaştırılmış bir değerleme tahminine bağlanmış olması ya da değerleme hizmetinin tamamlanmasından sonra belirlenmesi halinde değerleme kuruluşunun bağımsızlığın ortadan kalktığı kabul edilecek.”
-KALİTE GÜVENCE SİSTEMİ-
Değerleme kuruluşları, kalite güvence sisteminden sorumlu yönetim kurulu üyesi ve değerleme uzmanlarının bilgi ve yeteneklerinin yeterli olmadığı değerleme faaliyetlerini kabul edemeyecek. Değerleme uzmanı, değerleme hizmetinin planlanması, yürütülüp sonuçlandırılması ve raporun hazırlanması safhalarında gerekli mesleki özen ve titizliği göstermek zorunda olacak.
Değerleme kuruluşları, kendisinin, ortakları, yönetim kurulu başkanı ve üyeleri, yöneticileri ve denetçileri ile değerleme uzmanlarının bu Yönetmelikte belirtilen usûl ve esaslara uyumluluğunu, ilgili düzenlemelere uygunluğunu ve yapılan değerlemelerin güvenilirliğini teyit edecek bir kalite güvence sistemini kurmakla yükümlü olacak. Değerleme kuruluşunun icrai görevi olmayan yönetim kurulu üyeleri arasından seçilecek bir üye kalite güvence sisteminin işleyişinden sorumlu olarak görevlendirilecek. Kalite güvence sisteminin işleyişinden sorumlu yönetim kurulu üyesinin belirlenen koşulları ve değerleme uzmanının sahip olması gereken nitelikleri haiz olması zorunlu olacak. Değerleme kuruluşunun ortakları, yöneticileri, denetçileri veya değerleme uzmanlarının bu Yönetmelik hükümlerine aykırı davranıldığından bilgi sahibi olmaları halinde, bu durum Kuruma bildirilmesini teminen ivedi olarak kalite güvence sisteminden sorumlu yönetim kurulu üyesine bildirilecek.
-YETKİLENDİRİLECEK DEĞERLEME KURULUŞUNDA ARANACAK ŞARTLAR-
Yetkilendirilen değerleme kuruluşunun; değerleme uzmanlarının bağımsızlığa ilişkin bağımsızlık ve bağımsızlığın ortadan kalkmasıyla ilgili durumlarda belirtilen hususlar kapsamında taahhütte bulunmaları zorunlu olacak. Kalite güvence sisteminden sorumlu yönetim kurulu üyesinin değerleme kuruluşunda icrai bir görevi bulunmayacak.
Başka bir değerleme, bağımsız denetim veya derecelendirme kuruluşunda ortaklığının bulunmaması, yönetim kurulu başkanı ve üyesi, yönetici, denetçi, derecelendirme uzmanı, bağımsız denetçi ya da değerleme uzmanı olarak görev yapmaması gerekecek.
-KALKINMA VE YATIRIM BANKASINDA KALİTE GÜVENCE SİSTEMİNİN İŞLEYİŞİNDEN DENETİM KOMİTESİ SORUMLU OLACAK-
Kalkınma ve yatırım bankasında kalite güvence sisteminin işleyişinden denetim komitesi sorumlu olacak. Bağımsız denetim kuruluşunun belirtilen konu ya da konuların birkaçı ya da tümü için değerleme hizmeti vermeye de Kurulca yetkilendirilmesi halinde, bu nitelikteki kuruluşlar için ayrıca bir hüküm bulunmaması durumunda, bu Yönetmelikte geçen değerleme kuruluşu ile değerleme kuruluşunun ortakları, yönetim kurulu başkanı ve üyeleri ile denetçileri ve yöneticileri ile değerleme uzmanına ilişkin hükümler söz konusu bağımsız denetim kuruluşu ve bu kuruluşun ortakları, yönetim kurulu başkanı ve üyeleri ile denetçileri ve yöneticileri ile değerleme faaliyetinde bulunan personeli için de uygulanacak.
-DEĞERLEME KURULUŞU, DEĞERLEME RAPORLARININ BİR ÖRNEĞİNİ EN AZ 10 YIL SÜREYLE KENDİ BÜNYESİNDE SAKLAYACAK-
Kurum bankaların bilanço içi veya dışı hesaplarda izledikleri varlık veya yükümlülükler için, belirlenecek bilanço dönemleri itibarıyla Kurulca yetkilendirilmiş bir değerleme kuruluşuna değerleme yaptırılmasını isteyebilecek.
Düzenlenen değerleme raporunun bir örneği, değerleme kuruluşunun yönetim kurulu veya yönetim kurulunun bu konuda yetkilendireceği kişilerce onaylanmasını müteakip bankanın ilgili birim yöneticisi veya bağlı olduğu genel müdür yardımcısına verilecek. Değerleme kuruluşu, değerleme raporlarının bir örneğini en az 10 yıl süreyle kendi bünyesinde saklamak zorunda olacak. Değerleme raporlarının arşivlenen nüshalarının sıhhatlerinden şüpheye mahal verilmeyecek şekilde istenildiğinde yetkili kişilere teslim edilmesine yönelik gerekli tedbirlerin alınması ve buna ilişkin sorumluluğun değerleme kuruluşlarında olması kaydıyla, değerleme kuruluşlarının evrak, belge, doküman, dosya ve kayıtlarının her türlü önlemin alındığı arşiv deposunda bu iş için geliştirilmiş özel bir yazılım ile her türlü olumsuzluğa karşı koruma ve arşiv hizmeti verme amacıyla imzalanmış sözleşme kapsamında arşiv kuruluşları bünyesinde muhafaza edilmesi mümkün olacak.
-SÖZLEŞME HÜKÜMLERİNDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASI-
Değerleme kuruluşu ile imzalanan sözleşme hükümlerinde daha sonra değişiklik yapılması istenildiğinde, yetkilendirilmiş değerleme kuruluşu ile bankanın yeni şartlar üzerinde mutabakat sağlaması gerekecek. Değerleme kuruluşunun, ortaklarının, yönetim kurulu başkanı ve üyelerinin, yöneticilerinin ve denetçilerinin bağımsızlıklarının ortadan kalkmasına karşın, değerleme kuruluşunun bankaya değerleme hizmeti vermeye devam etmesi veya değerleme uzmanının bağımsızlığının ortadan kalkmasına karşın bankaya verilen değerleme faaliyetinden çekilmediğinin tespit edilmesi, değerleme kuruluşunun yönetim kurulu başkanı ve üyelerinin, yöneticilerinin, denetçilerinin ve değerleme uzmanının verdikleri beyanların gerçeğe aykırı olması ya da yetki iptaline yol açan işlemlerde sorumluluklarının tespit edilmesi halinde bu Yönetmelik kapsamında yetkilendirilen değerleme kuruluşlarında çalışmalarını yasaklamaya Kurul yetkili olacak.
-SIR KAPSAMINDAKİ BİLGİLER AÇIKLANMAYACAK-
Yetkili değerleme kuruluşunun ortakları, yönetim kurulu başkanı ve üyeleri ile denetçileri ve yöneticileri ile değerleme uzmanı, değerleme faaliyetleri sırasında öğrendikleri, bu Yönetmelik uyarınca kamuoyuna açıklanması zorunlu olan bilgiler hariç olmak üzere, bankalara ait sırları ve yapacakları değerleme sözleşmelerinde kararlaştırılacak sır kapsamındaki bilgileri açıklayamaz, kendilerinin veya üçüncü kişilerin menfaatlerine kullanamayacak. Yetkilendirilen değerleme kuruluşunun değerleme uzmanı, birinci fıkra kapsamındaki bilgileri sadece bu Yönetmelik kapsamındaki değerleme faaliyetlerinde kullanabilecek. Yetkilendirilen değerleme kuruluşunun ortakları, yönetim kurulu başkanı ve üyeleri ile denetçileri, yöneticileri ya da değerleme uzmanı bankaya verilen değerleme hizmetine ilişkin ya da gelecekteki muhtemel uygulamaları hakkında, değerleme sözleşmesi imzaladıkları bankalar hariç, kamuoyuna açıklamada bulunamayacak.
-BAŞKA BİR DEĞERLEME KURULUŞUNA DEĞERLEME YAPTIRILABİLECEK-
Değerleme hizmeti alınan konuya ilişkin yapılan değer takdirinin banka tarafından kabul edilmemesi durumunda Yönetmelikteki usul ve esaslar çerçevesinde başka bir değerleme kuruluşuna değerleme yaptırılabilecek. Aynı konuya ilişkin yeni değerin ilk değerin asgari yüzde yirmisi oranında farklı olması durumunda üçüncü bir değerleme yaptırılacak. Değerleme raporlarından birbirine en yakın olanlar arasından düşük olan değer esas alınacak.
Yetkilendirilen değerleme kuruluşlarının, esas sözleşmelerinde ve adreslerindeki değişikliklerin iki hafta içerisinde; ortakları, kalite güvence sisteminin işleyişinden sorumlu yönetim kurulu üyesi ve değerleme uzmanının atanmalarını veya seçilmelerini müteakip bir ay içerisinde Yönetmelikte aranan şartları taşıdıklarını gösteren belgeler ve atanmalarına veya seçilmelerine ilişkin karar örneği ile birlikte Kuruma bildirilmesi şarttır. Kurumca yapılan değerlendirme neticesinde, otuz gün içerisinde olumsuz görüş bildirilmeyen değişiklikler geçerli sayılacak. Bu kişilerin görevden ayrılmaları durumunda, ayrılış tarihinden itibaren bir ay içerisinde Kuruma bilgi verilecek. Yönetmelik bugünden itibaren yürürlüğe girdi.