Çin'i sarsan yolsuzluk soruşturması

Çin'de aylardır beklenen tarihi yolsuzluk soruşturması resmen duyuruldu. Resmi haber ajansı Xinhua, Zhou Yongkang'ın "ağır disiplin ihlalleri" nedeniyle soruşturma altına alındığını duyurdu.

Çin Komünist Partisi (ÇKP) jargonunda, söz konusu soruşturma gerekçesi genellikle yolsuzluk suçu anlamına geliyor.

Zhou Yongkang, Çin Komünist Partisi'nin en üst düzey karar alma organı olan Politbüro Daimi Komitesi'nin 2007-2012 dönemindeki 9 üyesinden biriydi.

Konumu itibariyle "Güvenlik Çarı" olarak nitelenen Zhou, istihbarat, içişleri ve yargının patronuydu. Ancak, adı, sahip olduğu geniş yetkiler nedeniyle siyasi rakiplerini dinleme ve şantaj, hatta darbe iddialarına karışmıştı.

Kimilerinin güvenlik saplantılı olarak tanımladığı Zhou, halkın vergilerinden ayrılan 110 milyar dolarlık iç güvenlik bütçesini, insan hak ve özgürlüklerini kısıtlama odaklı kullanmakla da eleştiriliyordu.

Zhou, aynı zamanda Çin’in Uygurlara yönelik politikalarından da sorumluydu.

Çin Halk Cumhuriyeti tarihinde daha evvel söz konusu konuma kadar yükselen liderlerden hiçbiri, görevde ya da emekliyken yolsuzluk nedeniyle soruşturulmadı.

Çin’de üst düzey politikacılar hakkındaki soruşturma ilanlarının, şüphelinin aklanmasıyla neticelenmeyeceğine kesin gözüyle bakılıyor.

Hong Kong merkezli South China Morning gazetesine kısa süre önce konuşan Çinli kaynaklar, söz konusu soruşturmanın ilanından önce 400 kişinin gözaltına alınıp sorgulandığını, yaklaşık 20 milyar dolarlık yolsuzluğun ortaya çıkarıldığını öne sürmüştü.

Kariyerinin büyük bölümünü petrol endüstrisinde geçirmesinden dolayı da Zhou’nun adı uzun yıllardır yolsuzlukla anılıyor, ancak ÇKP lider kadrosundaki konumu nedeniyle hakkında soruşturma açılamayacağı ifade ediliyordu.

Görevinin son döneminde kendi adamlarını kritik mevkilere atama yönündeki çabalarıyla dikkat çeken Zhou'nun, 2012'de ÇKP liderliğini devralmaya hazırlanan Xi Jinping'in fraksiyonuna karşı giriştiği güç mücadelesi nedeniyle emeklilik sonrasında cezalandırıldığı tahmin ediliyor.