Çin'i doyurmak için 91 milyar dolar yatırım

Çin, yaklaşık 1.5 milyar olan nüfusunu doyurmak ve ileride herhangi bir kıtlık sorunu yaşamamak için uluslararası gıda ve tarım firmalarını teker teker satın alıyor. Son 10 yılda yaklaşık 300 firma için 91 milyar dolar ödendi.

İki hafta önce devlet kontrolündeki ChemChina'nın İsviçreli tarım ilacı ve tohum devi Syngenta i çin 46.7 milyar dolar ödeyerek ülke tarihinin en büyük uluslararası satın almasını gerçekleştiren Çin durmuyor.

Dealogic verilerine göre Çin şirketleri son 10 yılda tarım, kimya ve gıda alanında faaliyet gösteren 300 civarında yabancı firmayı 91 milyar dolar ödeyerek satın aldı.

Nüfusu 1.5 milyara yaklaşan Çin, ülkeyi doyurmanın yanı sıra gıda arzında sorun yaşamamak ve tedarik zincirini güçlendirmek için gıda firmalarına karşı ilgisini sürdürecek.

Serbest piyasaya geçtikten sonra Çin'deki yaşam standartların gelişmesi ve vatandaşlarının kırmızı et başta olmak üzere daha fazla hayvansal gıda talep etmesi ülkenin de hayvan yemi ihtiyacını körüklüyor.

ÇİN'İ KURTARACAK TİCARİ GIDA YOK

Öte yandan, tarım işgücünün yaşlanması, iklim değişimi ve erozyona bağlı toprak kaybı ülkenin tarım faaliyetlerini negatif etkiliyor. Çin'in tarım pratiklerinin demode kalması ve düşük verimliliğe sahip olması da ülkedeki çiftçilerin yeterli olmamasına neden oluyor ve Çin mecburen dışarı açılıyor.

Global AgriTrends CEO'su Brett Stuart'a göre Çin'in kamu ve özel şirketlerinin tohum, gıda ve tarım ilacı alanında çalışan uluslararası firmalara ilgisi kendi tarım alanlarını geliştirmek sahip olmadıkları bilgi ve donanıma ulaşmak için bir araç.

Stuart, Çin'i kurtaracak bir ticari gıda kaynağının olmadığını ve bu sorunla ancak kendi üretimleri aracılığıyla başa çıkılabileceğini vurguluyor.

Çin'in gıda konusundaki hassasiyeti ise 1950'li yılların sonuna dayanıyor. Mao döneminde, Çin Komünist Partisi tarafından başlatılan ve ülkeyi tarım toplumundan sanayi toplumuna dönüştürmeyi amaçlayan sosyalist hareketin başarısızlıkla sonuçlanması üzerine oluşan kıtlık nedeniyle milyonlarca insan hayatını kaybetmişti.

Büyük İleri Atılım gerek Çin'de gerekse de uluslararası çevrelerde büyük bir ekonomik başarısızlık ve insani felaket olarak yorumlanmıştı. Gıda konusu da Çin'de bir tabu olarak kalmaya devam ediyor.

91 MİLYARLIK DOLARLIK YATIRIM

Çin firmaları da hükümet desteğini arkalarına alarak dünyadaki gıda odaklı firmaları satın alıyor. Geçtiğimiz 10 yıldaki uluslararası satın alam sayısı 300 civarında ve harcanan para 91 milyar dolar.

2013 yılında Shuanghui Group tarafından ABD merkezli domuz üreticisi Smithfield , 4.67 milyar dolar karşılığında satın alınmıştı. Geçtiğimiz hafta da Çinli yatırım şirketi Yida, İtalyan süpermarketler zinciri Esselunga için yaklaşık 8.5 milyar dolarlık bir teklifte bulunmuştu.

Alper Öcal / HT