Çin kendi sonunu hazırlıyor olabilir

Geçen yıl ülkede toplam 450 milyar dolarlık kredi dağıtıldı. Bu kredilerin büyük bir bölümü teminatsız bir şekilde belediyelere verildi ya da şehirlerin alt yapı projelerini yürüten taşeron firmalara aktarıldı. Bu kredilerin bir kısmı varlıklarla desteklenirken, bazılarına teminat olarak kredileri alan taşeron firmaların verdiği garantiler gösterildi. Ancak bu genel olarak Şehir Kalkındırma Ortaklığı olarak adlandırılan bu firmaların büyük bir kısmının geri ödeme yapacak kapasiteye sahip olmadığı görülüyor. Financial Times’ta yayımlanan bir analizde, Çin’in devlet tarafından oluşturulan yatırım şirketlerinin aldıkları kredileri geri ödeme konusunda başarısız olduklarına dikkat çekildi. Asya’da 1990’lı yıllarda görülen finansal krizde, yine devlet destekli aracı bir şirket olan Guangdong International Trust’ın aldığı kredileri geri ödeyemediği için iflas etti. Bugün ülkenin hisseleri borsa işlem gören, devlet kontrolündeki bankalarının şişkin bilançolarına, devlet destekli dört varlık yönetimi şirketinin 800 milyar dolarlık kazanç getirmeyen aktifleri neden oluyor. Bu varlıklara yatırım yapanlar koydukları paranın yalnızca yüzde 20’lik bir kısmını geri alabiliyor. İKİ YOL VAR Analizde, Çin’in yani Maliye Bakanlığı, Çin Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu ve bankaların kendilerinin bilançolarında kazanç getirmeyen kötü kredilere çözüm bulmak için iki seçeneklerinin olduğu belirtildi. Bunlardan ilki, hiçbir şey yapmamak. Her şeyin ötesinde, şu anda yüzde 6’nın altında olan borçlanma faizleri oldukça düşük bir oran ve altyapı kredilerini geri ödemek için belirlenen net bir tarih yok. Daha da ötesi, bankalar ek kredilerle mevcut sorunlara çare bulabilir. Yerel yönetimler ise sermaye piyasalarından destek alabilir. İkinci seçenek ise, hemen harekete geçmek. Maliye Bakanlığı ve Çin Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu, sosyal amaçlı ve ticari amaçlı kredileri birbirinden ayırarak, yerel yönetimlere ve taşeron firmalara verilen kredileri sınıflandırabilir. Analizde, bu kredileri olan firmaların ülkenin bankacılık sisteminin en zayıf halkasını oluşturmasının önüne geçmek için şu anda harekete geçmesi gerektiği belirtildi.