CEO'lar neden ayrılıyor?

Bir süredir teknoloji şirketlerinin lider koltuğunda oturan isimler ayrılıklarıyla gündeme geliyorlar. Özellikle son zamanlarda CEO görevini üstlenen isimler ya şirket içinde farklı bir role geçiyor ya da emekli olmayı tercih ediyor.

Jack Dorsey’in Twitter’ın CEO’luğundan istifası, son iki yılda rekor sayıda teknoloji CEO’su istifasının sonuncusu oldu.

Sözcü'den Kamer Yılmaz'ın haberine göre; yönetici işe alım şirketi Challenger, Gray & Christmas’ın Kasım 2021 raporuna göre, Ekim 2021’de CEO ayrılıklarında artış görüldü. Yine aynı rapora göre bu ay içinde toplam 21 ve yıl içinde 144 teknoloji CEO’sunun ayrıldığı ortaya çıktı. Teknoloji CEO’su ayrılışları için kaydedilen en kötü ay ise 35 kişiyle Ocak 2020’ye ait.

Bu eğilim, pandemiden hemen önce en yüksek seviyeye ulaşırken Kovid-19 karantinalarına ve işe dönüşler, aşı zorunluluğu gibi yeni iş hayatına adapte olunurken yüksek seviyelerde devam etti.

YA EMEKLİ OLMAK İSTİYORLAR YA DA DAHA İYİ FIRSATLARI DEĞERLENDİRİYORLAR

Challenger, Gray & Christmas, eski CEO’ların istifa etmek için belirttiği en önemli nedenin emeklilik olduğunu belirtirken, diğer nedenler arasında başka şirketlerde daha iyi fırsatlar kovaladıklarını da söyledi.

Challenger, Gray & Christmas’ın kıdemli başkan yardımcısı Andrew Challenger, Ağustos 2021’de yayınladığı bir raporda ayrılıklarda rol oynayan başka birçok faktörün bulunduğunu da belirtiyor: “Liderlerin özellikle Kovid sonrasında yeni iş düzeninde yetenek yönetimi, çalışan gücünü elde tutma, işe alma ve yeniden tasarlama açısından çok sayıda sorunu var.”

KENDİLERİNİ BİR ANDA İFADE VERİRKEN BULDULAR
Amazon, Google, Twitter ve Facebook gibi dev ABD teknoloji şirketlerinin CEO’ları/kurucuları ise çeşitli baskılarla karşı karşıya. Birçoğu, yalan haberlerin yayılmasında etkili olan grupların ABD seçimlerine müdahale etmesine izin verdikleri için, nefret söylemini ve sahte haberleri kontrol etmedikleri için politikacıların önünde ifade vermeye çağırılıyor.

Yıllarca kurdukları şirketlerle özellikle gençler tarafından ilham alınan CEO’ların kendilerini bir anda kamusal bir incelemede bulmaları oldukça zorlu bir süreç.

Bu konuda Google’ın kurucu ortakları CEO Larry Page ve Sergey Brin, Aralık 2019’un sonunda Zuckerberg ya da Dorsey kadar popüler olmadan görevlerinden çekilmeleriyle dikkat çekiyorlar. Amazon’un CEO’su ve kurucusu Jeff Bezos ise bir süre daha koltuğunu terk etmedi ve uzay çalışmalarına yoğunlaşmaya başlamışken 2021 ortalarında ayrıldı. Dorsey de Twitter’dan ayrıldığına göre, Mark Zuckerberg dev internet şirketleri arasında ayakta kalan son lider diyebiliriz.

ZUCKERBERG AYAKTA KALAN SON LİDER
Teknoloji yazarı Tom Foremski, bu konuda kaleme aldığı bir yazsında şu satırlara yer veriyor: “Sorun, bu dev internet işletmelerinin temel doğasında yatıyor: Reklam ağlarını güçlendirmek için her bir kullanıcısı hakkında büyük miktarda veri topluyorlar. Bu sürdürülemez bir iş modeli çünkü dünyanın dört bir yanındaki politikacılar sonunda bu uygulamanın toplumları için zehirli olduğunu kabul ediyor. Yalnızca ayakkabı satmak için yapılan ticari mesajları değil, gizli hedefli siyasi mesajları da mümkün kılıyorlar ve haliyle bu da politikacıların sıkı kontroller dayatmasına neden oluyor.”

Foremski, bu konuda önlem alarak alınan yasaların ve yaptırımlarının liderleri endüstriden uzaklaştırdığını savunuyor: “Teknoloji CEO’larının yoldan çekilmesine şaşmamalı – kamu incelemesini umursamayan Zuckerberg dışında kimse kalmadı.”

Her ne kadar Google’ın eski CEO’su Page, kendisini fısıltıyla konuşmaya zorlayan tıbbi bir durumu olduğunu iddia ederek tanıklıktan kaçınsa da Zuckerberg, senatörlerin önüne birkaç kez çıktı. Üstelik yanında öğütler fısıldayan avukatı ya da şirketin genel müdür yardımcısı Sheryl Sandberg olmadan sorulara cevap vermeyi tercih etti.

Ayrıca Zuckerberg, meslektaşlarını takip edip görevden ayrılacağına dair bir belirti de göstermiyor. Yeni çatı şirketi Meta’yı duyurarak işini elinde tutmakta kararlı olduğunu adeta herkese ispat etmiş gibi duruyor.

Silikon Vadisi’ni sıkı bir şekilde takip eden Foremski bu konuda da düşüncelerini şu şekilde aktarıyor: “Zuckerberg, yıllarca Facebook’un para makinesi olan yüksek oranda hedeflenmiş reklamcılığın tarihin tozlu sayfalarına karıştığının farkında. Bu arada, farklı bir iş modeline geçiş yaparak yeniden parlamayı umuyor. Çalışabilir.”

Zuckerberg, Meta ile aslında Kovid sonrası dünyanın nasıl olacağına ve insanlığın nelere ihtiyaç duyacağına dair önsezileriyle hareket ettiği yeni bir proje ortaya çıkardı. Meta ile tüm platformları tek bir çatı altında birleştirmeyi ve hayatı sanal ve gerçeklik arasında bir dünyaya sıkıştırmayı ya da yaymayı deniyor. Bu da belki teknoloji lideri olarak popülerliğini uzun bir süre daha devam ettirmenin kapılarını aralayabilir.

PEKİ DORSEY’İN HİKAYESİ NE?
Bütün bunların yanında bu hafta Twitter’dan ayrılma kararını açıklayan Twitter CEO’su Jack Dorsey biraz daha farklı bir profil çiziyor. Ayrılma nedeni diğer kurucularla benzerlikler taşısa da çizdiği profil son derece farklı.

2006 yılında Twitter’ı kurduktan sonra birbiri ardına başarılar yakalayan Dorsey, aslında ilk istifasını şirket henüz çok gençken ve bir düzen kurmaya çalışırken gerçekleştirmişti. 2006’da Twitter’ı kurup ilk tweet’i attıktan iki yıl sonra görevini bırakmış ve yerine Evan Williams bakmıştı. Zaman zaman istifa edeceğine dair haberler çıksa da Dorsey Twitter’ı sevdiğini belirterek görevine tutunmaya devam ediyordu.

Ancak bir süredir piyasalar ayrılık söylentisi her çıktığında şirketin lehine hareketlendi. Hatta CNBC, 45 yaşındaki Dorsey’in tahttan çekildiğini duyurduğunda, Twitter hisseleri yüzde 11’den fazla arttı.

ESKİDEN YARI EVSİZ BİR HİPPİYDİ
Silikon Vadisi’nin tuhaf dahileri arasında olan Jack Dorsey, eksantriklikleri ile her zaman öne çıktı.

2013’te çıkan Nick Bilton’ın kitabı “Hatching Twitter”da Dorsey’in tuhaflıklarına eski bir çalışanı şu sözlerle değiniyor: “Eskiden yarı evsiz, hippi, kanepede sörf yapan bir yazılım geliştiricisiydi. Son derece çalışkandı ve şirketi kurmak için çok zaman harcadı. Ancak ilgi alanları, odaklanmış bir CEO olamayacak kadar genişti.”

Eski Twitter çalışanı Dorsey’i anlatırken sözlerine şu şekilde devam ediyor: “Aslında mesele para değil. O ilginç. Bu onu, diyelim ki Zuckerberg’den çok daha havalı kılıyor.”

Dorsey, dijital ödeme sistemi Square ve hayırseverliğine daha fazla odaklanacağını söyledi. Bu arada, 45 yaşındaki CEO ünlü ve güzel kadınlarla ilişkileriyle de sık sık gündeme geliyor. Mayo modelleri Flora Carter ve Raven Lyn Corneil, yoga eğitmeni Kate Greer, manken Lilly Cole ve yazar Nicole Lapin ilişki yaşadığı isimler arasında.

YOGA YAPIYOR, ORUÇ TUTUYOR
Dorsey, annesinin ev hanımı ve babasının mühendis olduğu St. Louis’de büyüdü ve şimdi Golden Gate Köprüsü’ne bakan bir malikânede yaşıyor. Kahvaltısını su, tuz ve limonla yaptığı ve her gün 75 dakika kadar evinden ofisine yürüyerek gittiği söyleniyor. Günde sadece bir öğün yemek yediği ve hafta sonları oruç tuttuğu iddia ediliyor.

Zaman zaman da kendini o kadar çok ruhani gelişimine adıyor ki dünyada olup bitenleri unutuyor ve kendi kurduğu platformdan sert eleştiri oklarına maruz kalıyor. Bir meditasyon inzivası için Myanmar’ı ziyaret ettikten sonra, “Kesinlikle güzel bir ülke… Burada insanlar neşe dolu ve yemeklerin harika” diyerek ülkeyi selamlamıştı. Dorsey’in ülkenin insan hakları ihlalleri konusundaki cehaleti, sosyal medyada öfkeye ve İnsan Hakları İzleme Örgütü’nün Avrupa medya direktörü Andrew Stroehlein’ın bir tweet ile azarlanmasına neden oldu: “Ordunun kitlesel eylemlerde bulunduğu bir ülkede olduğunuzu söylemeyi unutuyorsunuz. Günümüzün en büyük insani felaketlerinden birinde yüz binlerce insanı kaçmaya zorlayan cinayetler ve toplu tecavüzlerin yaşandığı bir ülke…”

ŞİMDİ NE OLACAK?

Dorsey hem Twitter'ın hem de dijital ödeme şirketi Square'in CEO'su olarak görev yapıyordu. Bazı yatırımcılar, Twitter CEO'sunun sadece bu görev üzerinde yoğunlaşmasını istiyor ve geçen yıldan bu yana görevi bırakması yönünde Dorsey'e baskı yapıyordu. Hatta yatırımcıların “hem Square’nin hem de Twitter’in başında olmak zorunda değilsin, her iki şirket de başka isimler tarafından yönetilebilir” gibi sözlerle hippi CEO’yu istifaya teşvik ettikleri söylentiler arasında.

Dorsey’in istifasından sonra CEO olarak şirketin teknoloji sorumlusu Parag Agrawal'ın geleceği açıklandı.

Bu son ayrılıkla beraber uzun vadede teknoloji dünyasının nasıl kabuk değiştireceği, lider değişikliklerinin endüstriye nasıl yansıyacağı şimdiden merak konusu…

Jack Dorsey görevinden ayrıldı

Twitter'ın yeni CEO'su Parag Agrawal oldu

CEO’ların yarısı gitti