Çekte dolandırıcılığa yeni önlem

Kredi Kayıt Bürosu (KKB) Genel Müdürü Kasım Akdeniz, 2012 nisan ayından bugüne üretilen çek raporu sayısının 1 milyon 121 bini aştığını belirtti.
Şirketlerin sicil bilgilerini reel sektöre açacak uygulamaya ilişkin Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) ile KKB arasındaki protokol töreninde konuşan Akdeniz, çek raporlarının bankalar kanalıyla müşterilerine nisan 2012 itibariyle verilmeye başlandığını anımsattı.
Çek raporlarında keşideci ile ilgili net bilgilerin var olduğunu anlatan Akdeniz, çek raporunda keşidecinin hangi bankalarla çalıştığı, çek adedi, ödenen çek ve adedi, ödenmemiş çek ve adedi, ibraz edilen ilk çekin adedi, arkası yazılan ilk çekin tarihi, arkası yazılan son çekin tarihi, ibrazında ödenen son çekin tarihi, son 1 yılda ödenmiş çek adedi ve tutarı, son 1 yılda arkası yazılan çek adedi ve tutarı ile arkası yazılan çeklerin listesi bilgilerinin olduğunu belirtti.
Eylül 2012 itibariyle risk raporların da üretildiğini hatırlatan Akdeniz, risk raporlarının kişinin bankacılık sektöründeki kredi ödeme performansını içerdiğini ifade etti.
Akdeniz, risk raporunun içeriğinde ise banka sayısının, toplam risk ve limitinin, ilk kredi kullanım tarihinin, son kredi kullanım tarihinin, ödemesi geciken kredi adedinin ve ödemesi geciken kredi tutarının olduğunu söyledi.
Raporlar istatistiklerine bakıldığında 2012 nisan ayından bugüne üretilen çek raporu sayısının 1 milyon 121 bini aştığını bildiren Akdeniz, ''En önemlisi ise her ay ürettiğimiz çek raporu bir önceki aya göre daha fazla. Bugün aylık olarak ürettiğimiz çek raporu 250 bini açmış durumda. 2013 yılında 3 milyonun üzerinde çek raporunu sadece bankacılık üzerinden üreteceğimizi düşünüyoruz'' diye konuştu.
Risk raporlarının çek raporlarına göre daha yeni olduğunu ifade eden Akdeniz, eylül 2012'den bugüne 250 binden fazla risk raporu ürettiklerini açıkladı.
Akdeniz çek veya risk raporlarına erişim için KKB internet sitesinde üye olunması gerektiğini belirten Akdeniz, sistemi şöyle anlattı:
''Üye, cep telefonunun mesaj bölümüne kendi Risk veya Çek Raporu için, 'Riskim veya Çekim' yazıp bir boşluk bıraktıktan sonra TC kimlik numarasının (TCKN) son dört hanesini yazarak, 3. şahıslara ait raporları sorgulamak istediğinde ise 'Risk veya Çek' yazıp bir boşluk bıraktıktan sonra 3. şahıs TCKN, yeniden bir boşluk bırakarak kendi TCKN'sinin son dört hanesini yazarak, operatör farkı gözetmeksizin 4552'den KKB'ye SMS göndererek süreci başlatıyor. Kişinin kendi Çek ve Risk Raporu cep telefonuna hemen, 3. şahsa ait Çek ve Risk Raporu ise, ilgili kişinin onayı alındıktan sonra SMS ile gönderiliyor. Bu sistem çok hızlı, mesajı attıktan 10-12 saniye sonra rapor cebinize geliyor.''
Cep telefonuna gelen özet çek ve risk raporunda, kişi kredibilitesini ortaya koyabilecek kritik bilgilerin yer aldığına işaret eden Akdeniz, ''Bu kişi hakkında güvenilip güvenilmeyeceği, bu kişiye mal satılıp satılmayacağı hakkında net bilgiler içeren bir özet'' dedi.
''Çek numarasıyla da sorgulama yapılabiliyor"
Çek numarasıyla da sorgulama yapabilme imkanı sağladıklarını belirten Akdeniz, ''Çek numarasıyla yaptığınız sorgulama, aynı zamanda bu çekin bankanın kayıtlarında gerçekten var olup olmadığı konusunda teyit veriyor. Çek bankaların kayıtlarında yer almıyorsa, kayıp çalıntıysa ya da daha önce ödenmiş bir çek ise 'bu çek dolaşımda değildir' diye bir mesaj veriyor. Bu yolla çek ile yapılan dolandırıcılıkların da önleneceğini düşünüyoruz'' diye konuştu.
Akdeniz, 17 Ocak'tan bu yana elektronik rapor sistemini hizmete soktuklarını ifade ederek, ''Sistemde 12 bine yakın üye var. Bunların büyük bir çoğunluğu gerçek kişiler, 100'e yakını tüzel kişi. Gerçek kişiler ile tüzel kişiler arasındaki üye farkının yüksek olmasının nedeni, gerçek kişiler ile tüzel kişilerin üyelik sürecinin birbirinden farklı olmasıdır'' dedi.
Gerçek kişilerin, internetlerini kullanarak sadece kredi kartı ya da banka kartı ve nüfus cüzdanındaki bilgilerle bu sisteme kısa sürede üye olabildiğini anlatan Akdeniz, şunları kaydetti:
''Tüzel kişiler için bu kadar kolay olmamasının nedeni de tüzel kişilerin hangi çalışanları aracılığıyla işlemlerini yapacağı konusunu mutlaka sisteme tanıtılması gerekiyor. Banka şubeleri ve TOBB'a bağlı odalarımız olmak üzere 2 kanal belirledik. Burganbank, Halkbank, Şekerbank, TEB ve Vakıfbank şubeleri aracılığıyla üye kabul ediyor. Diğer bankalarımız da entegrasyon için çalışıyor. Alacak riskinin yönetilmesi son derece önemli. KKB olarak, bugüne kadar bankalar tarafından görülen bu bilgileri aynı kapsamda ve hızda reel sektör tarafından da görülebilmesinin önünü açmış olduk. İhtiyacımız olan reel sektör tarafından etkin bir şekilde kullanılmasıdır.''
Başbakan Yardımcısı Ali Babacan, TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu ve çok sayıda davetlinin katılımıyla gerçekleştirilen toplantıda, TOBB ile KKB arasında şirketlerin sicil bilgilerini reel sektöre açacak uygulamaya ilişkin protokol imzalandı.